De toekomst van de
muziek is aan TikTok
©O
O
Hoe
kom je
er weer
vanaf?
Lekker makkelijk
Er werd gezucht
op de bank en
een koptelefoon
aangesloten
\oete«
21
Oplossing 1
Eroverheen groeien
Bij 75 procent van de kinderen
die stotteren, verdwijnt de
spraakstoornis vanzelf. Meisjes
hebben meer kans op spontaan
herstel dan jongens. Dit komt
waarschijnlijk omdat de hersen
helften van meisjes zich sneller
ontwikkelen.
Hoe langer het stotteren bij
een kind duurt, hoe groter de
kans dat het niet vanzelf over
gaat. Vanaf 8 jaar wordt de kans
op spontaan herstel snel kleiner.
In het algemeen geldt: als bij een
kind na een jaar stotteren weinig
verbetering optreedt, is behan
deling op zijn plaats. Maar zijn er
meer risicofactoren, dan is het
verstandig al eerder met thera
pie te beginnen.
Oplossing 2
Zingen
Zangeres Sanne Hans (Miss
Montreal) stottert, maar niet
als ze zingt. Veel hakkelaars en
stotteraars kunnen wel vloei
end zingen. Ook praten met
een raar stemmetje stopt de
haperingen, verlengingen en
blokkeringen. Dus voortaan
maar zingen en raar praten?
Nee, vindt logopedist Theys.
,,Zingen of stemmetjes opzet
ten is geen definitieve oplos
sing. Het is geen goede manier,
omdat het kan leiden tot ver
mijdingsgedrag.''
Oplossing 3
Therapie
„Vroeger werd over stotteren vaak
gedacht: dat gaat wel weer over'', zegt
Annelies Mobach. „Inmiddels weten
we dat het vaak toch verstandig is
vroeg te beginnen met therapie. Soms
doen we dat al bij peuters van 2,5 jaar.
Dat werpt vruchten af, want steeds
minder kinderen lijken blijvend te
stotteren.''
Er zijn op jonge leeftijd twee gang
bare therapievormen. Het Demands
and Capacities Model (DCM) richt
zich op een tijdelijke aanpassing van
degenen rondom het kind, meestal de
ouders. Mobach: ,,Als een kind bij
voorbeeld spreekt in zinnen van vier
woorden, dan praat jij in zinnen van
vier woorden terug. Zo kan het op zijn
eigen niveau meedoen aan het
gesprek en is de kans op stotteren
kleiner.''
Bij de andere therapievorm, Lid-
combe, zet je je zoon of dochter op het
goede spoor. Mobach: ,,Als je kind een
zin vloeiend uitspreekt, zeg je bij
voorbeeld: 'Dat ging gemakkelijk'. Zo
leert het wat gewenst gedrag is.
Daarna kun je af en toe het stotteren
benoemen en bijvoorbeeld zeggen:
'Kun je dat repareren?'''
Bij de therapie voor (jong)volwas-
senen komt ook het zogeheten 'ver
borgen stotteren' aan bod, oftewel het
deel dat onzichtbaar blijft. Een logo
pedist of therapeut kijkt mee of
sprake is van spreekangst en minder-
waardigheidgevoelens. Is het stotte
ren ontstaan na een emotioneel
trauma, dan kan naast stottertherapie
psychologische hulp nodig zijn.
Daarna verdwijnt het vaak.
Oplossing 4
Een fijne omgeving
Als de omgeving op een prettige
manier reageert, verkleint dat de kans
op het ontstaan van spreekangst en
vermijdingsgedrag, zegt Annelies
Mobach. Zo kun je het beste vooral
goed luisteren naar wit de stotteraar
vertelt en niet naar hóé hij het zegt.
Reacties als 'praat eens rustig', of
'haal diep adem' werken vaak ave
rechts. Iemand weet dan niet wat hij
anders moet doen, maar krijgt wel het
gevoel dat hij iets fout doet. Dat ver
hoogt de spanning.
Stotter je zelf? Leg dan aan je omge
ving uit hoe die het best kan reageren.
,,Het is fijn als mensen om je heen
weten dat ze je de tijd moeten geven
om je te laten uitpraten.''
