'Leraar
worden?
Vergis je niet:
het is een
eenzaam
beroep'
Hij dacht dat het in zijn bloed zat, lesgeven. Zijn vader had jaren
voor de klas gestaan, zijn broer deed het. Erik de Bruin zag zichzelf
al helemaal in de rol van zo'n aanstekelijke Hollywoodleraar als in
de film Dead Poets Society. Maar het liep anders.
'Bent u nog maagd?' wil Adam weten.
Het is het laatste uur van mijn eerste dag als
leraar op een vmbo-school in het midden
van het land. 4A, examenklas vmbo-tl. De
scholen in de provincie Utrecht zijn al weer
een week aan de gang, maar vanwege een
reeds lang geplande vakantie vond mijn
nieuwe werkgever het geen bezwaar als ik
pas in week twee zou beginnen. Docenten
Nederlands liggen nu eenmaal niet voor
het oprapen. Het voorrecht van de begin
nende docent, zo hoor ik naderhand in de
lerarenkamer; zoiets kun je je maar één keer
in je docentenloopbaan permitteren. Alleen
bij de komst van nageslacht of het overlij
den van een dierbare is het geoorloofd om
vrij te nemen buiten de stalen kaders van
schoolvakanties.
Mijn eigen vader, jarenlang docent ge
schiedenis in het vmbo, had het aan den
lijve ondervonden. Toen zijn beste vriend
overleed, moest hij hemel en aarde bewe
gen om bij de uitvaart aanwezig te mogen
zijn. Want: geen familie.
'Jongen, weet je zeker dat je dit wilt?
Onderschat het niet', had hij me op het hart
gedrukt toen ik aan de opleiding tot docent
Nederlands was begonnen. 'Je hebt zo'n
mooie baan als redacteur, je maakt zulke
mooie boeken, met zulke bijzondere men
sen. Leraar kun je altijd nog worden. Vergis
je niet: het is een eenzaam beroep.'
Toch wilde ik zelf ervaren wat het was,
voor de klas staan. Na twaalf jaar werken
in de boekenwereld leek het me een mooi
moment voor iets anders. Als student, aan
het begin van dit millennium, had ik eens
een oriënterende lerarencursus gevolgd
en dat was me goed bevallen. Mijn stage
begeleider had me destijds bovendien een
natuurtalent genoemd. Het docentenbloed
van mijn vader stroomde door mijn aderen,
pochte ik. Mijn jongere broer was ook
leraar. Dus wat kon me gebeuren? Bij menig
manuscript dat ik redigeerde, dreven mijn
gedachten af naar de schoolklas, waar ik
door de leerlingen als held zou worden
onthaald. Zo boeiend vertelde ik over al
het schoons dat onze vaderlandse letteren
te bieden hebben, om nog maar te zwijgen
over finesses van de perfecte sollicitatie
brief, of nee: de schoonheid van een zorg
vuldig geplaatste puntkomma.
Ik had me in mijn vakantie ondergedom
peld in didactische literatuur. Maar op vra
gen naar mijn maagdelijkheid was ik aller
minst voorbereid.
Van de opties freeze,flight or fight - verstij
ven, vluchten of vechten - kies ik de eerste.
Alsof ik in een verkeerde film ben beland,
beschouw ik mezelf vanaf een afstandje. De
klas wacht af, maar er komt niets meer uit
meneer De Bruin. Vader, had ik maar naar
je geluisterd toen het nog kon! Buiten is het
32 graden, in het lokaal nog een paar graad
jes warmer. Als de hel bestaat, dan is het
ik meester Erik
ILLUSTRATIES MAGDA RINKEMA
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 2019 27
