van de dwergauto
Goed in het terrein,
maar wiebelig
7,0
19
Test
museum op de grens van Den Haag
en Wassenaar, legt uit dat veel
dwergauto's noodzakelijk waren om
hun fabrikanten te laten overleven.
,,Neem Messerschmidt uit Duits
land. Na de oorlog kon dat bedrijf
geen vliegtuigen meer maken. Als
alternatief introduceerde het in 1953
de KR175, een piepklein rijdend
busje dat nog het meeste weg heeft
van een vliegtuig zonder vleugels.
Wij hebben hier trouwens een van
de allereerste staan, compleet in
originele staat.''
Wie langs de collectie loopt, ont
dekt via affiches die naast de auto's
staan een boeiende geschiedenis.
Wist je bijvoorbeeld dat ook het
machtige BMW nog bestaat dankzij
de dwergauto? In de jaren 50 produ
ceerde het Beierse bedrijf vooral
motorfietsen en grote personen
auto's, maar geen betaalbare auto
voor de massa, waar steeds meer
vraag naar was. Daarom klopte
BMW aan bij het Italiaanse Iso, een
koelkastenfabrikant die een kleine
tweezitsauto had ontwikkeld. Die
Isetta werd vervolgens door BMW in
licentie gebouwd. Hij sloeg aan en
hielp het beroemde automerk er
mede bovenop. In totaal zijn er zo'n
160.000 van gebouwd. Tegenwoordig
zijn ze zeer zeldzaam en geliefd. In
Den Haag zijn vier versies te bewon
deren.
Regelgeving
Wie zich bij de Isetta's omdraait, ziet
een bonte verzameling Britse dwerg
auto's van merken als Bond en Mini-
car. ,,Veel van die auto's werden zo
populair doordat ze profiteerden van
speciale wetten en regels'', vertelt
gastcurator Schweitzer. ,,Zo bestond
er in Engeland een regel dat je voor
een driewieler minder belasting
hoefde te betalen, terwijl ook de
eisen voor het rijbewijs minder
streng waren. Dat maakte deze
'bubble cars' aantrekkelijk voor een
groter publiek. Het verklaart meteen
waarom Engelse dwergauto's vaak
maar drie wielen hebben.''
Aan de andere kant van de zaal
vertelt de aandoenlijke Subaru 360
uit 1958 een vergelijkbaar verhaal. ,,In
Japan werd de kei jidosha (lichtge
wicht auto)-regelgeving ingevoerd.
Die moest ervoor zorgen dat mensen
vooral in compacte wagens reden.
Bleven motorinhoud, lengte, breedte
en hoogte binnen de gestelde nor
men, dan betaalde je voor een kei-car
minder belasting.'' Die regels bestaan
nog steeds, waardoor de Japanse
Suzuki Jimny bijvoorbeeld smaller is
dan de Europese versie.
Plots einde
Hoewel de Subaru 360 tot 1971 ge
bouwd werd, viel in de jaren 60 al
snel het doek voor veel dwergauto's.
Niet alleen omdat de regelgeving
strenger werd - in Engeland mocht je
bijvoorbeeld niet langer met een
motorrijbewijs achter het stuur stap
pen - maar ook omdat het publiek
hogere eisen begon te stellen aan
zaken als veiligheid en prestaties.
,,Daarop scoren dwergauto's over
het algemeen niet heel goed, nee...'',
beaamt Kooyman. ,,Kijk maar eens
naar zo'n Isetta. Er is vrijwel geen
kreukelzone en je zit met het stuur
zowat tussen je benen. Daar kwam
bij dat de modellen al snel meer con
currentie kregen van 'volwassener'
auto's zoals de originele Fiat 500, de
Volkswagen Kever en de Mini. Die
waren vaak sterker, stiller en groter,
terwijl ze niet veel meer kostten. In
die strijd ging de dwergauto uitein
delijk ten onder.''
Toekomst
Vormt de huidige tijd eigenlijk geen
perfect moment voor een comeback
van deze compacte karretjes? Met
steden die steeds voller worden, als
maar strengere uitstooteisen en een
steeds heftiger discussie over auto
gebruik? Dat zou je denken, maar
fabrikanten die een moderne 'micro
auto' lanceren, weten die maar zel
den tot een écht succes te maken.
Het bestverkopende voorbeeld is
wellicht de Smart, van Mercedes-
moederbedrijf Daimler, maar zelfs
die maakt niet de gewenste winst.
Toyota schrapte de iQ, Renault komt
niet uit de marge met de elektrische
Twizy en zo zijn er meer voorbeel
den.
