Wie zichzelf
doodt, is geen
moordenaar
effecten hebben
a&vfi-D
Dat veel
media op
de term zelfmoord
blijven hameren,
is verwerpelijk
19
René Diekstra
Als ik ergens heel boos om kan worden,
dan is het media die het vreselijkste
van alle woorden in ons taalgebruik
blijven gebruiken: zelfmoord. Zoals
vrijdag voor de zoveelste keer tijdens
het NOS-journaal, deze keer in een reportage
over personeelsleden van het bedrijf France
Télécom die zelf een eind aan hun leven hebben
gemaakt. Hoe slecht de journaalredactie haar
werk doet, bewijst het feit dat ze niet eens heeft
opgemerkt dat de Fransen in hun berichtgeving
nooit hun woord voor zelfmoord gebruiken:
meurtre de soi-même. Zij spreken steevast van
suïcide, zelfdóding kortom.
Wie meent dat het nauwelijks verschil maakt
of je zelfmoord of zelfdoding gebruikt, moet
eens te rade gaan bij nabestaanden. En vraag je
dan ook eens af waarom behalve in Frankrijk
ook in Groot-Brittannië en andere Angelsaksi
sche landen woorden voor de zelfgekozen dood
waarin 'moord' voorkomt volstrekt uit den boze
zijn. Zo is de aanduiding self-murder daar in de
loop van de 19de eeuw volledig verdwenen.
Waarom zelfmoord zo'n vreselijk woord is?
Omdat het degene die uit wanhoop, ontredde
ring, psychische of lichamelijke problemen,
levensmoeheid of een combinatie daarvan voor
de dood kiest, als moordenaar het hiernamaals
instuurt. Dat is ruim vijftien eeuwen, vanaf het
moment dat de katholieke kerkvader Augusti-
nus omstreeks het jaar 420 verkondigde 'wie
zichzelf doodt, is een moordenaar', de bedoe
ling geweest. En nog zijn er stromingen die dat
verkondigen. Zo wordt in de catechismus van
Katholiek Nederland veelvuldig met de term
gestrooid en wordt het nog altijd als een dood
zonde en vorm van moord gekwalificeerd.
Dat veel media hardnekkig de term zelfmoord
blijven gebruiken, kwalificeer ik als verwerpe
lijk en verwijtbaar. En dat is niet omdat ik niet
uitsluit zelf ooit voor zelfdoding te zullen
kiezen en niet als moordenaar wil worden bij
gezet. Het is wel omdat ik het onaanvaardbaar
vind dat anno 2019 zelfdoding nog altijd in
woord en geschrift wordt gecriminaliseerd en
nabestaanden onnodig gekwetst worden. DSt
moet maar eens strafbaar worden gesteld.
3 Geen opgeblazen
complimenten
Onze cultuur is beïnvloed door de
beweging uit de jaren 70 die ervan
uitgaat dat angst, geweld en
depressie voortkomen uit een lage
zelfwaardering. Brummelman: ,,De
gedachte was, dat we dat voorkomen
door kinderen te overladen met com
plimenten en ze op een voetstuk te
plaatsen. Mijn onderzoek laat zien
dat dit averechts kan werken. Bij
constante overwaardering zeg je: je
bent uitzonderlijk en daarom hou
den we van je. Verpest het niet, want
dan is mijn liefde over.'' Zeg gewoon
'mooie tekening' en niet 'on-ge-loof-
lijk mooi, fan-tas-tisch gedaan'.
4PriMei
inspanning
voor zijn inzet, los van het resultaat.
Complimenten als 'Wat heb je daar
hard aan gewerkt', of 'Ik zie dat je
enorm je best hebt gedaan' geven je
kind het gevoel dat je het echt ziet, en
dat liefde niet afhangt van prestaties.
5 Laat een kind
niet vallen
Als ouders mag je verwachtingen
hebben van je kind; je geeft daarmee
aan dat je vertrouwen hebt in zijn
competenties.
Brummelman: ,,In een onderzoek
uit de jaren 90 blijkt dat kinderen
het vervelend kunnen vinden als ze
voor iets makkelijks een compliment
krijgen. Ze vragen zich af: denk je
soms dat ik niet beter kan?''
Eisen stellen is prima, maar laat je
kind niet vallen als het daaraan niet
voldoet. Bekritiseer zijn gedrag, niet
de persoon. Geen 'Wat ben je ook
een nietsnut' bij een slecht cijfer,
maar 'Misschien moet je niet tot zo
laat gamen'.
6 Liever warmte
dan spullen
Wil je je kind overladen, doe dat
dan liever met warmte dan met
spullen. Psycholoog Appelo: ,,Een
kind heeft veel meer aan veiligheid
en geborgenheid, aan het gevoel: er
wordt van mij gehouden, wie ik
ook ben en wat ik ook doe.''
Dat sommige ouders het gemakke
lijker vinden spullen te geven, is
overigens begrijpelijk. Het kost meer
inspanning warmte en geborgen
heid te bieden, zegt Brummelman.
,,Want dat betekent tijd doorbren
gen met je kind, interesse tonen
en plezier delen, juist ook op de
momenten dat het geen bijzondere
prestatie heeft geleverd.''
7 Vergelijk je kind
niet met anderen
Door je kind te vergelijken met
anderen ('Jij bent veel slimmer dan
de rest') kun je het de boodschap
geven dat het superieur is, en dat
het aan die standaard moet blijven
voldoen om jouw liefde te verdienen.
Brummelman: ,,Focus liever op de
groei die je kind doormaakt: 'Wat
knap dat je dat moeilijke onderwerp
nu wél snapt'. Zo geef je mee: je bent
goed zoals je bent, ongeacht wat
anderen doen.''
8 Stop niet met
complimenten geven
Let op: Stoppen met je kind com
plimenten geven is niet nodig, en
zelfs onwenselijk. Brummelman:
,,Positief opvoeden is belangrijk. We
zouden alleen meer moeten stilstaan
bij de boodschap die we soms on
bedoeld overbrengen.'' Appelo:
,,Word niet te krampachtig. Boven
dien: kinderen zijn geen cake die je
volgens een recept bakt. Voor ieder
kind is het anders.''
Diekstra maakt zich
boos over media die
het woord zelfmoord
gebruiken. Want
het gaat niet om
moord.
dinsdag 16 juli 2019
GO
Nog beter: complimenteer je kind
Bewonder mij! Overleven in een nar
cistische wereld, Eddie Brummelman.
(Nieuwezijds, €20); Wij zij, gaat de
wereld aan narcisme ten onder?,
Martin Appelo (Boom, €21)
kind nareist wordt
Reageren? rene.diekstra@persgroep.nl