GEZOND Je opvoedingsstijl kan onbedoelde 1 2 Vraag het onze specialisten 18 Als ouders wil je maar één ding: dat je kind een blij en evenwichtig mens wordt. Maar hoe voorkom je dat je spruit verandert in een kleine narcist? Overdrijf niet met complimenten, zeggen deskundigen Martin Appelo en Eddie Brummelman. Hoe ga ik om met mijn schizofrene neef? Zijn bij hoge bloeddruk per se medicijnen nodig? Ik schaam me voor vaginaal vocht tijdens het vrijen 'Onbedoeld kun je over brengen: je moet mijn liefde verdienen door uitzonderlijk te zijn Jongeren zijn de afgelopen jaren narcistischer geworden, schrijft psycholoog Eddie Brummelman in zijn boek Bewonder mij! Brummelman onderzoekt narcisme en zelfwaarde ring aan de Universiteit van Amster dam: ,,Onze individualistische cul turele waarden hebben geleid tot een toename van narcisme.'' Gelukkig komt er ook een tegenbeweging op: ,,Onder invloed van economische tegenslagen voelen we ons minder verheven en meer verbonden.'' De term narcist wordt te pas en te onpas gebruikt - hij is afkomstig van de mythe waarin Narcissus verliefd wordt op zijn spiegelbeeld. De één heeft het over een persoonlijkheids stoornis waarin iemand het zelfbeeld van een ander ondergraaft, de ander doelt op een trekje waarbij iemand vooral van zichzelf houdt. Brummelman ziet narcisme als een breder spectrum: ,,Niemand is volledig narcist of volledig niet- narcist. We hebben deze persoon lijkheidstrek allemaal in meerdere of mindere mate. Het wordt een probleem als je constant op zoek bent naar de bewondering van anderen en je gekrenkt voelt als die uitblijft.'' Boos Psycholoog Martin Appelo: ,,Bij een narcist ontbreekt elke wederkerig heid, hij of zij is helemaal gericht op de vraag: hoe is dit voor mj De ander wordt niet in de interactie betrokken. Als iemand daar iets van zegt, wordt een narcist boos.'' Wetenschappers zijn het erover eens dat narcisme een combinatie is van omgevings- en aangeboren factoren. Opvoeding speelt bijvoor beeld een rol. Appelo: ,,Een kind kan een bepaalde aanleg voor narcisme hebben. Als het opgroeit in een veilige, stabiele en liefdevolle omgeving, dan hoeft die aanleg niet tot ontwikkeling te komen.'' Brummelman ontdekte in zijn onderzoek dat ouders narcistische trekjes kunnen stimuleren door de manier van complimenteren. ,,Als ouders wil je je kind een stevig zelf beeld meegeven. Onbedoeld kun je een heel andere boodschap over brengen, namelijk dat het je liefde steeds weer moet verdienen door uitzonderlijk te zijn.'' Tips om te voorkomen dat je kind een narcist wordt: Zorg vooreen veilige omgeving Narcisten hebben een lage oxy- tocinespiegel, wat erop duidt dat het hechtingsproces in hun vroege jeugd niet goed is verlopen, zegt Appelo. ,,Opgroeien in een omgeving met agressie is een belangrijke risico factor. Een kind moet al jong op zijn hoede zijn en leert dat het er groten deels alleen voor staat.'' Tip één is dan ook: zorg dat je kind zich veilig en geborgen voelt, door elke vorm van agressie te vermijden. Leer je kind omgaan met teleurstelling Een kind dient te leren dat het af en toe gefrustreerd raakt. Appelo: ,,Je kind moet ervaren dat er niks ergs gebeurt als het niet altijd krijgt wat het wil. Of als iets anders verloopt dan verwacht.'' Af en toe 'nee' zeggen dus, al is dat lastig. Anders denken sommige kinderen dat zij zich alles kunnen veroorloven en overal recht op hebben. ,,Er is een foto van men