Alle jihadkinderen
zagen oorlogsgeweld
Akkoorden stuwen populariteit Rutte
5
KBI
iAklcn&c
LZ^/W
vraagt u aan een boef?'' Ook het
OM wist niet dat B. in de gevange
nis de beschikking had over een te
lefoon, zo blijkt nu. Pas na veel vra
gen van de advocaten en de eve
neens zeer verbaasde rechtbank
voorzitter Bienze Vogel, licht Nabil
een tipje van de sluier.
Nadat Nabil in januari 2017 be
trokken was bij de vergismoord op
zijn vroegere buurjongen Hakim
Changachi, ging het gerucht in zijn
vroegere buurt in Utrecht al snel
dat Nabil daarbij betrokken zou
zijn. Omdat de familie Changachi
een bekende criminele familie is,
en hij loyaliteit voelde naar zijn
vroegere buurjongen, biechtte hij
zijn rol aan de familie op. Maar Ri-
douan Taghi, de vermeende op
drachtgever, kwam daarachter en
gaf de opdracht om Nabil uit de
weg te laten ruimen. Daarop liet
Nabil zich in Amsterdam met een
vuurwapen aanhouden, en werd
kroongetuige. ,,Ik wist: het is game
over.'' In de maanden die daarop
volgde gonsde het in Utrecht van de
geruchten. Nabil zou wel eens
kroongetuige kunnen worden. Een
levensgevaarlijke stap in het crimi
nele circuit.
En dus zorgde Nabil ervoor dat
een PGP-telefoon de gevangenis in
werd gesmokkeld, waarmee hij
contact zocht met Ridouan Taghi,
Saïd en Mohammed Razzouki. ,,Op
het moment dat ik de telefoon in
handen kreeg, wilde ik de geruch
ten de kop indrukken. Ik maakte
me heel veel zorgen over mijn vei
ligheid. Het gonsde nogal.''
De zorgen bleken niet onterecht.
In maart 2018 maakte het OM be
kend dat Nabil B. kroongetuige was
geworden. Nog geen week later
werd zijn onschuldige broer Re-
duan in het kantoor van zijn eigen
bedrijf in Amsterdam vermoord.
Dat was volgens Nabil ook de reden
dat hij het OM niet vertelde over de
telefoon. ,,Omdat het moment dat
de deal bekend werd er iets ver
schrikkelijks is gebeurd. Mijn broer
is vermoord. Ik dacht: ik ga die tele
foon niet inleveren.''
Wat Nabil B. nog meer heeft be
sproken met de voortvluchtige
Taghi en Razzouki is onduidelijk.
Gisteravond heeft de politie Nabils
telefoon, een BlackBerry, voor on
derzoek in beslag genomen.
Nieuwestap
Met het verhoor van de kroonge
tuige is een nieuwe stap gezet in het
monsterproces. Toch is het einde
nog lang niet in zicht. In september
wil het OM een nieuwe moordpo
ging toevoegen aan de tenlasteleg
ging.
En ook wordt er nog onderzoek
gedaan naar de tienduizenden
nieuw beschikbaar gekomen ont-
sleutelde PGP-berichten.
Een inhoudelijke behandeling zal
op z'n vroegst pas in 2020 plaats
vinden. Nabil B. krijgt in ruil voor
zijn 41 belastende verklaringen kor
ting op de strafeis tegen hem:
twaalf jaar. De andere verdachten
moeten tot de inhoudelijke behan
deling wachten op hun strafeis.
M 2016
In (voormalig) strijdgebied in Sy
rië of Irak verblijven nog vele
tientallen kinderen met Neder
landse ouders. Hun toekomst is
onzeker: komen ze terug naar Ne
derland en zo ja, wanneer? Voor
de zekerheid is de opvang hier al
geregeld. Er is overleg met fami
lies, een aantal heeft al aangege
ven kinderen op te willen nemen,
maar ook de speciale opvang is
startklaar. Die is er voor de ou
dere kinderen: zij zijn mogelijk
getraind en geïndoctrineerd door
IS.
Volgens inlichtingendienst AIVD
verblijven er zo'n 210 kinderen
'met een of twee Nederlandse ou
ders' in Syrië of Turkije. Drie
kwart van die kinderen is daar tij
dens de oorlog geboren en dus
nog (heel) jong. Het was een van
de taken van de vrouwen in het
kalifaat: zorgen voor nieuwe aan
was. Volgens de inlichtingen
dienst is zo'n 10 procent van de
kinderen ouder dan 9 jaar. Die
kinderen zijn door hun ouders
vanuit Nederland naar het strijd
gebied meegenomen en hebben
daar jaren geleefd. 85 kinderen
verblijven nu in detentiekampen
in Noord-Syrië, meestal samen
met hun moeder. Zestig kinderen
zitten nog steeds in het strijdge
bied, rond de stad Idlib in Noord-
west-Syrië wordt gevochten tus
sen jihadistische groeperingen en
het Syrische leger. Zestig kinde
ren verblijven elders in Syrië of
zijn met hun ouders naar Turkije
gevlucht.
Begin 2017 meldde de AIVD dat er
'meer dan tien kinderen' terug
waren. Allemaal jonger dan 9
jaar. Daarna kwamen nog enkele
kinderen terug. Onder hen twee
weeskinderen (2 en 4 jaar oud),
die vorige maand door Nederland
werden opgehaald in een Koer
disch detentiekamp. Hun moeder
(uit Zwolle) en vader (uit België)
stierven in Syrië. De kinderen
zijn ondergebracht bij familie.
