RECENSIE
'Moederlijke
gevoelens zal
Lisbeth nooit
koesteren'
Prinses op het
witte paard
ren, kopen ze nu een plek in een expeditie
en zigzaggen ze omhoog langs de lichamen
van omgekomen voorgangers. Bizar.''
Lagercrantz blijkt - evenals Lisbeth Salan-
der - bepaald geen lachebekje. Hij vermoedt
dat ons een duistere toekomst te wachten
staat door opkomend extremisme, nep-
nieuws en klimaatverandering. ,,Ik probeer
zelf wat bij te dragen. Ik eet geen vlees
meer, heb mijn auto weggedaan en koop
minder kleding. Aan de andere kant: ik tour
straks drie maanden door Amerika, Europa
en Azië om Millennium 6 te promoten en
lezers en uitgevers te ontmoeten. Vliegtuig
in, vliegtuig uit, ik slaap in grote hotels en
zit in dure restaurants. Ik zie de paradox.''
Hoewel hij zich als opvolger van Stieg
Larsson (de auteur overleed in 2004, red.)
aanvankelijk steeds afvroeg of hij de perso
nages wel recht deed, zegt hij nu dat ze in
zijn dna verankerd zijn. ,,Ik durf nu ook
meer met hen. Zowel Lisbeth als Mikael
zijn in de loop der jaren veranderd. Hij is
gestopt met roken en drinkt wijn in plaats
van whiskey, net als ik. In plaats van een
vaderfiguur is hij nu een middelbare man
die zich afvraagt wat zijn plek precies is. Zij
is nog steeds een einzelganger, in het begin
was ik bang van haar. Nu durft ze zich
kwetsbaarder op te stellen, ze ziet bijvoor
beeld dat haar zus het in haar jeugd ook
moeilijk heeft gehad. Maar moederlijke
gevoelens zal ze nooit koesteren. Ook qua
uiterlijk is ze veranderd: de piercings en
het extreme punkuiterlijk hebben plaats
gemaakt voor een pak en een blouse. Haar
motor en tattoo's blijven uiteraard.''
Hij zegt dat het feministische personage
Salander zorgde voor een golf nieuwe vrou
welijke (anti)helden. Onafhankelijk, hard
en niet per definitie mooi zoals de Lara
Crofts of Charlie's Angels. Over de drie
actrices die in haar huid kropen: ,,Ik vond
Claire Foy, die ook de queen speelde in The
Crown, de beste: complex, aanraakbaar en
strijdbaar. Noomi Rapace in de oorspronke
lijke Zweedse reeks was te veel een slacht
offer, terwijl Rooney Mara in de Ameri
kaanse variant wat eendimensionaal en
hard was. Overigens vond ik de boekverfil-
ming met Claire Foy vreselijk. Zij en Sylvia
Hoeks maakten het kijken draaglijk, maar
verder was het een stupide, plat actie-
verhaal dat voorbijging aan allerlei plot
wendingen. Maar ja, dat is de vrijheid van
de regisseur, ik ga daar niet over. Die erva
ring heeft er wel voor gezorgd dat ik bij de
totstandkoming van de Zlatan-film nauw
betrokken wil blijven. Ik wil niet nog een
keer meemaken dat ik zo ontevreden ben.''
Of er een zevende deel komt, geschreven
door een andere auteur, is nog onduidelijk.
Het zal van het succes van Zij die moet
sterven afhangen. Lagercrantz is inmiddels
begonnen aan een nieuw boek: opnieuw
een misdaadverhaal met twee hoofdperso
nen die de wereld recht willen doen. ,,We
willen het zelf niet ervaren, maar we willen
wel lezen en schrijven over moord, trage
dies, doodslag en wraak om onszelf beter
te voelen, bij wijze van therapie. Ik had een
nieuwe uitdaging nodig om niet te verval
len in routine. Daarom was ik een beetje
opgelucht dat ik afscheid kon nemen van
Lisbeth. Het verdriet zal later komen, als ik
besef dat ik er definitief een
punt achter heb gezet. Dan
drink ik een glas wijn op
haar.''
Gehuld in roze satijn, met
een kroontje op de gouden
of ravenzwarte krullen: zo stel
len we ons in het westen een
sprookjesprinses voor. In het
sterrenspoor van oude, door
mannen geschreven sprookjes
en daarna de door mannen
(Walt Disney!) vertekenfilmde
versie daarvan, is onder kleine
meisjes de prinsessenjurk
immens populair. 'Rolbeves-
tigend! Seksistisch!' roepen
feministen al tijden. Nu is er
dan een ander rolmodel voor
jonge dochters.
Voor Stoere sprookjes over
avontuurlijke meisjes (6+, Volt,
€17,50, vertaald door Imme
Dros) week Julia Bruce van
het gebaande bospad. Ze verza
melde sprookjes van over de
hele wereld waarin meisjes de
hoofdrol spelen - nu eens niet
als hulpeloos vrouwtje dat
moet worden gered door een
prins of een jagerman, maar als
held.
In de zes sprookjes die Bruce
hervertelde, zorgen nu de meis
jes er eens voor dat iedereen
nog lang en gelukkig leeft.
Twee daarvan kennen we al:
'De Sneeuwkoningin' en
'Grietje en Hans' (ja, je leest het
goed). De andere zijn minder
bekend en komen uit Zanzibar,
India, China en Japan. Zes illu
stratrices tekenden voor de
kleurrijke plaatjes. Deze all
fmale-wereldverzameling
zorgt zo niet alleen voor diver
siteit, maar ook voor het ver
brijzelen van glazen muiltjes
en dito plafonds.
34
Lezen
k '""'W Zij die moet sterven verschijnt
oAviDlagercrantz 1 bij uitgeverij Signatuur (€23)
JEUGD
Julia Bruce, Stoere
sprookjes over
avontuurlijke meisjes
—Annet de Groot