Nog een tip voor een gesprekspart
ner: praat zelf in een rustig tempo. Zo
wordt de stotteraar rustiger en dat
helpt hem op zijn beurt weer om
gemakkelijker te praten.
Nynke de Jong, Hanneke Hendrix en Alex van der Hulst
schrijven per toerbeurt over zaken die het leven van jonge
ouders gemakkelijker moeten maken. Alex vraagt zich af hoe
hij moet omgaan met de muziekvoorkeur van zijn kinderen. Hij
voelt zich een oude opa als hij vraagt of het wat zachter kan.
'Hat down, cross town, livin like a
rock star. Spent a lot of money on my
brand new guitar.' Een paar maan
den geleden hoorde ik twee meis
jes deze zinnen keer op keer her
halen in de speeltuin. Het hield
niet op, alsof er een liedje in je
hoofd vastzit, en dan vals gezon
gen door twee prepubers op een
schommel.
Ik moest ergens anders gaan
zitten, maar aan het liedje is niet
meer te ontkomen. Het nummer
Old Town Road heeft inmiddels
andere irritante nummers versla
gen als meest succesvolle hitpara
dehit in Amerika.
Waar die meisjes het van kenden,
en waarom ze telkens hetzelfde
zinnetje zongen, heeft alles te
maken met TikTok. Dat is het
nieuwe sociale medium waar je
dansjes doet, liedjes playbackt en
challenges aangaat. Je kunt kiezen
uit verschillende liedjes die een
paar seconden als soundtrack voor
je filmpje dienen.
Ook leuk voor 8-jarigen en dus
moest thuis een TikTok-account
worden aangemaakt voor de oud
ste dochter. Als overbezorgde
vader die meer een haat- dan een
liefdeverhouding met sociale
media heeft (en dus nog wat te
wachten staat) heb ik alles aange
meld, ingesteld, geanonimiseerd,
op privémodus gezet en heb ik
gelogen over de leeftijd.
Nu zit er dus in de huiskamer
eentje telkens druk gebarend en
playbackend voor een tablet din
gen op te nemen die ik allemaal
niet kan volgen. Alsof de Mini-
playbackshow terug is, maar dan
zonder Henny Huisman en Bulle
tje. Er is geen magische deur meer
nodig voor de verkleedtruc want
de app kan haar een andere kleur
ogen of virtuele make-up geven.
En nu hoor ik dus telkens tien
seconden van een liedje dat keer
op keer opnieuw begint. Na jaren
van K3, Nijntje en Dirk Scheele
hoopte ik dat ze langzaam zouden
opschuiven naar muziek die ik ook
leuk vond of leuk kon leren vin
den, maar hier was ik dus niet op
voorbereid.
Ik werd een opa die riep: 'Kan
die muziek uit of zachter? Ik word
er gek van'. Er werd gezucht op de
bank en een koptelefoon aangeslo
ten. Een paar dagen later werd op
een vers geïnstalleerde drumpad-
machine-app een nieuwe versie
van verzengende dubstep
gemaakt. Wat bij haar moeder de
vraag opriep: 'Is dit de toekomst?'
Het mag duidelijk zijn dat we in
een nieuwe fase terechtkomen.
Eentje waarin meidenblad Tina
ook al wordt verslonden. Een
opstapje richting puberteit waarin
aan het licht komt dat we veel
minder flexibel zijn dan we stie
kem dachten. En wij maar denken
dat het alleen maar makkelijker
werd met oudere kinderen.
KOKEN
GO ZATERDAG 10 AUGUSTUS 2019
e
-Alex van der Hulst
Nynke de Jong (34), Hanneke
Hendrix (39) en Alex van der
Hulst (42) hebben kinderen in de
leeftijd van 1 tot 8 jaar. Ze hebben
de opvoed-podcast Ik Ken Iemand
Die en schreven het gelijknamige
boek.
De redactie van Zo werkt samen met de specialisten van AutoTrack,
BesteProduct.nl, HardwareInfo, Independer, Intermediair, Koken&Eten,
Nationale Vacaturebank, New Scientist en Tweakers.