10 NIEUWS
Onder het mom van 'weg met de buikjes en de slappe
spieren' introduceerde de overheid vijftig jaar geleden de
campagne 'Trim U Fit'. Het was de eerste grote actie om de
bevolking meer te laten bewegen. ,,Het is nog steeds nodig.''
In 1971
werd zelfs
een trim-
station
langs de
snelweg bij
Driebergen
aangelegd
Onderzoekers
vast in diepe grot
Vergoeding voor
fysio bij reuma
Woede over
brandend konijn
Een lachende minister
Luns van Buitenlandse
Zaken in een zwembad.
Of staatssecretaris
Grapperhaus, vader van
de huidige minister, die
op een badmintonveld
staat. Haagse politici lieten op 18 au
gustus 1969 in een bijlage van De Te
legraaf het goede voorbeeld zien
door zich in een sportieve omgeving
te laten fotograferen. Het was een op
roep aan het Nederlandse volk om
meer te bewegen, vooral in de bui
tenlucht. De regering steunde de Ne
derlandse Sport Federatie (NSF,
voorloper van het NOC*NSF, red.)
die met Trim U Fit een campagne
was begonnen om dit voor elkaar te
krijgen.
,,Ook toen al waarschuwden in
stanties als de Nederlandse Hart
stichting dat de gezondheid van de
bevolking achteruit ging door te wei
nig beweging. Tot dan toe be
schouwde de overheid sporten als
een individuele zaak. De trimcam-
pagne bracht daar verandering in, het
belang van een goede gezondheid
werd onderkend. Den Haag pakte de
signalen op en stimuleerde de NSF
om Nederland aan het sporten te
krijgen. Die federatie liet er geen gras
over groeien om dat te bereiken'',
vertelt Jan Rijpstra, sporthistoricus
en voorzitter van Stichting de Sport
wereld.
Rage
In 1971, een paar jaar na de lancering
van de campagne, waren er zo'n vijf
honderd trimbanen aangelegd waar
honderdduizenden mensen gebruik
van maakten. Springen over boom
stammen, je spieren testen aan de
rekstok, een rage was geboren.
'Wie nog niet trimt, is eigenlijk een
klungel', aldus dagblad Het Vrije Volk
in die tijd. ,,In 1971 werd er zelfs een
trimstation langs de snelweg bij
Driebergen aangelegd. Chauffeurs
konden hier hun oefeningen doen,
maar dat deed natuurlijk niemand.
Ook bleek dat die houten toestellen
vooral voor oudere gebruikers ge
vaarlijk konden zijn. Sommigen kre
gen hartklachten van het fanatiek
trimmen zonder persoonlijke bege
leiding. En er was niet goed nage
dacht over het onderhoud van de ba
nen. Die lagen ver buiten de be
bouwde kom, zodat er vaak vernie
lingen werden gepleegd'', vertelt
Rijpstra.
In 1974 verbood de overheid de
aanleg van nieuwe trimbanen, een
paar jaar later was de trimrage uitge
raasd. De overheid dacht alweer na
over een nieuwe campagne om het
sporten te stimuleren. Rijpstra: ,,In
1976 werd de actie 'Sport Real' gelan
ceerd, afkorting van sport en REcra-
tie voor ALlen. De ondertitel luidde
'Spieren willen weleens wat'. Het ac
cent lag deze keer op gezelligheid.
Niet op competitie, dat was voor de
overheid in die jaren een vies woord.
Nee, sociaal sporten was het tover
woord om zoveel mogelijk mensen
actief te krijgen. Je kon voor tien gul
den een speciale sporttas bij Shell en
Albert Heijn kopen, de inhoud be
stond onder meer uit een frisbee en
en racketbalset. Die tassen vonden
gretig aftrek, het was een leuk ca
deautje.''
In de jaren '80 en '90 was het
vooral de jeugd die de volle aandacht
kreeg van de overheid. Met campag
nes als 'Sport, zelfs ik doe 't' (1987) en
'Jeugd in Beweging'(1995) werden
jongeren gestimuleerd om te sporten.
,,Er kwam, zeker in de jaren 90, het
besef dat de nadruk moest worden
gelegd op de positieve effecten van
bewegen op de gezondheid. Ook
werd voor het eerst nagedacht over
de vraag wat de campagnes oplever
den en wat je nog meer wilde berei
ken.''
