8 NIEUWS
Zonder ingrijpen dreigt een wereldwijde voedselcrisis na2050
Ons eetpatroon moet veranderen
om de klimaatverandering in toom te
houden. Dat staat in het klimaatrapport
van de Verenigde Naties, waarover 195
landen het gisteren eens zijn geworden.
We kunnen heel
veel bereiken
door minder
dierlijk voedsel
te eten
vrijdag 9 augustus 2019
gebruik en uitstoot van broeikas
gassen'', zegt Strengers. ,,We moe
ten ons afvragen of dat op de lange
termijn houdbaar is.''
Want op land waar maïs voor
veevoer wordt verbouwd, kunnen
geen bloemkolen groeien of andere
gewassen die wij rechtstreeks con
sumeren. Als koeien gras of maïs
verteren, komt bovendien methaan
vrij: een broeikasgas dat vele malen
sterker is dan CO2. Wereldwijd
worden veel bossen gekapt om
grond vrij te maken voor land
bouw, terwijl meer bomen juist
hard nodig zijn om CO2 uit de lucht
te halen. Om klimaatverandering
tegen te gaan worden steeds meer
biobrandstoffen verbouwd. Maar
die teelt gaat weer ten koste van
grond die ook kan worden gebruikt
om voedsel te telen.
Land kan dus zowel een bron zijn
van CO2-uitstoot als een plek om
broeikasgassen op te slaan. Door
het landgebruik op aarde beter te
managen kan verdere klimaatver
andering volgens het IPCC deels
worden tegengehouden. Land
bouw, bosbouw en ander menselijk
landgebruik was tussen 2007 en
2016 verantwoordelijk voor 23 pro
cent van de door mensen veroor
zaakte CO2-emissies. Als je alle
activiteiten in ons voedselsysteem
meetelt, gaat het zelfs om 37 pro
cent.
Boven land is de aarde sinds het
pre-industriële tijdperk gemiddeld
twee keer zo veel opgewarmd als
boven zee. Dat veroorzaakt meer
hittegolven, droogtes en stortbuien,
maar ook landdegradatie en ver
woestijning. Uitgedroogde grond
waar niks meer groeit, houdt min
der CO2 vast. Extremere weers
omstandigheden leiden bovendien
tot meer mislukte oogsten, met
hogere voedselprijzen en risico op
hongersnoden tot gevolg.
Het rapport maakt duidelijk waar
we de oplossingen moeten zoeken,
zegt Strengers. „Wereldwijd kan
nog heel veel winst worden ge
boekt met efficiëntere voedselpro
ductie. De opbrengst per hectare
kan in veel landen nog ver omhoog.
Dat moet wel gebeuren op een
manier die de grond spaart of zelfs
verbetert, zodat koolstof in de bo
dem blijft - dus zonder veel water
of kunstmest. Daarnaast kunnen
we heel veel bereiken door ontbos
sing tegen te gaan, herbebossing en
de overstap op bio-energie, in
Het staat er niet
letterlijk. In veel
landen ligt be
moeienis met het
lapje vlees op het
bord te gevoelig.
Maar het rapport roept wél expliciet
op tot grote veranderingen in onze
eetgewoonten en de manier
waarop voedsel wordt verbouwd.
Het IPCC, het klimaatpanel van de
VN, pleit voor een radicale en
wereldwijde omslag in het
llw gebruik van
land. Die is niet alleen nodig om
klimaatverandering tegen te gaan
en de rap achteruitgaande biodiver
siteit te beschermen, maar ook om
de menselijke voedselvoorziening
veilig te stellen. Zonder ingrijpen
zou tussen 2050 en 2100 een
wereldwijde voedselcrisis dreigen.
,,We kunnen heel veel bereiken
door minder dierlijk voedsel te eten
en minder voedsel te verspillen'',
zegt Bart Strengers, lid van de dele
gatie die gisteren in Genève na
mens Nederland akkoord ging met
het rapport. Sinds 1961 is de con
sumptie van vlees per persoon
meer dan verdubbeld. Tus
sen 2010 en 2016 werd
maar liefst 25 tot 30
procent van de voed
selproductie ver
spild. „In Neder
land hebben we
een landbouw
sector die veel
vlees exporteert en
waar dus veel veevoer
in omgaat. Dat hangt
samen met veel land-
VN-rapport: minder vlees
-Bart Strengers, onderzoeker
Annemieke van Dongen
Rotterdam/New York
