Sofia-Skopje is een van de busverbin
dingen die niet door Europees
marktleider Flixbus wordt aangebo
den. Daarom reizen we met Matpu,
een lokale maatschappij, naar de
hoofdstad van Noord-Macedonië.
Die heeft de onlineverkoop van
tickets nog niet uitgevonden: kaartjes
kunnen alleen in het krappe hokje op
het busstation worden gekocht. Een
hokje dat voor wie het cyrillische al
fabet niet beheerst, nauwelijks te
herkennen is. En dan krijg je er dus
ook nog eens een Bulgaars stuk cha
grijn bij cadeau.
De Japanse rugzaktoerist Taka Ka-
gawa is net verwikkeld in een en
thousiaste omhelzing met een land
genoot, als de baliemedewerkster
hem toebijt dat hij zijn paspoort te
voorschijn moet halen. Taka schrikt
zichtbaar van het schrijnende gebrek
aan hartelijkheid.
,,Ik kwam een jongen tegen die ik
drie maanden geleden in Kirgizië
had ontmoet. Dat geloof je toch
niet?", verklaart de goedmoedige
Taka even later als de bus zich in
gang zet. Het gezelschap bestaat uit
andere toeristen - uit China, Ierland,
Duitsland - maar ook uit Noord-Ma-
cedoniërs die terug naar huis gaan.
Zoals Aleksandr Pocev, die dankzij
Europese subsidie het afgelopen jaar
een master civiele techniek kon doen
aan de universiteit van Sofia.
Stap vooruit
Waar Bulgarije voor ons als arm land
geldt, is het voor Noord-Macedoniërs
een stap vooruit. Aleksandr (25) zou
willen dat hij in het westelijke buur
land kon blijven, maar makkelijk is
dat niet. Eerst moet hij werk zien te
vinden, dan een visum aanvragen.
Noord-Macedonië, dat tot 1991 deel
uitmaakte van Joegoslavië, is geen
EU-lidstaat, wat de bewegingsvrij
heid van de inwoners beperkt. ,,Toch
is iedere jongere die weg kan, meteen
vertrokken'', zegt Aleksandr.
Zelf was hij een paar jaar geleden
ook gevlogen, hij woonde een maand
of acht in Boston in de Verenigde Sta
ten, zonder enige kans op een perma
nent legaal verblijf. ,,Maar mijn moe
der kon me niet missen, daarom ben
ik uiteindelijk toch maar teruggeko
men.''
Voor een civiel technicus als hij is
er in Noord-Macedonië genoeg werk,
blijkt als we via de onaanzienlijke
Ik kwam een
jongentegen
die ik drie
maanden
geleden in
Kirgizië had
ontmoet.
Dat geloof je
toch niet?
grenspost bij Gueshevo Bulgarije en
daarmee de EU achter ons laten. De
weg is meteen merkbaar slechter. We
worden omringd door een mix van de
auto's die we in Nederland voor 500
euro per stuk op trailers richting het
oosten zetten en voertuigen die nog
achter het IJzeren Gordijn gebouwd
werden. Een afgeragde Volkswagen
sedan met voor driekwart loshan
gende achterbumper passeert ons.
Meer nog dan Bulgarije is Noord-
Macedonië een land van problemen.
Grotendeels straatarm en met ruim
twee miljoen inwoners veel te klein
om zelfstandig uit te groeien tot een
welvarende staat. Om een langlopend
conflict met zuiderbuur Griekenland
op te lossen en daarmee eindelijk lid
maatschap van de Navo mogelijk te
maken, werd in februari het woordje
Noord voor Macedonië geplaatst.
Berusten
Het is een stap die door de inwoners
is begroet met berustend schouder
ophalen. Alsof het echt wat uitmaakt,
somberen ze. ,,Ook met de naam
Noord-Macedonië hebben we geen
geld'', houdt Aleksandr het simpel.
Schuin achter hem aanschouwt Taka
Kagawa door het busraam het voor
hem onbekende land. De Japanner
filosofeert over de landen die hij
hierna nog kan aandoen. Een vriend
heeft hem uitgenodigd om naar Am
sterdam te komen, maar Californië is
ook een optie. ,,Ik kan daar waar
schijnlijk werk krijgen.''
Voor Taka zijn de beslissingen die
hij de komende weken moet maken,
keuzes uit luxe. Wat een contrast:
Aleksandr hoopt dat hij überhaupt
iets te kiezen héeft. ,,Ik weet echt niet
wat er de komende maanden gaat ge
beuren. Ik hoop maar dat ik wat
vind.''
We bereiken het bescheiden bus
station van Skopje. De hoofdstad
werd de laatste tien jaar volgeplempt
met een duizelingwekkend aantal
enorme standbeelden, in een poging
toeristen te trekken. Dat lukt, een
beetje. Op weg naar de binnenstad
kruisen twee tienermeisjes mijn pad,
ze lopen vlak achter elkaar. 'Imagine,
Believe, Achieve', staat op het shirt van
de een. 'Just do it', op dat van de ander.
Teksten die de Amerikaanse droom
belichamen. Dit is de Noord-Mace-
donische realiteit, en die is toch echt
een stuk taaier.
dinsdag 6 augustus 2019
Op reis in Europa vliegen Nederlanders
meestal naar het zonnige Zuiden. Wij niet. Wij
pakken deze zomer de bus naar het Oosten.
Vandaag deel vijf: van Sofia naar Skopje.
Aleksandr Pocev zegt gedag tegen Dragana Lazarova en Simona
Stojkovska, die ook in de bus van Sofia naar Skopje zaten.
De hoofdstad van Noord-Macedonië, Skopje. Aan standbeelden is er geen gebrek.
FOTO'S CHRIS VAN MERSBERGEN
-Taka Kagawa,
rugzaktoerist uit Japan
