'Ze ging opeens kopje onder'
Lonink neemt geen genoegen
met uitspraak over wietkweek
4
DOK14-personeel redt vrouw van verdrinking
SPITFIRE GROTE KERK VEERE
Bram Pennings
duikt de
Westerschelde
in. Zijn Spitfire is
geraakt door de
Duitse luchtafweer
van vliegveld Oost
Souburg. Over de
boordradio zegt hij:
'Jongens, ik moet
gaan zwemmen'.
Het is maandag 28
april 1941, 16.32 uur.
Bas Bareman
Groede
De zes collega's van Doki4 gingen
na het werk nog een avondje uit bij
café de Groese Duintjes. Rond 4.00
uur 's nachts gingen ze naar het
strand om pootje te baden. Daar
kwamen ze een Belgische vrouw
van middelbare leeftijd tegen. Ze
zagen haar eerder ook al in het café.
,,De vrouw zei in het Frans dat ze
wilde zwemmen", zegt Lotte van
Hal (20) van Doki4. „Wij zeiden te
gen haar dat het veel te gevaarlijk is.
Het water was ijskoud." De vrouw
sloeg hun waarschuwing in de
wind en ging toch het water in. De
jongeren besloten haar in de gaten
te houden voor het geval het mis
zou gaan. Dat bleek al snel het ge
val.
Pikdonker
,,Na een tijdje zagen we dat ze
opeens kopje onderging", zegt Van
Hal. Haar collega's Joël Bos (19) en
Jesse de Meurichy (21) aarzelden
geen moment en renden het water
in om haar te zoeken. Het bleek
moeilijk de vrouw terug te vinden.
Het was pikdonker. Een van de j on-
gens gebruikte de lamp op zijn te
lefoon om iets te kunnen zien.
Uiteindelijk wisten de jongens
haar te vinden, op zo'n 50 meter
van de kust. Ze brachten haar naar
het strand waar collega's eerste
hulp toepasten. Van Hal had intus
sen 112 gebeld. De vrouw was half
buiten bewustzijn. Ze had water
binnengekregen en begon flink te
hoesten. ,,Ze reageerde bijna niet,
en begon vervolgens wat in het
Frans te brabbelen."
Ambulancepersoneel ontfermde
zich over de vrouw. Hoe het precies
met haar is afgelopen, is onbekend.
Ook de twee jongens die de zee in
doken werden nagekeken. Ze ble
ken niet onderkoeld. Toch zijn de
werknemers aangedaan door het
hele voorval.
Van Hal: „Eerst handel je nog
puur op adrenaline. Maar daarna
komt toch wel het besef en rilden
we van de kou. Je zakt dan even in
een soort van dipje. Wat hier ge
beurd is, is toch wel heel apart. Het
had ook heel anders kunnen aflo
pen. Maar goed, we zijn er verder
vrij nuchter onder. Ik ben trots dat
we haar op tijd wisten te redden."
Aanleiding is een gerechtelijk von
nis deze week. De rechtbank in
Middelburg oordeelde dat Lonink
ten onrechte een woning wilde
sluiten, waar eerder dit jaar veertig
hennepplanten waren aangetrof
fen. Er waren vermoedens van han
del.
Veertig planten
De rechtbank oordeelde anders, on
der meer op basis van een dokters
verklaring. De thuiskweek was
voor medicinaal gebruik, stelde de
rechtbank, en bepaalde dat de wo
ning niet mocht worden gesloten.
Lonink is hierdoor onaangenaam
verrast. Hij is niet tegen thuiskweek
voor medicinaal gebruik. Als het
bijvoorbeeld om vijf planten gaat,
laat hij geen woning sluiten. ,,Maar
Het gaat hier om een
principiële zaak,
niet of ik gelijk of
ongelijk heb
veertig planten is erg veel. Los van
de vraag of dat voor de handel is of
niet, kan dit ook brandgevaar ople
veren."
De uitspraak van de rechtbank is
een voorlopige. Een hele procedure
volgt nog. De uitspraak gaat ter be
oordeling naar de gemeentelijke
beroeps- en bezwarencommissie,
waarna Lonink een nieuw besluit
zal nemen waartegen weer een
zaak kan worden aangespannen bij
de rechtbank.
,,Het gaat hier om een principiële
zaak", stelt Lonink, ,,niet of ik gelijk
of ongelijk heb, maar in hoeverre
thuiskweek voor medicinaal ge
bruik mag worden opgerekt."
Landelijke politiek
Lonink wil daar duidelijkheid over.