Dat verschilt per kind, maar ge
tuige van oorlogsgeweld waren ze
allemaal. In de publicatie Minder
jarigen bij IS beschrijven AIVD en
NCTV ook dat 'minderjarigen
vanaf jonge leeftijd op alomvat
tende wijze worden geïndoctri
neerd met het gedachtegoed van
IS', via onderwijs en trainings
kampen. Vanaf 9 jaar kunnen
kinderen wapentraining hebben
gehad of hebben meegedaan aan
geweldshandelingen. Berucht
zijn de propagandavideo's van IS
waarin de 'Welpen van het Kali
faat' meehelpen bij executies.
Velen hebben het gevoel een ho
peloze strijd te voeren, omdat er
veel (politieke) onwil is kinderen
terug te halen van wie de ouders
zich zo radicaal hebben afgekeerd
van de Nederlandse samenleving.
Vanuit het kalifaat ontvangen ze
zorgwekkende berichten over
ziektes en overlijdensgevallen.
Eén grootouder dacht onlangs
een van zijn kleinkinderen terug
te zien in een filmpje van hulp
verleners, dat in maart online
kwam. Een jongen uit Nederland
vertelt dat het 'niet goed' was, in
het laatste gebied dat IS in han
den had en dat hij net verlaten
had. Er was geen eten.
De kinderen worden nauwlet
tend geobserveerd, voor elk kind
wordt een plan op maat gemaakt.
Niet alleen de Raad voor de Kin
derbescherming is bij de opvang
betrokken, ook het Landelijk
Steunpunt Extremisme (LSE).
Die organisatie begeleidt families
en professionals die te maken
krijgen met radicalisering en ex
tremisme. Het LSE is onderdeel
van stichting Fier, dat zich onder
meer bezighoudt met mensen
handel en kindermishandeling.
Hulp van de juiste deskundigen
kan zo ingeroepen worden.
Uit de nieuwste peiling
van I&O Research
blijkt dat 47 procent
van de Nederlanders
tevreden is over het ka-
binet-Rutte III, van
VVD, CDA, D66 en
Christenunie. Dat is
het hoogste populari-
teitspercentage sinds
het aantreden van
Rutte III in oktober
2017. Begin dit jaar was
nog maar 33 procent
van de Nederlanders
tevreden over het kabi
net.
,,De stijging is op
zienbarend'', zegt on
derzoeker Peter Kanne
van I&O Research. ,,In
februari leek het nog
alsof dit kabinet niks
voor elkaar kreeg. Een
akkoord over pensioe
nen kwam er maar niet
en er was veel verzet
tegen ingrijpende kli
maatmaatregelen. Nu
liggen er plots toch
twee grote akkoorden.
Veel Nederlanders zijn
blij dat het land wordt
bestuurd.''
Vooral het pensioen-
akkoord is in goede
aarde gevallen. ,,Dat
FNV-leden hun stem
mochten uitbrengen,
heeft het draagvlak
voor dat akkoord ver
moedelijk vergroot'',
zegt Kanne. Ondanks
de tevredenheid ver
trouwt slechts een
derde van de werken
den erop straks een
toereikend pensioen te
krijgen.
Steun
34 procent van de Ne
derlanders is positief
over het Klimaatak
koord, 26 procent is ne
gatief. ,,Bijna alle kli
maatmaatregelen kun
nen rekenen op steun.
Het kabinet heeft suc-
cesvol de scherpe kant
jes van de oorspronke
lijke klimaatplannen
gehaald.'' De nieuwe
CO2-heffing voor be
drijven is het popu
lairst. Minder steun is
er voor de verhoging
van de gasbelasting en
het verlagen van de
elektriciteitstaks.
Opvallend is dat
slechts 16 procent van
de Nederlanders ge
looft dat de klimaat
maatregelen voor ie
dereen betaalbaar zul
len zijn, zoals het kabi
net belooft. Ook denkt
maar 14 procent dat het
klimaatdoel van Parijs
(49 procent minder
CO2 -uitstoot in 2030)
wordt gehaald.
vrijdag 12 juli 2019
GO
over
M Een aantal van de verdach
ten over wie Nabil B. verklarin
gen heeft afgelegd. B. gaf toe
dat hij in de cel een mobieltje
had waarmee hij contact zocht
met Taghi. illustratie ANP
Sporenon
derzoek na
de moord
op Samir
Erraghib in
IJsselstein.
In Nederland wordt alles in ge
reedheid gebracht voor de te
rugkeer van tientallen Neder
landse kinderen uit het strijdge
bied in Syrië. Voor oudere kin
deren, die mogelijk een bedrei
ging voor de Nederlandse sa
menleving vormen, is een spe
ciale opvanglocatie opgezet.
Zes vragen over de kwestie.
Cyril Rosman
Carla van der Wal
Rotterdam
Waarom is een opvang nu
al startklaar?
Over hoeveel kinderen
hebben we het?
Een kind in een Syrisch
vluchtelingenkamp in Ain Issa.
FOTO GETTY IMAGES
Hoeveel kinderen zijn er al
terug?
Wat hebben de kinderen mee
gemaakt in het strijdgebied?
Hoe gaat het met de families
in Nederland?
Hoe is het straks in de opvang
voor oudere kinderen?
Het kabinet-Rutte III
is nog nooit zo popu
lair geweest als nu.
Door de recent be
reikte akkoorden over
pensioen en klimaat
stijgt de tevredenheid
over Rutte III naar re
cordhoogte.
Peter Winterman
Den Haag
Hakim Changachi werd
gedood aan de
Faustdreef in Utrecht.
FOTO MARNIX SCHMIDT