'In mijn buik voel
ik de boosheid
opkomen'
Hoe je minder verspilt
David Arjan
De meeste
kwesties zijn
helemaal niet
belangrijk
In Nederlandse keukens gooien we jaarlijks 40 kilo
voedsel per persoon weg. Mag het een onsje minder?
Dat kan best, zo laten de makers van het kookboek
De kunst van no-waste zien.
Je maakte een
wentelteefie van oud
brood en restjes
groente gaven
smaak aan de soep
26
David en Arjan (r.)
van geluksplatform
365 Dagen Succesvol
delen hun lessen
voor een leuker leven.
at was onze
afslag'', zegt ze
kalm. Even denk
ik dat ik haar niet
goed versta. Mijn
knokkels worden wit van het
knijpen in het stuur. We rij
den de afslag voorbij? Vanuit
een plek onder in mijn buik
voel ik een boosheid opkomen
die je het best kunt omschrij
ven als razernij.
We hadden de taken zo
goed verdeeld. Het was mijn
opdracht de auto vol bagage en
tere kinderzieltjes veilig en
ongehavend door het scheu
rende mediterrane verkeer te
loodsen, tussen ogenschijnlijk
halfdronken medeweggebrui
kers die geen idee hebben wat
een doorgetrokken streep
betekent en langs eindeloze
kliffen waar in de diepte de
zee tegenaan beukt. Ik had een
parkeerplaats uitgezocht vlak
bij de oude stad, precies goed
voor de wandelwagen en de
kinderbeentjes, en daarvoor
hadden we die ene afslag
moeten hebben.
Haar enige taak op dat mo
ment in het hele universum
was op tijd melden: hier moe
ten we eraf. En dat mislukte.
Vloekend en tierend rijd ik
naar de volgende afslag, din
gen roepend als 'ik doe het
voortaan zelf wel', 'ik moet het
ook altijd alleen doen' en 'kan
ik dan ook nergens op vertrou
wen?'. Naast me blijft ze kalm.
Ze zegt: als je deze afslag
neemt, kom je er ook.
Die dag leer ik iets belang
rijks over ruzie. Goedbe
schouwd is er natuurlijk niet
veel aan de hand, we staan vijf
minuten later alsnog op die
parkeerplaats. Alleen nu met
een verpest humeur. Zoals zo
vaak zijn de gevolgen van een
ruzie erger dan de aanleiding
ervan. Ik ontdek dat ik iets on
handigs doe: in plaats van een
keer te vloeken bij een gemiste
afslag, maak ik er een ruzie
van over vertrouwen. Ik veran
der wat onbelangrijk is in iets
fundamenteels, misschien wel
omdat ik daarmee mijn eigen
boosheid goedpraat. Over een
afslag missen word je tenslotte
niet zó boos. Ik kan er maar
beter een gedegen reden voor
hebben.
Kort daarna, als de kinderen
hun gezicht in een ijsje begra
ven, onderzoeken we samen
een manier om dit soort inci
denten niet meer te laten
escaleren. Het is de ruzie niet
waard, weten we beiden, dus
laten we dan ook geen ruzie
maken. Ik bedenk dat het me
helpt om in zo'n situatie twee
simpele vragen aan mezelf te
stellen. De eerste: is het écht
belangrijk? Er zijn maar wei
nig vragen die zo sterk
relativeren, die je zo veel vrij
heid en verlichting opleveren
als deze. Nee, het is niet be-
langrijk dat we die afslag voor
bijrijden. De meeste kwesties
zijn namelijk niet belangrijk.
Dan hoef ik er ook niet
belangrijk over te doen.
mezelf stel: heb ik er invloed
op? Kan ik het veranderen?
Het missen van die afslag kan
ik, als we er eenmaal voorbij
zijn, niet meer veranderen. Als
ik in de gaten krijg dat ik me
boos maak over iets wat ik niet
belangrijk vind en waarop ik
geen invloed heb, moet ik
opeens om mezelf lachen. Ik
geef mijn lief een kus.