sen die in de rij wachten tot ze de top van de Mount Everest op kunnen. Dat vind ik veelzeggend: iedereen meent recht te hebben op de top.'' dinsdag 16 juli 2019 GO Voorkom dat je Ons panel beantwoordt al uw vragen. Over lijf en leden, hart en ziel. Ook een vraag? Mail naar zo@persgroep.nl Psycholoog Huisarts Coach seksualiteit Steven Pont Rutger Verhoeff Carla Rutgers Schizofrenie is een bedrei gende en tegelijkertijd over weldigende ervaring, omdat je realiteitszin tijdelijk of voor langere duur verdwijnt. Je kunt stemmen horen of dingen zien die er niet zijn. Zoals bij alle stoornissen moeten we aller eerst zoveel mogelijk begrip hebben voor de heftigheid van wat iemand meemaakt. Maar dat begrip moet niet omslaan in betutteling, beter is het om te vragen aan je neef hoe hij het best door zijn omgeving kan worden geholpen en wat zijn wensen zijn als hij in een slechte periode zit. Iemand met schizofrenie heeft namelijk ook 'goede' periodes, waarin hij meer beschikbaar is dan daarvoor. Verder is het van belang de omgeving zo rustig mogelijk te houden. Omdat hij zich minder aan zijn omgeving kan aanpassen, zal de omgeving zich dus aan hem moeten aanpassen. Maar doe dat dus zoveel mogelijk samen met hem; praat op dat gebied dus met hem en niet alleen maar over hem. -Steven Pont Een hoge bloeddruk is geen ziekte maar een risicofactor op hart- en vaatziekten (zoals een beroerte of een hartinfarct), net als een verhoogd choleste rol, roken, diabetes en overge wicht. Of iemand medicijnen nodig heeft, moet worden ingeschat door een arts. Bij een laag risico zijn leefstijlad viezen voldoende. We kijken vooral naar de bovendruk om te weten of iemand hoge bloeddruk heeft. Als bij meerdere bloeddrukme tingen de gemiddelde boven druk 140 is of hoger (eventueel in combinatie met onderdruk hoger dan 90) dan spreken we van een hoge bloeddruk. Bij 70 jaar of ouder wordt een gemid delde bovendruk van onder de 150 nog geaccepteerd. Roken, overgewicht, veel zout, veel drop, veel alcohol, vet eten, bepaalde medicijnen (diclofenac en prednison) en de anticonceptiepil kunnen de bloeddruk verhogen. Maar soms is het familiair, wordt het veroorzaakt door een nieraan doening of is er geen oorzaak. -Rutger Verhoeff Nat worden is een heel nor maal verschijnsel bij seks en heeft een belangrijke functie: het beschermt de gevoelige weefsels van je geslachtsdelen tegen beschadiging. Niets om je voor te schamen dus. En als je goed opgelet hebt, heb je ook gemerkt dat er bij jouw vriend ook vocht uit zijn penis lekt als hij opgewonden raakt. Dat heeft ook de functie van glijmiddel. Als je seksueel opgewonden raakt dan stroomt extra bloed naar je geslachtsdelen. Dit zorgt ervoor dat je clitoris en schaamlippen opzwellen als een soort stootkussentjes ter bescherming. Er stroomt ook meer bloed naar je vagina, waardoor de druk in de bloed vaten in de vaginawand groter wordt. Die hogere druk perst vocht (bloedplasma) uit de bloedvaten en dit komt terecht in de vagina. Dit vocht is een natuurlijk glijmiddel waardoor stimulatie en penetratie mak kelijker gaat en niet pijnlijk is. Bij sommige vrouwen kan bij een orgasme een grote hoe veelheid vocht vrijkomen, dat dan stroomt of met kracht vrij komt (spuitend). Dit vocht komt uit de vrouwelijke prostaat, het is geen urine. -Carla Rutgers -EDDIE BRUMMELMAN DOMINIQUE PRINS

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2019 | | pagina 18