Mamihlaoinataoe
Borstamputatie
vaak onnodig
Vader en Terpstra naar
Olympische Spelen
na sublieme EK-races
2
MARLEEN BLOMMAERT
Column
DE STELLING
Vandaag: Ik koop fruit bij de teler zelf
Toos Henk
Eens
Oneens
Paul Kusters
OOK IN HET BUITENLAND VEEL IRRITATIE DOOR HITTE
Meisje raakt vast
in schommel
Gewonde na
botsing auto's bij
stoplichten
VLISSINGEN
Filmopnamen voor
korte film Aphasia
Elk jaar laten honderd tot twee
honderd vrouwen hun borsten pre
ventief verwijderen, omdat zij door
een genfout een heel grote kans op
borstkanker hebben. Bij dragers van
de twee erfelijke genfouten BRCAi
en BRCA2 is het niet de vraag óf ze
borstkanker krijgen, maar wanneer.
Zij hebben 60 tot 80 procent kans
op de ziekte.
Lange tijd werd gedacht dat de
kans op overleving het grootst was
wanneer vrouwen hun borsten la
ten weghalen voordat ze ziek wor
den. Het Erasmus MC in Rotterdam
toont voor het eerst aan dat dat niet
klopt. De overlevingskansen van
vrouwen die BRCA2 bij zich dra
gen, zijn vrijwel even groot wan
neer ze hun borsten behouden en
zich elk halfjaar laten controleren.
Mocht er tijdens die controlemo
menten tóch een knobbeltje wor
den gevonden in een vroeg sta
dium, dan zijn de ziekenhuisbe
handelingen tegenwoordig zo goed
dat vrouwen vaak alsnog kunnen
kiezen voor een borstbesparende
operatie. De onderzoekers beseffen
dat het nieuws een klap kan zijn
voor de honderden vrouwen die al
een borstamputatie achter de rug
hebben, maar overlevingscijfers
waren er eerder simpelweg nog
niet. Voor het eerst is een studie ge
daan naar de overlevingskansen
van deze gendraagsters. In totaal
werden bijna drieduizend vrouwen
met BRcAi en BRCA2 gemiddeld
tien jaar lang gevolgd. Voor toe-
Je borsten laten
verwijderen, is voor
elke vrouw heftig.
Het doet iets
met je zelfbeeld
komstige patiënten met BRCA2
zijn de onderzoeksresultaten een
'opluchting', denkt onderzoekster
en epidemioloog Annette Heems-
kerk-Gerritsen. ,,Je borsten laten
verwijderen, is voor elke vrouw
heftig. Het doet iets met je zelfbeeld
en seksualiteit." P10
Vader (23) en Terpstra (28) verkeren
in een uitstekende vorm. De laatste
weken lieten beiden zich al voorin
zien tijdens de wereldbekerwed
strijden. In Brno trokken ze die lijn
door.
Vader wist dat hij er hard aan
moest trekken om op het Tsjechi
sche parkoers bij de beste tien te fi
nishen. Dat de Nederlands kampi
oen uiteindelijk na anderhalf uur
koers op brons uitkwam, was de
verrassing van de dag. Niemand
had dat zien aankomen. De Middel
burger reed de race van zijn leven
en vocht zich in het tweede deel
van de wedstrijd terug van de zesde
naar de derde plaats. Hij zat maar
iets meer dan een minuut achter
landgenoot Mathieu van der Poel.
Het Wilhelmus dat voor de Bra
bantse alleskunner klonk, was ook
een beetje voor de jonge Zeeuw.
Eerder op de middag had Terp
stra al verbazing gewekt met een
vierde plaats bij de vrouwen. Ook
zij - afkomstig uit Zierikzee en
woonachtig in Apeldoorn - ging
voor een plek in de top 10. Dat ze
nog dicht bij een podiumplaats
kwam, was een enorme opsteker.
Vader zal in Tokio zijn olympi
sche debuut maken. Terpstra deed
in 2016 al mee in Rio de Janeiro.
Daar finishte ze knap als vijftiende.
SPORT 11
Leer mij uw taal en ik zal u
kennen. Taal weerspiegelt
onze kijk op de wereld. Iedere
taal kent wel woorden die karakte
ristiek zijn voor die taal en zich
slecht laten vertalen. Af en toe kom
ik ze tegen en ik zou er eigenlijk
een apart boekje voor moeten heb
ben. Gelukkig leven we in een tijd
waarin alle encyclopedische ken
nis op het internet te vinden is.
item gewijd aan dertig onvertaal
bare woorden. Een van de mooiste
woorden, ook daar genoemd, is
misschien wel Mamihlapinatapei:
een betekenisvolle blik tussen
twee personen die geen initiatief
nemen om iets aan te bieden maar
wel hopen dat de ander dat doet.