Voortaan rijdt zij - en wijs
ik de afslag wel aan.
-Arjan Vergeer
Ondanks al mijn goede
voornemens verdwijnt
er bij mij thuis weleens
eten in de vuilnisbak.
Met stip op 1 in mijn
voedselverspillings-top 10 staat het
verlepte bosje koriander. En regelma
tig gooi ik met pijn in het hart aard
appels met uitbundige uitlopers weg,
of oud brood.
Ik ben niet de enige. In Nederland
gooien we per jaar gemiddeld 40 kilo
voedsel per persoon weg, aldus
Milieu Centraal, een non-profitorga-
nisatie die praktische tips geeft
rondom duurzaamheid. Een gedeelte
daarvan komt voor rekening van
voedselproducenten, transporteurs
en verkopers, maar de helft van de
verspilling hebben we aan onszelf te
wijten. We kopen te veel, bewaren
voedsel niet goed of vergeten het op
tijd op te eten. Een net verlopen
houdbaarheidsdatum is voor veel
mensen reden eten ongezien weg te
gooien - alsof de inhoud van dat pak
yoghurt om middernacht spontaan
in een gistend en borrelend groen
monster verandert.
Een wat strakker keukenregime
kan dus geen kwaad. Dat heeft nog
voordelen voor de portemonnee ook.
En nog meer goed nieuws: het hoeft
niet te betekenen dat je sobere maal
tijden voor je neus krijgt. Met kleine
aanpassingen van je kookgewoontes
eet je stukken lekkerder. Tegen soep
van zelfgemaakte bouillon of pasta
met eigen pesto kan geen pakje of
potje op.
Het kookboek De kunst van no-
waste van Giovanna Torrico en Ame
lia Wasiliev barst van de handige tips
en recepten waarmee je voorkomt
dat de helft van je boodschappen in
de kliko verdwijnt.
DENK HIER
OOKEENS
AAN:
Historisch gezien is koken zonder
verspilling niets nieuws. Van oud
brood maakte je een smakelijk wen
telteefje, restjes groente gaven smaak
aan de soep en gekookte aardappels
verdwenen in de huzarensalade. Wat
dan nog overbleef, kregen de kippen
of de varkens op het erf, die op hun
beurt ook weer voedsel werden. Een
prachtige kringloop, maar dat waren
andere tijden: niet iedereen heeft
plek voor een kippenren of varkens
hok.
Met kliekjes weten we misschien nog
wel raad, en anders biedt Het Grote
Kliekjesboek van Puck Kerkhoven
volop inspiratie. Zij beschrijft hoe je
paneermeel maakt van oud brood of
crème brülée als je eidooiers over
hebt. De schrijvers van het no-waste-
kookboek gaan een stap verder. Naast
tips hebben ze ook recepten voor de
gene die nog geen tomatenschilletje
weggooit. De meeste recepten zijn
eenvoudig te maken en verrassend
lekker, zoals de pesto van wortelloof.
De schrijvers van beide kookboe
ken bieden recepten en leren je ook
hoe je door soms kleine aanpassin
gen van je keukengewoontes al stap
pen kunt maken in het tegengaan
van verspilling.
D
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 2019 GO
N
De tweede vraag die ik
Reageren? zo@persgroep.nl
Koken
met afval
en restjes
LOT PISCAER
Op onder meer de
website van Milieu
Centraal staan nog
meer tips:
Bewaar restjes
goed zichtbaar en
met een duidelijke
sticker in koelkast
of vriezer.
Introduceer een
vaste kliekjesdag.
Eet één dag per
week uit de vrie
zer.
THT, 'ten minste
houdbaar tot', be
tekent meestal dat
het product veel
langer te bewaren
is dan die datum.
Gebruik je neus
om te checken of
iets nog goed is.
Gooi de onder
kantjes - met of
zonder uitlopertjes
- van lente-ui, prei,
paksoi, venkel en
bleekselderij niet
zomaar weg: plant
ze in de grond of
in een pot. Ze
groeien langzaam
weer uit tot groen
ten.