j?fSL
Kerkrentmeester Wemeldinge doet in grondzaken
y-T
10 ZEELAND
KUNST- EN CULTUURROUTE JUBILEUMEXPOSITIE
De Kunst- en cultuurroute
Middelburg bestaat 20 jaar. Reden
voor diverse activiteiten waaronder een
tentoonstelling in de kloostergangen en
crypte van de Middelburgse Abdij.
Monnikenwerk
Ik ga eerst naar de crypte waar
de thematentoonstelling
'Omarm De Vrijheid' is te
vinden. 14 kunstenaars
maakten werk, geïnspireerd
op uitspraken van laureaten van de
Four Freedom Awards. Elke kun
stenaar kreeg een groot vel papier
en kon kiezen uit 12 citaten. De
werken zijn op de bladen van uit-
klaptafels bevestigd, die als platen
schuin tegen de wand leunen. Het
onderste deel van de bruinige tafel
doet ook mee in de compositie.
Net als de grote nummers op de
tafel. Ergerlijk.
Als ik me daar overheen zet,
blijft een aantal overtuigende bij
dragen over, naast enkele die on
der de maat zijn. Die van Anne de
Kam is een goed bedoeld cliché, de
bijdrage van Heidi de Vree slecht
geschilderd en Wolfgang Krug
blijft hangen in decoratie. Sterker
bijvoorbeeld, ook qua idee, is de
grafische aanpak van Joke Apner
en die van Gerdi Zwaan. Verras
send komt Hanny Mallekoote voor
de dag. Zij maakt hoeden en re
flecteert in haar bijdrage op de
herkomst van de materialen die op
de markt zijn. De drager van haar
werk is een plexiglas plaat. Zij
stempelde grafische vormen op
het papier, afdrukken van het ma
teriaal dat zij gebruikt voor het
maken van haar hoeden.
Door cirkelvormige openingen
in het papier zie ik afbeeldingen
van textielfabrieken waar volwas
senen en kinderen onder onmen
selijk omstandigheden werken.
Vrijheid en verantwoordelijkheid
horen bij elkaar. Daar trekt 'de
markt' zich weinig van aan. Hoe
veel winkels en webshops kunnen
garanderen dat hun waar echt
mens- dier- en milieuvriendelijk
is geproduceerd?
Statement
Ook Petra Bouman maakt een
overtuigend statement. Zij voor
zag een groot aantal strookjes klei
van tekst en heeft ze als een vin
gerafdruk op het papier bevestigd.
Het citaat van F.D. Roosevelt ver
wijst naar de waarde van kunst als
Het onderste deel van
de bruinige tafel doet
ook mee in de
compositie
uitdrukking van identiteit en vrij
heid. Mooi is ook de verbeelding
van de afwezigheid van angst door
Ellen Gerritse en Ina Sponselee.
In de kloostergangen tref ik een
gevarieerde expositie aan van
schilderijen, keramiek, sieraden
collages, beelden en objecten. Het
meeste werk haakt aan bij de mo
derne traditie. Men heeft gekozen
voor een sobere inrichting. Ook
hier zie ik kwaliteitsverschil. Zo is
Lilith de Jonge, gepresenteerd
door Galerie Daan, als schilder
van een heel ander niveau dan
Wieteke Hendrikx of Heidi de
Vree. De Jonge kan zich door een
uitstekend gevoel voor kleur, ma-
.V-' J
teriaal, sfeer en compositie meten
met het tachisme uit de jaren '50
van de vorige eeuw. Het geheel
geeft een goed beeld van wat je
elke 1e zondag in Middelburg kunt
zien.
Twee keer zag ik de adverten
tie in de PZC. Maar ook De
Scheldepost, de Bevelandse
Bode en De Nieuwe Oogst bericht
ten erover. De Protestantse Ge
meente Wemeldinge geeft land
bouwgrond, grasland en een
boomgaard uit. Wie wil, kan zich
tot 21 augustus 2019 inschrijven
voor pacht. En ik maar denken dat
kerken zich vooral bekommeren
om het zielenheil van heel, half en
ongelovigen.
