9
Matthew De 23-jarige Australiër uit Adelaide benut zijn
toeristenvisum van 93 dagen maximaal en is op weg naar
vrienden in Finland.
die houding zijn ook Lucie (20) en
Pauline (21) uit München nu al
weken op pad. Zij zweren bij de
bus en hebben er al heel wat ritten
op zitten tijdens hun rondreis
door Oost-Europa. Aanvankelijk
wilden ze naar Zuid-Amerika, tot
dat ze werden getroffen door het
'vliegschaamte-virus'. Zo veel
CO2-uitstoot voor een vakantie
tripje, dat voelde niet goed. Boven
dien hebben ze Europa nog nau
welijks gezien. ,,Dan is de bus een
schoner alternatief en het leven in
Oost-Europa ook nog een stuk
goedkoper'', zegt Pauline.
Zo begonnen ze hun vakantie
met hun eerste stop in Bratislava,
reisden ze via Boedapest, Belgrado
en Skopje naar Tirana, waar ze een
excursie boekten naar de bunkers
van oud-dictator Enver Hoxha: de
communist die Stalin verheer
lijkte en die Albanië tot zijn dood
in 1985 compleet isoleerde van de
rest van de wereld. Het land werd
in die tijd niet voor niets het
Noord-Korea van Europa ge
noemd.
Gretig
Dat verandert in rap tempo. Alba
nië heeft een eigen valuta, maar
euro's worden inmiddels overal
gretig aangenomen. Toch krijgen
sommige Westerse merken nog
steeds geen voet aan de grond. Zo
is er nog altijd geen McDonald's in
Tirana. Wel een keten die Kolonat
heet en vrijwel dezelfde hambur
gers verkoopt als die van de be
kende gele M. Het logo lijkt er zelfs
op.
Lucie en Pauline reizen vandaag
door naar kustplaats Budva in
Montenegro, voor een duik in de
Adriatische zee. Het bussen door
Oost-Europa bevalt ze prima. ,,We
hebben geaccepteerd dat ze echt
nooit op tijd aankomen. Wij tellen
er inmiddels minstens een uur bij
op. Dan zit je meestal aardig
goed.''
Aan de staat van de weg kan het
op deze route niet liggen. Het as
falt van SH1 naar Montenegro is
uitstekend en dat is op heel veel
plekken wel anders in Albanië.
Maar dat er geen ongelukken ge
beuren is bijna een wonder op
deze 80-kilometer weg. Er lopen
families met kleine kinderen in de
berm, er rijden fietsers op de rij
baan voor auto's. Het is oppassen
geblazen voor trage, verroeste
tractors die het verkeer ophouden
waardoor gevaarlijke inhaalma
noeuvres ontstaan en voor auto
mobilisten die plotseling de weg
opduiken nadat ze een pitstop
hebben gemaakt bij een fruitstal-
letje. De chauffeur lijkt wel wat
gewend, want druk bellend en
met zijn elleboog op het stuur
ontwijkt hij achteloos de 'obsta
kels'.
Nog voor de eerste tussenstop in
Shköder, krijgen de twee studen-
We tellen minstens
een uur op bij de
aankomsttijd van
de bus. Dan zit je
meestal aardig goed
ten uit München gelijk over de
onherroepelijke vertraging die
ook deze buschauffeur gaat oplo
pen. Het verkeer staat hopeloos
vast in de stad waarin iedereen in
een retro Mercedes lijkt te rijden.
Het levert een halfuur oponthoud
op.
De bus zit al goed vol als we de
eerste tussenstop naderen in het
hart van Shköder, maar de chauf
feur propt er zo veel passagier bij
dat sommigen op de trap van de
achteruitgang moeten plaatsne
men of naast de chauffeur bo
venop de motor van de bus. Nie
mand die erover klaagt. Het ver
hoogt alleen maar de sfeer als een
van de backpackers neerploft op
de bijrijdersstoel en de microfoon
grijpt. „Goedemiddag, ik ben dus
uw gids voor vandaag'', schalt het
even later uit de speakers. De
chauffeur kan erom lachen terwijl
hij gas geeft naar de volgende stop,
de grensovergang met Montene
gro.
Matthew (23) uit het Australi
sche Adelaide verbaast zich niet
meer over de te volle bussen. Het
kan nog veel gekker, maakte hij
mee in het zuiden van Albanië.
Daar was de minibus zo vol dat de
chauffeur gewoon plastic stoeltjes
neerzette in het gangpad om toch
iedereen mee te kunnen nemen.
,,En hier is tenminste een airco die
het goed doet. Nee, we hebben
echt niets te klagen'', zegt hij.
Matthew benut zijn toeristenvi
sum van 93 dagen maximaal. Hij
begon in Malta, reisde via Sicilië
en Zuid-Italië naar Albanië en is
nu op weg naar Finland om vrien
den te ontmoeten. Ook hij kiest
bewust voor de route dwars door
Oost-Europa en niet langs be
kende Europese trekpleisters. ,,Het
is hier minder druk met toeristen
en een heel stuk goedkoper.''
Wonderlijk
De bus passeert de Albanese grens
met Montenegro waar ze er een
wonderlijke paspoortcontrole op
nahouden. Iedereen moet zijn
reisdocument inleveren bij de
chauffeur die daarmee uitstapt en
ze bij de grenspost laat stempelen
terwijl de passagiers achterblijven
in de bus. Als de formaliteiten zijn
afgehandeld, gaat de enorme sta
pel van hand tot hand en mag ie
dereen zijn eigen reisdocument er
weer uit vissen. Geen douanier die
geïnteresseerd lijkt of het ge
toonde paspoort ook echt hoort bij
de persoon in de bus. Geen won
der dat een terrorist - zoals die van
de kerstmarkt in Berlijn - zo mak
kelijk met de bus door Europa kon
reizen na zijn daad.
Zonder problemen rijden we
Montenegro in. De weg slingert
prachtig langs de kliffen van kust.
Budva komt al snel in zicht; een
kuststad die met zijn volgepropte
boulevard en uitgaansleven nog
het meest doet denken aan Beni-
dorm. Alleen is de voertaal hier
niet Nederlands, maar vooral Rus
sisch, zal snel blijken. Dat is even
schrikken voor Lucie en Pauline
uit München als ze uit het raam
kijken. Zij hadden een meer pitto
resk stadje verwacht in plaats van
de vele flatgebouwen die er al zijn
en op tal van plekken nog uit de
grond worden gestampt. Het is
niet anders. Een duik in de zee, dat
is waar ze hier voor komen. En dat
gaat ook met dit decor wel lukken.
Precies een uur te laat rijdt Old
Town Travel onder de poort van
het busstation door. Ook in Mon
tenegro zijn ze geen haar beter dan
in het land waarover ze zelf zo
hard klagen.
dinsdag 13 augustus 2019
GO
Op reis in Europa vliegen Nederlanders
meestal naar het zonnige Zuiden. Wij niet. Wij
pakken deze zomer de bus naar het Oosten.
Vandaag: Van Tirana naar Budva.
TA Overvolle
stranden in
badplaats
Budva in Mon
tenegro, zoals
hier bij het
oude centrum.
Het busstation
in Tirana is
niet meer dan
een goed ver
scholen, een
voudige par
keerplaats.
Kinderen spe
len op het cen
trale plein van
Tirana maar
wat graag tus
sen de fontei
nen.
-Lucie en Pauline, passagiers
Kijk op de site bij /video
Verslaggever Raymond Boere
doet verslag