'Die paar woorden Maleis
ken ik van een Teleac- cursus'
'Indisch
koken heb
ik niet van
thuis maar
uit een
kookboek'
toch zijn we een heel Nederlands
gezin. Soms zeggen we tegen el
kaar: dat is nou typisch Indisch!
Typisch Indisch vinden we bij
voorbeeld dat bijna iedereen een
instrument bespeelt en dat we, als
we met de hele familie bij elkaar
zijn, zingen en muziek maken.
Typisch Indisch is natuurlijk ook al
dat eten tijdens familiebijeenkom
sten; iedereen zoekt met zijn bord
op schoot een zitplaats en tantes
met een Indisch accent willen je
het liefst volproppen.
Voor mij persoonlijk speelt het
Indische altijd mee op de achter
grond. Als ik op de lagere school
een werkstuk moest maken, ging
het over Indonesië of Nederlands-
Indië. Ik besef dat, als mijn familie
destijds niet was gevlucht, ik hier
niet had geleefd. Daardoor stel ik
me, denk ik, meer open voor men
sen die in Nederland hun toe
vlucht zoeken.
In hoeverre ik Indisch ben, weet
ik niet. Ja, ik ben ingetogen en af
wachtend en altijd bezig iedereen
tevreden te houden. Net als mijn
vader. Maar is dat Indisch? Er zijn
meer mensen die zo zijn, dus het
kunnen ook gewoon karakterei
genschappen zijn. En ik ken Indo's
die juist heel extravert zijn. Dus
wat is dan dat Indische?
Je ziet het niet aan mij. Daardoor
voel ik me een beetje een stiekeme
Indo. Vooral in de interactie met
ander Indische mensen - en met
name bij degenen die uiterlijk wel
herkenbaar zijn als Indo - komt
dat naar boven. Dan heb ik vaak
de neiging te zeggen: 'ik hoor erbij,
hoor! Het is ook mqn cultuur en
geschiedenis'.
Toch vraag ik me vaak af: hoe
Indowaardig ben ik eigenlijk? Ik
ken maar een paar Maleise woor
den en die heb ik geleerd uit een
oude Teleac-cursus. En Indisch
koken heb ik niet van huis uit
meekregen, dat doe ik uit een
kookboek. Daardoor voel ik me
soms een tekortschietende Indo.
En dat schrijnt.
Toen ik voor het eerst in Indo
nesië was, voelde ik me juist heel
Nederlands. Een beetje ongemak
kelijk ook, want ik ben een product
van de geschiedenis van Indonesië
en Nederland en die geschiedenis
is niet altijd om trots op te zijn. Ik
vond het leuk het land te zien waar
mijn familie vandaan komt, maar
ik voelde er geen band mee, zoals
ik had verwacht. Indonesië is een
ander land dan Nederlands-Indië
en dat bestaat niet meer.
Ik heb als Indo van de derde
generatie via mijn opa nog een
fysieke connectie met dat verdwe
nen verleden. Die band verdwijnt
als hij overlijdt. Als ik zelf kinde
ren krijg, zal het verleden voor hen
niet meer zo tastbaar zijn en dus
minder betekenis voor ze hebben.
Maar ik zal proberen hen zoveel
mogelijk mee te geven van de
achtergrond van mijn familie.
Onlangs is de oom van mijn
vader onverwacht overleden. Hij
was de enige die zich had verdiept
in onze familiegeschiedenis en hij
vertelde er graag over. Hij heeft
een stamboom gemaakt, met
daarin twee njai - inlandse bij
vrouwen - met alleen hun voorna
men. Ik had hem daar naar willen
vragen, maar durfde het niet, om
dat ik bang was dat het te gevoelig
zou liggen. Daar heb ik spijt van,
want nu zal ik het nooit weten."
Zoë Vermaes
(25), uit Utrecht.
Vader (half)
Indisch, moeder
Nederlands.
Volgt een master
Cognitive Sci
ence Artificial
Intelligence aan
Tilburg Univer
sity.
,,Mijn vader is half Indisch, en