„Natuurlijk, dat doen we ook",
meldt Gerard Pilon kerkrentmees-
ter van de PKN in Wemeldinge.
,,Alles hangt daarmee samen. De
inkomsten uit pacht komen ten
goede aan het werk van de kerk.
Daarbij horen uiteraard pastoraat
en diaconie. De gewone inkomsten
van de kerk lopen terug. We zijn
dan ook gelukkig met opbrengsten
uit ons bezit. Op een heel natuur
lijke wijze kwam de grond vrij van
pacht. Er was een pachter aan pen
sioen toe, de ander vond een
nieuwe baan en zo meer. In totaal
gaat het om 26 hectare landbouw
grond, waaronder een boom
gaard."
Brochure
Nieuwsgierig als ik ben vroeg ik de
brochure op bij Agriteam. Het is
werkelijk leuk om te bestuderen.
Niet dat ik iets met landbouw
grond wil. Dat zou een drama wor
den. Ik kan geen kruid van onkruid
onderscheiden. Maar erover lézen
en fantaseren, dat kan ik wel. De
brochure bevat kaartjes met infor
matie over hoogteverschillen in
het terrein, de aanwezige drainage
en de ouderdom daarvan en wat er
in de afgelopen jaren op is ver
bouwd: bieten, graan, mais, uien,
groenten en aardappelen. En na
tuurlijk staat er allerlei informatie
in van juridische aard, zoals mo
delcontracten. Zo kom ik nog eens
wat te weten. Bijvoorbeeld dat de
kerk vier percelen in (erf)pacht
geeft voor een periode van 26 jaar
en twee percelen in geliberali
seerde pacht voor zes jaar. De kerk-
rentmeester wil best uitleggen wat
daarachter zit. ,,De pacht voor de
langere termijn maakt het voor de
landbouwer mogelijk om investe
ringen te doen en die terug te ver
dienen. De pacht voor de korte ter
mijn, die steeds met eenzelfde ter
mijn verlengd kan worden, geeft
ons als kerk ook flexibiliteit. Als
het nodig is voor de kas van de kerk
kunnen we na de pachtperiode de
grond eventueel verkopen."
Legaten
Maar hoe komt een kerk aan
grond? ,,De kerk in Wemeldinge
heeft flink wat grond verkregen uit
legaten. Bijvoorbeeld uit het legaat
van Maria Coomans, ambachts-
vrouwe te Wemeldinge, aan het
einde van de achttiende eeuw. Die
erfenis had trouwens nare kantjes.
Ze bepaalde dat er géén orgel in de
kerk mocht komen en dat de Stel-
hoeve niet verkocht mocht wor
den. De opbrengst van landbouw
grond kon op een gegeven mo
ment nauwelijks tegen de kosten
voor instandhouding van de hoeve
opwegen. Voor het orgel werd een
creatieve oplossing gevonden. Het
werd in 1957 buiten de kerk(zaal)
geplaatst, terwijl het geluid daar
wel klonk. En de hoeve, die is in
2000 toch verkocht. De wetgeving
uit de dagen van Napoleon is sinds
1812 niet meer van kracht. Er kwam
wel een hoogleraar aan te pas om
die conclusie te kunnen trekken."
Over de curieuze geschiedenis
van kerkelijk Wemeldinge ver
scheen een boekje van historicus
G. J. Lepoeter en het was onder
werp in het tv-programma 'Van
gewest tot gewest' op zondag 27
september 1998.
zaterdag 3 augustus 2019
GO
Overtuigend naast ondermaats werk
Nico Out
Middelburg
Hanny Mallekote heeft afbeel
dingen van textielfabrieken
waar mensen onder onmense
lijke omstandigheden werken
verwerkt. fotos nico out
T/m 18 augustus, Abdij Middel
burg, do t/m zo 11.00 - 17.00 uur.
4 augustus: Kunst- en cultuur
route, kunstmarkt op Abdijplein
en om 15.30 uur optreden dich
ters in kloostergangen.
f«f
Strookjes klei met tekst van Petra Bouman.
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