Het woord komt uit het Yaghan,
een uitgestorven taal van een volk
dat ooit in Vuurland woonde tot
het in aanraking kwam met de be
schaving. Goudzucht, verover-
drang, schapenboeren en ziektes
deden het volk en de taal verdwij
nen. Wat restte was een woorden
boek.
grasduinen in wat Engelse kranten
en kwam daar de woorden 'cabinet
defenestrations' tegen. Ik had met
een een bang vermoeden dat er
een relatie met de woorden venster
en fenêtre moest bestaan en
vreesde voor de betekenis. Het be
tekende inderdaad dat wat ik reeds
vermoedde: iemand uit het raam
gooien. Het is een oud gebruik uit
onze rijke, twistrijke, religieuze,
Europese historie. De oorsprong
ligt in Praag. Het uit het raam
gooien van de onwelgevallige 'an
der' markeerde daar zowel de start
van de Hussietenoorlog als die van
de dertigjarige oorlog. De Engelsen
gebruiken dit woord nog. Dat zou
te denken moeten geven. Gelukkig
is het inmiddels een betekenis in
overdrachtelijke zin: 'politieke te
genstanders ontslaan'. Maar het
broeit en de onrust aan de andere
kant van het Kanaal groeit. Het
wachten is nu op de betekenis van
het werkwoord 'to Boris' oftewel
'Borissen'. Het zal in elk geval wei
nig met 'betekenisvol zwijgen' te
maken hebben. Misschien wel het
tegengestelde?
Het wachten is nu op
de betekenis van het
werkwoord 'to Boris'
oftewel 'Borissen'
3 of 4 dagen pittoresk hotel
nabij Zwolle incl. upgrade
maandag 29 juli 2019
Reageer op pzc.nl
Gisteren:
Iedereen moet
kunnen reanime
ren
1359 reacties
THIS IS MY WIFE!
MIDDELBURG
Een meisje is zaterdag
middag rond 14.15 uur
vast komen te zitten in
een schommel in het Ella
Fitzgeraldpark in Middel
burg. De brandweer heeft
het kind uit haar benarde
positie bevrijd.
De brandweer was eer
der al meerdere keren in
gezet voor kinderen die
in het speeltuintje vast
waren komen te zitten.
De vorige keren raakten
de betrokken kinderen
eveneens in de schom
mel bekneld.
TERNEUZEN
Bij een verkeersongeval
nabij de kruising van de
Guido Gezellestraat en
de Oude Vaart in Terneu-
zen is zaterdagmiddag
een persoon gewond ge
raakt.
Twee personenauto's
kwamen door onbekende
oorzaak met elkaar in
botsing ter hoogte van
de stoplichten op de krui
sing. Een van de auto's
reed vervolgens tegen
een lantaarnpaal, waar
door een van de lichten
los kwam te hangen.
Een van de betrokkenen
is per ambulance naar
het ziekenhuis gebracht.
Agenten hebben het
voertuig van het slachtof
fer naar een veiliger plek
geduwd. De andere auto
raakte minder bescha
digd en kon verder rijden.
In Vlissingen beginnen
vandaag de filmopna
men voor de korte film
Aphasia, leven zonder
woorden. Ook in Middel
burg en Bruinisse wordt
gefilmd. Het idee voor
de film komt van Mi-
chèle Soudijn uit Re-
nesse. Centraal staat
een kinderboeken
schrijfster die na een
herseninfarct in een iso
lement komt. Soudijn is
een van de drie begin
nende filmers die in het
kader van Filmstarz be
geleid worden bij het
maken van hun eerste
film. Filmstarz heeft als
doel Zeeuws filmtalent
tot bloei te brengen.
ROTTERDAM Uit voorzorg de
beide borsten weghalen blijkt niet
nodig voor dragers van het speci
fieke en beruchte borstkankergen
BRCA2. Dat is goed nieuws voor
toekomstige patiënten, maar een
heftige boodschap voor vrouwen
die hun borsten al preventief lieten
verwijderen.
- Annette Heemskerk-Gerritsen,
epidemioloog
Het is nog nooit eerder gebeurd:
twee Zeeuwen die zich op de
zelfde dag plaatsen voor de
Olympische Spelen. Gisteren
zorgden de mountainbikers
Milan Vader en Anne Terpstra
derhalve voor een primeur. De
twee eindigden ruimschoots in
de top 10 tijdens het Europees
kampioenschap in Brno.
Roeland van Vliet
Brno
Humo heeft al een keer een mooi
Ik zat gisteren een beetje te
Boutique Hotel en Boerderij restaurant De Gloepe
2 of 3 overnachtingen incl. ontbijtbuffet
Upgrade naar Comfort kamer
V Koffie-/theefaciliteiten op de kamer
V Gratis wandel-en fietsroutes
Tip: bezoek Hanzestad Ommen
hoteldeal I dagelijks tot 23:00 uur (.088-0331506
