Iburg
K
9
'Er was ook
een vrouw
van de
Gestapo bij
ons in huis,
een
vreselijk
mens'
Paspoort
Dicky Schouten-van Loo
gracht was onbeschadigd. ,,Niet veel later zag ik
aan de overkant van het water Duitse soldaten
lopen. Die zongen toch mooi. Dat vond ik echt,
op dat moment. Later schaamde ik me voor dat
gevoel en kon ik mezelf wel een klap voor de
kop geven."
De stad lag voor een belangrijk deel in puin.
Aannemersdochter Dicky maakte mee hoe er
een begin werd gemaakt met de wederopbouw.
Vader Van Loo bouwde in de Zusterstraat en op
de hoek van de Bogardstraat en de Burg. ,,En hij
heeft het Hofje Onder den Toren gebouwd.
Daar werden leerlingen van de ambachtsschool
bij ingezet, dat was best bijzonder in die tijd. Ik
heb zelf ook op spijkers geslagen, met m'n
knietjes op de grond. Eigenlijk had ik naar de
ambachtsschool gewild. Dat mocht niet. Uit
eindelijk heb ik de HBS gedaan. Mijn broer Jo-
han maakte iets dergelijks mee. Ook hij moest
van mijn ouders naar de HBS. Als compensatie
mocht hij mee naar de Jamboree van de pad
vinders van de Berdenis van Berlekomgroep in
Engeland. Dat uitstapje heeft hij gemaakt. En
na een jaar HBS ging hij toch naar de am
bachtsschool.''
Gestapo
Tijdens de oorlog verhuisde het gezin naar een
monumentaal pand aan de Zuidsingel. Dat was
al in eigendom. ,,Vlug, zei mijn vader, we ver
huizen, anders gaan de Duitsers erin zitten.
Wat niet wegneemt dat we de hele tijd Duit
sers ingekwartierd hadden. Een hoge pief
moest op de logeerkamer, de soldaten kwamen
op de zolder terecht. Je hoorde hun zware laar
zen de hele dag in huis. Er was ook een vrouw
van de Gestapo, een vreselijk mens. Toen we
stiekem met z'n allen naar Radio Oranje zaten
te luisteren, kwam ze opeens de kamer binnen.
Ze heeft ons niet verraden. Ik droeg een arm
bandje met dubbeltjes of kwartjes met de beel
tenis van Wilhelmina. Dat was mijn kleine
beetje verzet."
Joodse klasgenoten
Het plotselinge vertrek van Joodse klasgenoten
was schokkend. ,,David Polak zat in mijn klas.
En nog een meisje, haar achternaam was Frank,
haar vader had een juwelierszaak in de Lange
Delft. David heeft de oorlog overleefd, ik heb
lang contact met hem onderhouden. Hij
woonde op de Rouaansekaai. Toen ze gedwon
gen werden te vertrekken lieten de verhuizers
zogenaamd per ongeluk hun vleugel in de kaai
vallen. Er zat ook een meisje van een NSB'er in
mijn klas. Bij haar thuis werd bij de bevrijding
al het meubilair kort en klein geslagen. Later
hadden we een reünie van mijn derde klas van
de lagere school, daar hebben David en het
NSB-meisje met elkaar gesproken."
Tijdens de Slag om de Schelde werden de
Duitse militairen uit haar huis naar Zuid-Beve
land gestuurd. Ze kwamen snel terug. ,,Eén van
hen had zich laten doodschieten. Zijn maten
vertelden dat hij al eens zelfmoord had willen
plegen bij ons op de wc. Gelukkig heeft hij dat
niet gedaan, anders was mijn vader vast en ze
ker opgepakt."
Walcheren werd door de geallieerden onder
water gezet. Dicky heeft in een huurbootje
meegevaren over het ondergelopen eiland. Ze
zag steigers in het centrum van Koudekerke.
Het gerucht ging dat er een munitieschip in
het kanaal bij Middelburg lag. Zeker negentig
mensen uit de Breestraat en de Nederstraat
zochten hun toevlucht in de kelder van het
huis aan de Zuidsingel. Het signaal dat aangaf
dat het luchtalarm voorbij was, kondigde ook
de bevrijding aan. ,,We liepen via de Koepoort
door de Molstraat naar de Dam, daar zagen we
de Duitsers met hun handen achter het hoofd.
Dat vond ik prachtig. Op de Markt werd een
Hitlerpop van stro opgehangen en in brand ge
stoken. Er werd op doedelzakken gespeeld."
Gevangenis
Toch waren de zorgen niet voorbij. Broer Johan
werd kort na de bevrijding opgepakt en in een
een houten barak van de strafgevangenis in
Souburg gezet. ,,We weten nog steeds niet
waarom. Met de andere gevangenen moest hij
op klompen en in een wit pak naar de Loskade
om schepen te lossen. Hij kwam vrij en werd
daarna nog twee keer vastgezet. Waarom? Ik
heb geen idee. Eén van mijn zussen heeft ook
gevangen gezeten. Mijn vader had tijdens de
oorlog zijn auto, een Ford, in een pakhuis ver
borgen. Bij de bevrijding werd dat ontdekt,
mannen van de Orde Dienst hebben de auto op
de Markt in elkaar getrapt."
Terugdenkend overheerst een gevoel van
blijdschap. ,,We kregen weer inkwartiering, nu
van Engelsen. Met hen hebben we veel lol ge
had. In de concertzaal was het iedere avond
dansen. Het lijkt wel of na de bevrijding ieder
een loskwam bij ons thuis. Zelfs mijn vader, hij
zong mee terwijl wij de polonaise dansten. Ik
had hem nooit eerder zien zingen."
GO ZATERDAG 10 AUGUSTUS 2019
m
Dicky van Loo werd 27 maart
1929 in Middelburg geboren.
Na haar diploma HBS-A ging
ze achtereenvolgens werken
bij verzekeringsmaatschappij
De Algemene Zeeuwsche en
bij de gemeente Middelburg.
Ze stopte met werken toen
ze trouwde. Dat deed ze in
1953 met Stoffel Schouten.
Ze verhuisden naar Goes. Ze
kregen vier kinderen, twee
jongens en twee meisjes. In
middels heeft mevrouw
Schouten vier kleinkinderen.
Haar man overleed in 1979. In
1972 is ze na een opleiding
als pedicure gaan werken.
Dat heeft ze 46 jaar gedaan,
tot 16 december 2018.
De Markt van Mid
delburg circa 1942,
er wordt hard aan
het herstel gewerkt.
De wederopbouw
van het stadhuis is al
ver gevorderd.
FOTO COLLECTIE
PAUL VOSKAMP