ZEELAND GEBOEKT
In het spoor van bevrijder Roy Armstrong
Paul Verne
zag niets in
Vlissingen
12 ZEELAND
r
5- UVSggp
Falka de valk kan geen eieren leggen. Grote Bos Hazewind helpt haar uit de brand. Maar
niet voor niks. Schrijver Rieks Veenker: ,,Een sprookje is een waarschuwingsverhaal."
Iff
Rieks Veenker weet waar de kiem van
zijn nieuwe boek Sprookjesvogel ligt.
Een onderwijscollega tipte hem over
een familiekamer in een Duits hotel.
Daar hadden ze als geste voor de gasten een
kinderboek liggen. Dat vond Rieks als schrij
ver en sinds kort ook uitgever een mooie ge
dachte. Hij schreef een sprookje over een valk
en benaderde het Van der Valk-concern - van
de toekan - met de vraag of ze het boek op hun
hotelkamers zouden willen leggen. Het defi
nitieve antwoord moet hij nog krijgen.
Inmiddels is het boek wel in een eerste op
lage van vijfhonderd exemplaren beschikbaar.
Een smaakvolle hardcover, klein van formaat
(22,8 centimeter hoog bij 15,5 centimeter
breed), 26 pagina's dun, illustraties van Esther
Rosier en Job van Gelder in zachte sepia-tin-
ten. Het is het eerste boek dat verschijnt onder
de vlag van zijn eigen uitgeverij 'Oogappel
kinderboeken'.
Bijna vijfendertig jaar was Rieks Veenker
(1951) docent muziek-kunstgeschiedenis op
de christelijke scholengemeenschap CSW in
Middelburg. De afgelopen jaren publiceerde
hij in twee delen de kinderboeken De Tuinen
van Ginder. En hij schreef een verhalenbundel
voor volwassenen: 21 Beestige Morabels.
Verbazen
Het nieuwe boek Sprookjesvogel is het eerste
deel in de serie Verhalen uit Verwonderrijk.
Rieks verwijst daarmee naar Alice in Wonder
land van Lewis Caroll. Nicolaas Matsier ver
taalde 'Alice' en gaf aan dat het Britse woord
'wonder' in Wonderland eerder is gelinkt aan
'verbazen' dan aan het Nederlandse en Britse
woord wonder. Rieks zegt daarover op zijn
website: ,,Met andere woorden, Wonderland
is het land waarin iedereen zich kan en mag
verbazen in plaats van dat er wonderen gebeu
ren. Een fantasierijke gedachte. Ik verbaas me
honderd keer liever dan dat ik alleen maar
naar wonderen kijk. In het verlengde van
deze aanvulling van Nicolaas Matsier heb ik
voor mijn sprookjes gekozen voor Verwonder-
rijk: Verhalen uit Verwonderrijk."
4L
Voorleestijd circa 18 minuten, meldt de
schrijver meteen onder de inhoudsopgave.
Voor kinderen vanaf 4 jaar. Dat mogen we
ruim nemen. Voorlezen is volgens Rieks zo
heilzaam, waarom zou een volwassene niet
aan een andere volwassene voorlezen?
Falka is een valk. Ze heeft een prachtige
blauwe veer. Toch is ze ongelukkig. Het lukt
haar niet om een ei uit haar lijf te persen.
Grote Bos Hazewind wil haar helpen: als Falka
een nest bouwt zal hij daar twaalf eieren in
leggen. In ruil voor die hulp wil Hazewind na
een jaar haar blauwe veer hebben. Falka stemt
in. Ze broedt alle eieren uit, ook het laatste dat
veel groter en wit is in plaats van roodbruin
gespikkeld. Uit dat ei komt een kuiken met
een grote, gele snavel dat enkel zaden en
groenvoer eet. Alles gaat goed tot het jaar om
is en Hazewind zich meldt. Dan wil Falka haar
blauwe veer niet kwijt. Rieks: ,,Je belofte niet
nakomen, dat is een traditioneel gegeven in
een sprookje. Meestal worden er beloftes ge
daan aan een duivelachtige figuur. Vroeger
waren sprookjes waarschuwingsverhalen voor
volwassenen. Je ziel aan de duivel verkopen,
het komt ook voor in middeleeuwse legendes.
Ik heb een variant daarop geschreven."
(pOOlULSmEL
Een eerbetoon aan de Cana
dese bevrijders. In boek
vorm, wel te verstaan. Dat
ligt sinds kort in de winkel onder
de titel De veldtocht van Roy Arm
strong en de Canadese bevrijders
van ons land. Schrijver Louk Ver-
wer (1946) begon aan zijn boek
toen Roy Armstrong (1919-2015)
al was overleden. Via zoon Tom
en diens echtgenote Brenda kreeg
hij veel informatie doorgespeeld.
In het boek volgen we de derde
Canadese Infanteriedivisie van de
voorbereiding op de invasie van
Normandië tot de bevrijding op 5
mei 1945. D-Day, de verovering
van Caen en Cherbourg, de slag
om de Falaise Pocket, de bevrij
ding van Parijs, Rouen en België
beslaan de periode van juni tot
oktober 1944. Louk Verwer be
schrijft steeds de grotere lijnen
om dan in te zoomen op The Re-
gina Rifles Regiment. Daarin
staat hij dan weer apart stil bij de
belevenissen van Roy Armstrong.
