HETISHIERFANTASTISCHDRUK!
8 NIEUWS
Schilder Branko: vroeger in
de fabriek was het leuker
Sinds de stad figureert in tv-serie Game of Thrones,
kan het toch al drukke Dubrovnik de drommen toeristen nauwelijks
meer aan. De 'parel van de Adriatische Zee' dreigt zijn status als
Unesco werelderfgoed kwijt te raken en kwam in actie.
Voor de oorlog
woonden hier nog
5000 mensen. Nu
misschien nog 800
Mijd de
ochtend,
pak een bus
Op zijn vaste stek naast de Onofriofontein, vlakbij de
stadspoort, verkoopt Branko Komnenovic zijn schil
derijen. Al zestien jaar. Het populairste stadsgezicht,
een vogelperspectief op de burchten en rode daken,
tekent hij achteloos uit het hoofd. Of hij er plezier aan
beleeft? ,,It's just business'', gromt hij. Vroeger werkte
hij in een staatsfabriek, vertelt hij. Daar had hij meer
plezier in, eerlijk gezegd. ,,Het is beter om iets te pro
duceren dan alleen toeristen van dienst te zijn. Mijn
zoon is receptionist in een hotel. Staat de hele dag te
knipmessen voor Indiërs. Vreselijk.''
Een Chinese vrouw probeert af te dingen op een
stadsgezicht van olieverf van 400 kuna (55 euro).
,,50 kuna korting kunt u krijgen. Symbolisch. Dit is
een eerlijke prijs'', zegt hij resoluut.
Samenzweerderig tegen uw verslaggever: „Vroeger
maakte ik ze veel goedkoper. Maar ik verkoop ze toch
wel. Er is altijd wel iemand die het ervoor betaalt.''
Een Franse vrouw pakt enthousiast een van de mo
derne werkjes uit het rek. Die maakt Komnenovic'
dochter Ana. ,,Zij maakt zulke rare dingen'', zegt hij.
,,Maar de jongere toeristen zijn er weg van.''
De Franse echtgenoot wil er een foto van maken,
maar de vrouw grijpt beschaamd in. De man trekt
zijn portemonnee.
De Chinese vrouw komt terug met 350 kuna. Komne-
novic overhandigt zijn stadsgezicht. ,,Zie je?'', zucht
hij. ,,Nu moet ik weer helemaal opnieuw beginnen.''
H ijk, kijk!'' Pedro Gi-
rart (15) stoot zijn
zus aan als hij tij
dens de wandel
tour door de oude
stad van Dubrovnik de Jezuïeten-
trappen ontwaart. Candela (17) slaakt
een vreugdekreetje en grijpt haar
broer bij de arm. ,,Shame! Shame!
Shame!'', scanderen de Argentijnse
pubers spontaan in koor.
Voor wie nooit naar Game of Thro
nes gekeken heeft: de Jezuïetentrap-
pen waren het decor van een legen
darische scène in de hitserie. Konin
gin Cersei, een van de hoofdrolspeel
sters, wordt daarin poedelnaakt de
trappen afgestuurd terwijl ze door
sensatiebelust gepeupel met vieze
dingen wordt bekogeld. (Nieuwsgie
rige niet-kijkers: google maar eens op
'walk of shame').
Dubrovnik figureert in de duurste
tv-serie ooit als de met veldslagen,
draken en intriges bevochten hoofd
stad King's Landing. Geen gekke
keus: Dubrovnik lijkt wel uit een
sprookje te komen. De middel
eeuwse stad is compleet omringd
door stadsmuren die loodrecht oprij
zen uit de azuurblauwe zee. De stra
ten zijn van zachtkleurige kalksteen,
gladgepolijst door voetstappen van
honderden jaren. Voor auto's is in de
steile steegjes geen plaats.
De 'parel van de Adriatische zee',
die sinds 1979 op Unesco's Wereld-
erfgoedlijst staat, was al lang voor de
Joegoslavische Oorlogen een toeristi
sche trekpleister. Maar de laatste ja
ren wordt Dubrovnik overspoeld
door bezoekers. Met 8 procent meer
toeristen dan het jaar ervoor, waar
onder 700.000 cruiseschippassagiers
en meer dan 4 miljoen overnachters,
brak de stad vorig jaar alle records.
Dat is niet in het minst te danken aan
het 'Game ofThrones-effect', aldus
directeur Kristjan Stanicic van de
Croatian Tourism Board. ,,Deze be
faamde tv-serie heeft voor de promo
tie van onze stad in de hele wereld
een onschatbare waarde gehad.''