Hij wil daarvoor niet alleen een ju
ridische weg bewandelen, maar
ook de landelijke politiek erbij be
trekken, onder meer via de Vereni
ging van Nederlandse Gemeenten
(VNG). ,,Want deze kwestie kan
grote gevolgen hebben."
Veere
Ruim 78 jaar later
staan we in de
Grote Kerk van
Veere bij het uit
panlatten opge
trokken skelet van
een Spitfire. Beeldend kunste
naar Pier Pennings (1948) heeft
het gevaarte gebouwd. Op ware
grootte: 11 meter spanwijdte, 10
meter van romp tot staart. Het
hout is zwart gelakt. Aanvanke
lijk was het de bedoeling het ske
let op te hangen aan de trekstan-
gen tussen de pilaren van de
kerk. Met een gewicht van 250 tot
300 kilo - zoveel weegt het ge
vaarte - werd dat te riskant ge
acht. Nu ligt de Spitfire op de
gloednieuwe, van verwarming
voorziene vloer. Toch geland. Of
neergestort.
Anke Land (1946), de vrouw
van Pier en net als hij beeldend
kunstenaar, heeft brokstukken
achter het vliegtuig gelegd. Alsof
je naar een opname kijkt van de
hal waar de resten van de MH17
werden verzameld. De fragmen
ten zijn gemaakt van afvalkarton
en uit gouddraad geweven stof
fen. In de nissen van de kerk
heeft ze doodskopportretten ge
hangen, geweven met lurex
gouddraad. Het goud zorgt voor
weerspiegeling, de portretten be
wegen mee met de bezoeker.
Het is voor het eerst dat de in
Apeldoorn woonachtige Anke en
Pier samen een project hebben
gerealiseerd. Hun installatie Un
cle Abe's Spitfire - meteen ook het
eerste beeldende kunstproject
van de Grote Kerk Veere - past in
het kader van de herdenking van
75 jaar bevrijding. Morgen wordt
de expositie om 15.00 uur ge
opend. Als het niet te hard waait,
vliegen er om 15.15 uur exact
twee antieke Harvardtoestellen
boven de kerk. Pier Pennings
presenteert bij de opening ook
zijn boek Jongens, ik moet gaan
zwemmen, dat hij ter gelegenheid
van de expositie schreef.
Uncle Abe, dat is oom Bram.
Kunstenaar Pier Pennings is de
zoon van dominee Pier Pennings
in Axel. Dominee Pennings -
overleden in 1997 - was de broer
van Bram. Kunstenaar Pier heeft
met de installatie en het boek
een monument voor zijn omge
komen oom gemaakt.
Ringband
Het is toeval dat kunstenaar Pier
Pennings zijn oom Bram tegen
komt. Thuis in Axel, waar Pier
wordt geboren en opgroeit,
wordt nooit over de verongelukte
oom gesproken. Pas als de kun
stenaar in 2015 in een uitge
brande Koude Oorlogbunker in
Schaarsbergen 'artist in resi
dence' is en materiaal zoekt voor
een aan die locatie gebonden
project, leest hij op de site Wings
to Victory van het 'Airway Mu
seum Zeeland' hoe zijn oom
Bram dramatisch aan zijn einde
is gekomen. Pier vertelt: ,,Op dat
moment gooide ik alle ideeën
over de Koude Oorlog over boord
en dacht: ik ga het vliegtuig van
oom Bram bouwen. Al doorden
kend ging ik zoeken in het door
mijn vader nagelaten archief. Hij
vertelde nooit over Bram, maar
hij had wel een hele ringband
met materiaal over hem verza
meld: foto's, identiteitspapieren,
in
vrijdag 2 augustus 2019
GO
m*:l
Vier van de zes redders. Vlnr Bjorn, Jesse, Dany en Lotte. foto peter nicolai
Een Belgische vrouw is in de
nacht van woensdag op donder
dag van de verdrinkingsdood
gered door werknemers van
strandpaviljoen Dok14 in Cad-
zand. De vrouw nam na het uit
gaan een duik in zee op het
strand van Groede en raakte in
de problemen. Ze ging kopje
onder. De werknemers van
Dok14 schoten direct in actie.
Waar ligt de grens voor de thuis-
kweek van medicinale wiet, bij
vijf, tien of zelfs veertig hennep
planten? Jan Lonink, burge
meester van Terneuzen, wil daar
een principiële uitspraak over,
via juridische en politieke weg.
Harmen van der Werf
Terneuzen
-Jan Lonink, burgemeester
Terneuzen
Oom
Jan van Damme
De brokstukken achter
het skelet van de Spitfire.
FOTO'S RUBEN OREEL
Bram