Slag om de Schelde
De Slag om de Schelde beslaat in
het boek een ruim, apart hoofd
stuk. De bevrijding van Oost-
Zeeuws-Vlaanderen en de ver
overing van het gebied ten noor
den van Antwerpen tot aan Zuid-
Beveland komen aan bod, daarna
gaat er veel aandacht uit naar de
strijd in West-Zeeuws-Vlaande-
ren, Beveland en Walcheren.
Roy Armstrong maakt deel uit
van de 14th Field Ambulance Ser
vice Unit, is motorordonnans van
The Regina Rifle Regiment en is
persoonlijk chauffeur van Cana
dese officieren. Als er hard wordt
gestreden aan het Leopoldkanaal,
verblijft hij van 4 tot 19 oktober in
Knesselare.
Met ambulance of jeep haalt hij
Canadese gewonden op van het
slagveld. Hij brengt ze naar het
No. 12 Canadian General Hospital
in Brugge of naar veldhospitalen
in de buurt van het kanaal.
Gevaarlijk
Op 19 oktober gaat hij naar Bier
vliet. Waarschijnlijk wordt hij
dan ingezet als motorordonnans
voor het overbrengen van berich
ten. Een gevaarlijk karwei, omdat
alleen de dijken berijdbaar zijn
ben je een gemakkelijk doelwit.
Armstrongs motto is: ,,Rijd met
je Norton motor zo snel als je
kunt en verminder daardoor de
kans dat Duitsers jou kunnen ra
ken."
In een interview in 2011 vertelt
hij dat de Duitsers ijzerdraad over
de weg spanden om motorrijders
te laten verongelukken.
Zeeuwse schrijvers
Iedereen kent hem,' zegt zijn
broer Paul over hem. Jules
Verne (1828-1905) is
nog steeds een begrip, de modern
ste schrijver uit het verleden, va
der van de science fiction, auteur
van avontuurlijke werken als De
reis om de wereld in 80 dagen, 20.000
mijlen onder zee en De reis naar de
maan in 28 dagen en 12 uren. En als
hij uitgereisd was achter zijn
schrijftafel, reisde hij gewoon ver
der in zijn eigen jacht, de Saint-
Michel, een 'overheerlijk stoom
jacht dat drie en dertig meters lang
is, en acht en dertig ton meet,' vol
gens Paul Verne in zijn reisverslag
dat al even ongecompliceerd is als
de titel er-
van, Van Rot
terdam naar
Kopenhagen.
En er
was een tus
senstop in
Zeeland.
Hij was
hier, Jules
Verne, een
van de groot
ste sterren
van de ne
gentiende eeuw, zoveel is zeker.
Maar voor we uitpakken met
straatnamen en gedenktekens
kunnen we beter dat reisrelaas le
zen. Plus het dagboek van Jules
Verne zelf en niet te vergeten de
krantenberichten, want de incog
nito reizende schrijver werd na
tuurlijk toch herkend. Op 5 juni
1881 arriveren de gebroeders
Verne, twee andere passagiers en
een uitgebreide bemanning te
Rotterdam. Het jacht legt aan,
'vlak bij het schoone park, dat aan
dezen kant den groenen band
sluit, waarmede die fraaie stad
omgeven is.' Waarmee de compli
mentjes ongeveer zijn uitgeput.
De beroemde museums van Am
sterdam en Den Haag zijn 'lokalen,
de kunstschatten onwaardig, die
zij bevatten'.
Schrikbarende prijs
Op 11 juni vaart het jacht richting
Zeeland, er wordt overnacht te
Hansweert (Paul Verne verwart
het met Zierikzee). De beroemde
schrijver en zijn metgezellen ma
ken er volgens een krantenbericht
'met dezen en gene een praatje'.
De dag erop slaat men kolen in bij
de sluizen van Vlissingen. De
kooplieden ter plaatsen
blijken niet al te betrouwbaar,
voor de kolen wordt 'un prix re-
doutable' berekend, een schrikba
rende prijs. Maar broer Paul neemt
wraak. 'Un trou, ce Flessingue', tiert
hij, een gat dat Vlissingen, en is er
ook nog eens niets van belang te
zien, 'd'un intérêt médiocre'. Voor al
tijd rust voor de Verne-fans een
vloek op Vlissingen.
zaterdag 3 augustus 2019
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
GO
Falka broedt een wonder uit
Jan van Damme
Illustratie van Job van Gelder en Esther Rosier in Sprookjesvogel van Rieks Veenker.
Rieks Veenker:
Sprookjesvogel.
Verhalen uit Verwon
derrijk - Uitgeverij
Oogappel Kinder
boeken, illustraties
Job van Gelder en
Esther Rosier,
26 pagina's, 10,-
euro.
L.G.M. Verwer:
De veldtocht
van Roy Arm
strong en de
Canadese be
vrijders van
ons land - Uit
geverij
guns@home,
224 pagina's,
24,95 euro.
DE VELDTOCHT VAN
ROY ARMSTRONG
FRA ROTTERDAM TIL
K0BENHAVN
Mario Molegraaf
Haul Verne
