Pittig gesprek voor jonge boefjes
NIEUWS 3
WACHTWOORDEN INTERNETVEILIGHEID
Nederlanders loggen graag in met
de naam van een voetbalclub, Duitsers
met een automerk. Gemakkelijke
wachtwoorden blijven extreem populair.
Zo blijven accounts beschermd
Nederland in
cybergevaar
woensdag 7 augustus 2019
Meest populaire
wachtwoorden
Feyenoord is met afstand de popu
lairste club, gevolgd door Ajax. Al
thans, als het gaat om wachtwoor
den. Nederlanders gebruiken
daarvoor maar al te graag hun fa
voriete club. Het meest populair
zijn, alle waarschuwingen over cy-
bercriminaliteit ten spijt, nog
steeds gemakkelijk te kraken
wachtwoorden als '123456', 'wel
kom' en 'qwerty'.
Dat blijkt uit een wachtwoor
denanalyse van de website Scatte
red Secrets. Initiatiefnemers van
deze site zijn Rickey Gevers en Je
roen van Beek. Op de site, die al
twee jaar actief is, kunnen bezoe
kers controleren of hun wacht
woorden ooit zijn gelekt of ge
kraakt. Inmiddels hebben de Am
sterdammers al bijna 4 miljard
wachtwoorden verzameld, waar
van 7,5 miljoen uit Nederland.
Voorkeuren
Scattered Secrets vergeleek de
meest gebruikte (en ook gelekte)
wachtwoorden van Nederlandse,
Belgische en Duitse gebruikers.
Uit de verzamelde data blijkt dat
de inwoners van de drie landen
hun eigen voorkeuren hebben. Net
als Nederlanders gebruiken ook de
Belgen vaak voetbalclubs als
VEILIG INLOGGEN
wachtwoord. Vooral de clubs An-
derlecht en Standard Luik doen
het goed. Feyenoord is in Neder
land de onbetwiste nummer een
als het gaat om meest gebruikte
clubnaam voor het beveiligen van
accounts. 'Feyenoord' staat op
plaats vijftien in het lijstje van po
pulairste wachtwoorden (10.409
Zet geen herken
bare, gemakkelijk te
raden elementen in
het wachtwoord.
Overweeg een
wachtwoordmana
ger als het onthou
den van al die
wachtwoorden lastig
blijkt. Op de website
LaatJeNietHackMa-
ken staat een uitleg
over hoe wacht
woordmanagers
werken.
Neem extra maat
regelen, zoals twee-
stapsverificatie,
keer gebruikt), op flinke afstand
gevolgd door 'Ajax' (3832 keer ge
bruikt).
Het verschil tussen Nederlan
ders en Belgen is het gebruik van
koosnamen. Zo zijn Vlamingen
gek op het gebruiken van wacht
woorden als 'bolleke' en 'sloeber'.
,,Bij ons zie je dat eigenlijk niet. Ik
heb trouwens wel wat geleerd over
de Vlaamse taal. Bij het woord
sloeber dacht ik aan armoedzaaier.
Ik had geen idee dat het daar een
koosnaampje is'', vertelt Jeroen
van Beek.
Voetbalclubs als Bayern Mün-
chen of Schalke 04 komen in
Duitsland niet eens voor in de lijst
van meest gebruikte wachtwoor
den. ,,Duitsers kiezen juist voor
hun favoriete automerken. 'Por
sche' en 'Mercedes' zijn daar po
pulair, maar ook het wachtwoord
'fuckyou' komen we veel tegen.''
Van Beek is erover verbaasd dat
sommige websitebeheerders nog
steeds simpele wachtwoorden als
'123456' accepteren. ,,Minimaal
acht karakters en een combinatie
van cijfers en letters is toch wel
het minste wat je van deze be
heerders mag verwachten. Anders
is de kans erg groot dat de wacht
woorden in verkeerde handen ko-
men, en daar kan veel ellende uit
voortkomen. Ondanks alle voor
beelden van gehackte gegevens, is
de beveiliging vaak niet op orde.''
Gemakzuchtig
Voor heel veel accounts zijn
wachtwoorden nodig. Dit ver
klaart volgens Jeroen van Beek dat
mensen gemakzuchtig worden en
hetzelfde wachtwoord meerdere
malen gebruiken. ,,Dat kan grote
gevolgen hebben. Hackers kunnen
de gegevens gebruiken om te pes
ten, bijvoorbeeld door abonne
menten van streamingdiensten als
Netflix te upgraden. Dan moet je
opeens voor een duurder abonne
ment betalen, terwijl je dat nooit
hebt aangevraagd. Het kan veel
verder gaan, hackers kunnen via je
wachtwoord bij je pensioen- of
bankgegevens. Of ze bestellen via
jouw account een koelkast of was
machine bij een online retailer.''