Ook de twee jonge Argentijnse
fans spenderen de ochtend dat hun
cruiseschip ligt afgemeerd in Du-
brovnik aan een Game of Thrones
Tour. Hun vader Fabian heeft voor
hen een Game ofThrones-shirt ge
kocht in een van de winkeltjes die
zijn volgepakt met 'official licensed'
en dus peperdure prullaria (zoals
kitscherige stalen bekers van 100
euro die als warme broodjes over de
toonbank gaan). Vader Fabian (53) is
misschien wel de grootste fan. ,,Ik
was al verslaafd toen de kinderen nog
te klein waren'', zegt hij, verwijzend
naar de vele scènes met bloed, ont-
hoofdingen en disfunctioneel naakt.
Een Canadese vrouw vertelt dat de
kans om de setting van Game of Thro
nes te zien de belangrijkste reden is
dat ze een rondreis door Kroatië heeft
geboekt. Twee Australische vriendin
nen fotograferen elkaar met foto's
van de hoofdpersonen bij het baaitje
dat, zo vertelt gids Ivan Lujo, het ge
vechtstoneel was van de bij 'thronies'
beruchte 'Battle of Blackwater Bay'.
Lujo (29) is blij met alles wat Game
of Thrones zijn stad heeft gebracht. De
gids, die zelf achter de schermen
werkte bij de filmopnames, verdient
er al zes jaar zijn brood mee - en ge
noeg geld om buiten het toeristen
seizoen op vakantie naar Cuba en
Tanzania te gaan. „Game of Thrones
heeft Dubrovnik op de wereldkaart
gezet. Ook bij jongeren. Onze stad,
die het vooral van zijn historie moest
hebben, is dankzij de magie van film
nu weer populair en fris.''
Niet iedereen denkt daar zo over.
Door het massatoerisme is Du-
brovnik onleefbaar geworden, vin
den veel bewoners. Ze klagen over de
volgepropte bussen, de ellenlange fi
les, de enorme parkeerproblemen. In
de oude stad hebben toeristen bewo
ners al grotendeels verdrongen. Zelfs
in de nauwste steegjes prijkt op vrij
wel elke gevel een bordje 'hotel' of
'appartement'. ,,Voor de Joegoslavi
sche Oorlogen woonden hier nog
vijfduizend mensen. Nu zijn we mis
schien nog met achthonderd'', zegt
Dulija Hrnic die met haar man,
8-jarige zoon en moeder nog wel in
de oude stad woont. Ze snapt wel
waarom zo veel stadsgenoten hun
huis voor veel geld hebben verkocht
en naar een rustige buitenwijk zijn
verkast. ,,Vroeger had je hier slagers,
groenteboeren, wasmachinezaken.
Nu alleen nog toeristenwinkeltjes. In
de twee buurtsupers die nog over
zijn, is alles drie keer zo duur.'' Ze
wijst naar haar zoontje Marian. ,,Hij
kan nergens spelen. In de zomer is de
donderdag 18 juli 2019
GO
Fans populaire
Game of Thrones
overspoelen
Dubrovnik
Annemieke van Dongen
Dulija Hrnic, bewoonster
Gids Dulija Hrnic met haar man
Srdan en zoon Marian. fotos adr
TIPS
Mijd de ochtend, als
cruiseschippassagiers
en tourgroepen in de
stad zijn. Ga eind van
de middag, als de zon
wat minder verzengend
is. Dwaal door de
steegjes. Daar vind je
nog stilte, schaduw en
sporadisch een parkje.
Verdwalen kan niet
echt: heuvelop stuit je
op de stadsmuur; heu-
velaf beland je binnen
een kwartiertje altijd
wel weer in de brede
hoofdstraat, Stradun,
die naar stadspoort
Pile leidt.
Neem de boot naar
het eilandje Lokrum,
een kwartier varen van
uit de oude haven. Hoe
wel het volgepakte
veer anders doet ver
moeden, vind je hier
rust. Je kunt er zwem
men, picknicken of lun
chen bij een restau
rantje. Op de wandel
paden ruikt het naar
dennen en kom je pau
wen en konijntjes
tegen. En, oh ja: in het
klooster staat een re
plica van de troon uit
Game of Thrones waar
mee je (gratis) op de
foto kunt.
Geen zin om 150 kuna
(20 euro) neer te tellen
voor een bootticket?
Voor 15 kuna p.p. neem
je bus 4 naar het strand
van Lapad. Op 'Sunset
Beach kun je zwem
men tot de zon in zee
zakt, om daarna vis te
eten aan de boulevard.