Aan de andere kant steken nieuwe
initiatieven de kop op die verrassend
veel weg hebben van de originele
dwergauto's. Sterker nog, de Zwit
serse Microlino is een moderne, elek
trische interpretatie van de BMW
Isetta, met pastelkleurtjes en al. Van
uit Italië komt de Biro en ook grote
autofabrikanten spelen met ideeën
voor compact stadsvervoer.
,,Het probleem is alleen dat al die
dingen speeltjes voor de rijken zijn'',
meent Schwietzer. ,,Ze zijn niet
bedoeld om de massa goedkoop
vervoer te bieden. Als zo'n modern
autootje 20.000 euro kost, kiest het
grote publiek nog altijd voor een Fiat
Panda omdat die meer waar voor z'n
geld biedt. En geef die mensen eens
ongelijk. Als de dwergauto een come
back wil maken, moet hij betaalbaar
zijn voor iedereen. En misschien
moeten overheden eens kijken naar
speciale regels. Kijk maar om je heen,
dat werkte vroeger ook!"
Range Rover Evoque P250 (249 pk),
vanaf €71.450
Goedkoop is de Evoque
nog steeds niet. Voor de
nieuwe generatie van
deze chique SUV-coupé
wordt minimaal 56.700
euro gevraagd. En dan is
digitale radio zelfs in de
duurdere versies niet
standaard: prijs 356
euro. Je krijgt wel een
bijzonder elegante SUV
voor je geld. Een design
revolutie zoals destijds
is het nieuwe model
niet, maar de vorm
geving en uitstraling
nemen ruim afstand
van al die andere SUV's
in deze klasse.
De Evoque is niet ge
groeid. En al is de wiel
basis met 2 centimeter
toegenomen, de been
ruimte op de achter
bank houdt nog steeds
niet over.
Handig is de digitale
binnenspiegel: het beeld
scherm geeft dankzij een
camera bij de achterruit
altijd zicht, ook als passa
giers of bagage op de
achterbank dat eigenlijk
onmogelijk maken. An
dere camera's laten je als
het ware door het motor
compartiment heen op
het wegdek kijken.
De Evoque blijkt veel
terreinvaardiger dan de
concurrentie, want hij
heeft 4x4, biedt een
keuze aan rijmenu's voor
verschillende onder
gronden én kan door 60
centimeter diep water
rijden. Het optionele
Wade Sensing meet ultra
sonisch de diepte van de
rivier.
Voor een auto met zo'n
elegant voorkomen, valt
het tegen dat hij in de
omgang zwaarlijvig
blijkt. De vering is com
fortabel, maar de carros
seriebewegingen bezor
gen hem een onrustig
karakter. Dat is niet al
leen ongunstig voor de
inzittenden, maar ook
voor de wegligging.
Ook aan de potentie
van de aandrijflijn merk
je dat dit met bijna 1900
kilo een zware auto is. De
2,0 liter viercilinder
turbo-benzinemotor
(249 pk, testverbruik 1 op
8,9) moet er hard aan
trekken en klinkt soms
rauw als een diesel. De
automaat reageert vaak te
traag. —Niek Schenk
vrijdag 12 juli 2019
GO
üjf
Links: vliegtuigbouwer Messerschmitt moest na WO II het roer omgooien en bracht deze KR175 op de
markt. Midden: de Isetta 250 hielp BMW weer boven Jan. Rechts: de Britse Peel P50 is de kleinste dwerg
auto ooit gefabriceerd. Hij is 132 centimeter lang, 99 cm breed en weegt 59 kilo. foto michel porro/getty images
Een gezinsuitje anno 1962 met
een Heinkel Trojan.
De tentoonstelling Dwergauto's is
tot en met 1 september te zien in het
Louwman Museum in Den Haag.
Meer info: louwmanmuseum.nl
Har
Wel een digitale binnenspiegel, maar digitale
radio is niet standaard. fotos bart hoogveld
De Range Rover
Evoque was bij zijn
debuut in 2011 een
opvallend modepopje.
Kan de tweede gene
ratie het origineel
overtreffen?
Goede terrein
vaardigheid.
Goed veercomfort.
Aandacht voor design
en afwerking.
Onrustig gewiebel.
Te zwaar. Digitale
radio is een dure optie.
Zuinig is anders.
De nieuwe Evoque is
minder sensationeel
dan de eerste genera
tie. Hij heeft niet het
lichtvoetige karakter
van een Volvo XC40,
BMW X2 of Audi Q3.
Ook zou hij een snel
lere automaat moeten
hebben. Daartegen
over staan veel com
fort, een smaakvolle
aankleding en uitge
breide 4x4-techniek.
Kijk op de site bij
f J /auto voor extra
testnotities
