1
t
4
STADION DRAM A INSTORTING
i
Er gingen zelfs
geruchten over
partijen afgekeurd
staal
maandag 12 augustus 2019
Was de constructie van het dak van het
stadion van AZ te licht uitgevoerd om kosten te
besparen? Tijdens de bouw in 2005 was er al flinke
discussie over de stevigheid van het dak.
Ton Voermans
Alkmaar
Komende week besluit de
Onderzoeksraad voor
Veiligheid of er een uit
gebreid onderzoek komt
naar de oorzaak.
De ravage is enorm, maar niemand
raakte gewond. Het eerste elftal
trainde binnen vanwege de storm.
Maar voor het handjevol AZ-fans dat
zich zaterdagavond heeft verzameld
bij het stadion voelt het wel als een
ramp. Tien jaar geleden verkeerde AZ
in de zevende hemel. De Alkmaarse
club van bankier Dirk Scheringa was
landskampioen. Er stond een nagel-
nieuw stadion. Nu ligt er 30 meter dak
op de tribune. Door de harde wind
vallen stukken van het gehavende dak
op de desolate parkeerplaats.
,,Dat dak is een spaghetticonstruc-
tie. Ik verwacht al 13 jaar dat het zou
instorten'', zegt bouw- en brandex-
pert Ynso Suurenbroek. Toen het sta
dion werd gebouwd, in 2005-2006,
was hij docent aan de Universiteit
Twente en buitengewoon lid van de
Onderzoeksraad voor Veiligheid. Hij
hield destijds op verzoek van de
brandweer Alkmaar de bouwvergun
ning tegen het licht. Toenmalig
brandweercommandant Henny Foe-
derer twijfelde aan de brandveilig
heid. Er waren pittige discussies tus
sen brandweer en gemeentebestuur,
maar uiteindelijk verdween het kriti
sche rapport van Suurenbroek in een
la. Er werden geen strengere eisen ge
steld aan de constructie om de brand
werendheid te verhogen.
Suurenbroek is niet verbaasd dat het
dak het alsnog heeft begeven. ,,Met de
extra belasting van de zonnepanelen
die een paar jaar geleden zijn aange
bracht en harde wind vanuit een be
paalde hoek, met onderdruk en bo-
vendruk, krijg je dit. Maar dat gebeurt
alleen als de constructie vanaf het be
gin te zwak is. Die voldeed niet aan de
eisen van het bouwbesluit en niet aan
de eisen van de brandveiligheid. Er
was in die tijd een hoop gerommel
met de controle door de gemeente. De
gemeente, dat durf ik gerust te zeggen,
werd aangestuurd door Dirk Sche-
ringa.''
De wil van de toen machtige DSB-
bankier was wet in Alkmaar, schetst
Suurenbroek. ,,Scheringa huurde al
lerlei aannemers in. Onderaannemers
gingen failliet en moesten een skybox
kopen voor ze überhaupt aan het werk
mochten. Dat waren de verhalen die j e
hoorde. Wat doe je als het niks mag
kosten en je niet kunt verdienen met
minder uren werk? Dan zoek je het in
het materiaal. Dunner, lichter, goed
koper, minder kwaliteit. Er gingen
zelfs geruchten over partijen afge
keurd staal.'' Het had volgens Suuren
broek 'miljoenen euro's' extra gekost
om het dak wél voldoende sterk te
maken. Het stadion kostte destijds
rond de 40 miljoen euro.
Scheringa - in de bouwjaren eige
naar en voorzitter van AZ en zijn DSB-
bank was hoofdsponsor - wijst de be
schuldiging van de hand. ,,Ik herken
me daar niet in. Het stadion is gete
kend door een vooraanstaand archi
tect. Het is door bouwkundigen goed
gekeurd, ik heb er zelf geen verstand
van, de gemeente liep mee of alles
klopte conform bouwvoorschriften.''
Ook de suggestie dat Scheringa des
tijds het bouwproces vooral op prijs
stuurde, wijst hij van de hand. ,,Dit
gaat toch nergens over? Je vraagt offer
tes aan en je gaat met een aannemer in
zee. Je neemt iets aan voor een be
paalde som. En dan heb je er geen in
vloed meer op.''
Aannemer Midreth bouwde met
hulp van veel ingehuurde onderaan
nemers het stadion. Toenmalig Mi-
dreth-directeur Joop Leliveld heeft
geen idee waarom het dak zaterdag in
stortte. Hij zegt dat er 'conform alle
bouwvoorschriften en conform alle
goedgekeurde tekeningen en bereke
ningen' is gebouwd. ,,Wij hebben
geen bezuinigingen toegepast. Als je
zoiets bouwt, moet het allemaal klop
pen, anders mag het echt niet.'' Mi-
dreth ging in 2011 failliet.
Andries Broersma was als hoofdin
genieur betrokken bij het ontwerp
van het stadion. Totdat Scheringa en
Midreth vonden dat ze wel zonder zijn
bureau konden. Het ontwerp werd
door een andere door Midreth inge
huurde ingenieur 'geoptimaliseerd'.
Met andere woorden: er moest zo'n
10 miljoen euro bezuinigd worden.
Broersma werd door de gemeente
Alkmaar gevraagd om toezicht te hou
den op die megabezuiniging. ,,Bij de
optimalisatie zat men tegen de grens
van de wet. Maar het mocht'', zegt hij.
Volgens Broersma moet er een bouw-
fout zijn gemaakt, een fout bij het
monteren van de staalconstructie. Hij
ontkent dat het stadion niet robuust
genoeg was.
Voetbalclub AZ en de gemeente
kunnen nog niets zeggen over de oor
zaak. ,,We gaan nu eerst onderzoek
doen en dan hopen we zo snel moge
lijk met antwoorden te kunnen ko
men'', zegt de woordvoerder.
VVD-Tweede Kamerlid Daniel
Koerhuis wil een Kamerdebat over
hoe het kon gebeuren. ,,Ik ben erg ge
schrokken. Het is een relatief nieuw
stadion", aldus de VVD'er, die met
minister Kajsa Ollongren (Binnen
landse Zaken) om tafel wil. ,,Er had
den tientallen doden kunnen vallen."
GO
Al 13 jaar
twijfels
over het
rampdak
Het dak van het sta
dion is over een lengte
van zeker 20 meter op
de tribunes beland.
FOTO LEO VOGELZANG
Kijk op de site bij /video
Beelden van het
ingestorte stadiondak
Harde wind geeft druk
op de dakconstructie...
120819 TU
AFAS
stadion
Alkmaar
—Ynso Suurenbroek, bouwexpert