1. 123456
2. qwerty (lettercombina
tie op het toetsenbord)
3.123456789
4. welkom
5.12345
6. password
7. welkom01
8. wachtwoord
9. 1234
10.12345678
Op 13 staat 'amsterdam',
op 15 'feyenoord', op 20
'voetbal', op 24 'rotterdam'
en op 30 'ajax'.
De Politie Oost-Nederland experi
menteerde afgelopen jaar in
Twente met een aanpak waarbij
minderjarigen die voor het eerst
met de politie in aanraking komen,
niet in de cel worden gegooid,
maar een stevig gesprek met een
agent krijgen, waarbij ook hun ou
ders aanwezig zijn. Die aanpak
wordt landelijk overgenomen.
Een urenlang verblijf in de cel
kan voor minderjarigen trauma-
tisch zijn en uit de proefin Twente
is gebleken dat een pittig gesprek
veel beter werkt. Geen van de on
geveer 120 kinderen tussen 12 en 18
jaar die afgelopen jaar in Twente
werden betrapt en bestraffend zijn
toegesproken, kwam tot nu toe te
rug op het politiebureau vanwege
een nieuw delict, stelt de politie.
Landelijk kan dat vele duizen
den kinderen een verblijf in de cel
besparen. Jaarlijks zijn er in Neder
land rond de 30.000 politieverho
ren met minderjarige verdachten.
»Geen van de
kinderen uit de
proef werd betrapt
op een nieuw delict
Nu gaan minderjarige delinquen
ten nog door dezelfde molen als
meerderjarige verdachten. Dat be
tekent dat ze in een politieauto
richting cellencomplex gaan en ze
na fouillering vaak urenlang
- soms ook 's nachts - in de cel zit
ten tot er een advocaat is die hen
kan bijstaan in het verhoor.
Ook de politie is daar niet blij
mee, stelt projectleider Jeannette
de Vries van de politie. ,,Politie-
mensen hebben gekozen voor dit
vak omdat ze het hart op de juiste
plek hebben. Zij kunnen er ook
slecht tegen dat kinderen urenlang
huilend in de cel zitten omdat ze
een blikje cola of zo hebben gesto
len. Dat klopt gewoon niet.''
Het opsluiten van minderjarigen
is onnodig, traumatiserend en het
schiet zijn pedagogische doel voor
bij, vinden onder meer Defence for
Children, de Kinderombuds
vrouw en de Vereniging van Ne
derlandse Jeugdadvocaten (VNJA).
Bovendien staat het op gespannen
voet met het Internationaal ver
drag inzake de rechten van het
kind. De VNJA noemt verdere uit
rol van het Twentse project dan
ook 'heel goed'. Marije Jeltes, do
cent jeugdrecht bij de universiteit
Leiden en voormalig jeugdadvo-
caat, is ook enthousiast over de
nieuwe aanpak. ,,Ik ken geen en
kele jeugdrechtadvocaat die dit on
verstandig vindt.''
De nieuwe aanpak wordt om te
beginnen vanaf september in
Overijssel en Gelderland inge
voerd.
ENSCHEDE De veiligheid
van Nederland loopt gevaar
doordat besturingsappara-
tuur in kwetsbare gebouwen
en bedrijven niet goed is be
veiligd tegen aanvallen van
cybercrimninelen. Dat blijkt
uit onderzoek van de Univer
siteit Twente in opdracht van
het WODC. Bij tientallen be
sturingssystemen in onder
meer ziekenhuizen, energie
centrales en sluizen, staat de
digitale achterdeur wijd
open, stelt het rapport dat
justitieminister Grapperhaus
gisteren naar de Tweede Ka
mer heeft gestuurd.
Is dat wel
verantwoord,
inloggen met
Feyenoord?
Sanne Schelfaut
Amsterdam
Het is belangrijk om
een veilig wacht
woord te kiezen.
Gebruik voor elk
platform een ander
wachtwoord.
Verander regelma
tig van wachtwoord.
Zorg dat een
wachtwoord langer
is dan acht tekens.
Gebruik eventueel
wat langere wacht
woorden, bijvoor
beeld een wacht
woordzin als 'mijn
wachtwoord is wel-
kom01'.
want zelfs het sterk
ste wachtwoord kan
door een hack op
straat komen te lig
gen. Bij tweestaps-
verificatie moet ie
mand niet alleen met
een wachtwoord
maar ook op een
tweede manier - bij
voorbeeld via de te
lefoon - aantonen
dat hij degene is die
mag inloggen. Zo
wordt het lastiger
om in te breken, ook
voor iemand die het
wachtwoord weet.
Minderjarigen die voor het eerst
een klein vergrijp als een win
keldiefstal plegen, komen in de
nabije toekomst weg met een
stevige reprimande.
Caspar van Oirschot
Enschede