Akkoorden
Sport en overheid zijn inmiddels
nauw met elkaar verweven, vanuit
Den Haag is 30 miljoen euro uitge
trokken om de zogeheten sportak-
koorden uit te voeren. ,,Dat zijn over
eenkomsten tussen gemeenten,
scholen en sportverenigingen. Lokaal
maatwerk met als doel iedereen te la
ten sporten. Of het effect heeft, we
ten we over een paar jaar, maar het zit
goed in elkaar'', aldus Rijpstra, in het
dagelijks leven burgemeester van de
Friese gemeente Smallingerland.
De sporthistoricus/politicus heeft
nog wel een duidelijke boodschap
aan Den Haag en de zorgverzeke
raars. ,,Er is terecht veel aandacht
voor jongeren en beweging, maar we
moeten daar ook de ouderen bij be
trekken. Het verschil tussen de groep
die actief is en de mensen die nauwe
lijks bewegen, wordt groter.''
Uit CBS-onderzoek blijkt onder
meer dat mensen met een lagere op
leiding minder vaak bewegen dan
hoogopgeleiden. Rijpstra: ,,Zeker on
der 65-plussers zie je veel verschil.
Wat kan helpen, is het stimuleren
van de sociale functie. Dat het aan
trekkelijk wordt gemaakt om samen
te wandelen of te fietsen. Maar geef
ook meer aandacht aan bewoners van
verzorgingshuizen. Ik pleit niet al
leen voor handjes aan het bed, maar
ook voor meer handjes die helpen
bewegen. Er zou extra geld moeten
komen voor zorgmedewerkers die de
bewoners, zeker als ze dementeren,
elke dag laten oefenen. Uiteindelijk
levert dat ook minder zorgkosten op,
daar ben ik van overtuigd.''
dinsdag 20 augustus 2019
GO
Sanne Schelfaut
Den Haag
- Jan Rijpstra,
sporthistoricus
Kamerleden
Terpstra (l) en
Schaapman in de
trimzaal voor Ka
merleden in 1978.
FOTO NATIONAAL ARCHIEF
WARSCHAU Poolse red
dingswerkers doen verwoede
pogingen om contact te leg
gen met twee onderzoekers
die sinds zaterdag vastzitten
in de grootste en diepste grot
van Polen, de Wielka Sniezna
in het Tatra-gebergte. Over
hun gezondheid bestaan
grote zorgen. De speleologen
zijn ingesloten, doordat een
deel van de grot is volgelopen
met regenwater. Binnen is het
een graad of 4 en is de lucht
vochtigheid hoog. Onderkoe
ling ligt op de loer. ,,Het is ex
treem moeilijk om de speleo
logen te bereiken, ook al
weten we waar ze zich bevin
den", zegt het hoofd van de
reddingsdienst.
DEN HAAG Patiënten die erg
gehinderd worden door be
paalde vormen van reuma krij
gen de komende vier jaar fy
siotherapie vergoed. In de
tussentijd wordt onderzocht
of zo'n behandeling inderdaad
helpt. Mensen met reumati
sche artritis (RA) en axiale
spondyloartritis hebben vaak
pijn en zijn stijf en vermoeid,
omdat gewrichten ontstoken
zijn. Daardoor belanden ze
soms zelfs in een rolstoel.
Aan deze twee vormen van
reuma lijden relatief veel men
sen. Minister Bruno Bruins
(Medische Zorg) laat 'langdu
rige actieve fysiotherapie'
voor patiënten met ernstige
beperkingen nu voorwaarde
lijk toe tot het basispakket.
APELDOORN Onbekenden
hebben gisterochtend vroeg
op de Woudhuizermark in
Apeldoorn een konijn in brand
gestoken. Het dier moest
worden afgemaakt. De politie,
die het brandende beestje
vond, is 'ontzettend kwaad',
schrijven agenten op Face-
book. Agenten zagen een
brandje midden op de weg.
Toen zij erheen liepen sprong
er opeens een brandend ko
nijn uit de vuurhaard. Het dier
was volgens de politie in een
doos gestopt, bedekt met een
jas en daarna aangestoken.
De politie schrijft: ,,Was dat al
lemaal nodig? Had je het ko
nijn dan niet beter ergens an
ders kunnen aanbieden? Heb
jij geen gevoel?"
