12 NIEUWS
Maxima
weer
op reis
Radboudumc en huisarts liggen overhoop over aanpak Q-koorts
Is Leendert Kunst een briljant
wetenschapper in de traditie van Galileo
Galilei en Corpernicus? Of mag het
Radboudumc patiënten waarschuwen voor de
experimentele methode waarmee de 83-jarige
huisarts zegt Q-koorts te kunnen genezen?
,,Ik zou dat willen doen voor de pa
tiënten!", zegt Leendert Kunst (83)
als hem door de rechter wordt ge
vraagd of hij nog bereid is om met
het Nijmeegse ziekenhuis Radbou-
dumc in gesprek te gaan over de me
thode waarmee hij mensen met het
Q-koortsvermoeidheidssyndroom
(QVS) zegt te kunnen genezen. Ach
ter het glas, op de publieke tribune,
beginnen tientallen mensen luid te
joelen en te applaudisseren.
Het zijn patiënten van Kunst, en
hun families. De huisarts uit Beltrum
in de Achterhoek heeft een grote
schare mensen die geloven in zijn
'autovaccintherapie'. Daarbij neemt
de arts bloed bij de patiënten af,
houdt dat een aantal weken apart, om
het vervolgens weer in te brengen.
Dat laatste gebeurt soms ook door de
patiënt zelf. Zijn theorie is dat de
bacteriën buiten het lichaam een
jasje uitdoen, zodat ze na opnieuw te
zijn ingebracht makkelijker onscha
delijk kunnen worden gemaakt.
Vele tientallen mensen, Q-koorts-
patiënten maar ook mensen met de
ziekte van Lyme of de longziekte
COPD, laten zich op die manier door
Kunst behandelen. Die zegt: ,,Ik
kreeg een QVS-patiënte bij me voor
wie de doktoren niets konden doen.
Inmiddels is ze vrijwel klachtenvrij.''
Chantal Bleeker, de in Q-koorts ge
specialiseerde medisch specialist van
het Radboudumc, noemde de manier
van werken van Kunst begin vorig
jaar in een artikel in deze krant
'enorm risicovol'. Ze wees op het ge
vaar van bloedvergiftiging, de kans
dat bloedmonsters verwisseld wor
den en zette vraagtekens bij de ma
nier waarop Kunst - of de patiënt die
zichzelf inspuit - het bloed opslaat,
in een normale koelkast. ,,Toen de
journalist mij vervolgens vroeg of dat
levensgevaarlijk kon zijn, heb ik be
vestigend geantwoord.''
Goede naam
De uitspraken die Bleeker in de krant
deed, zijn de reden dat iedereen zich
deze donderdagochtend verzameld
heeft in de Arnhemse rechtbank.
Kunst voelt zich door de uitlatingen
van Bleeker aangetast in zijn eer en
goede naam en in zijn persoonlijke
levenssfeer. Hij eist voor de recht
bank dat het ziekenhuis de uitspra
ken in het openbaar rectificeert.
Bij het Radboudumc piekeren ze
daar niet over. Het ziekenhuis draagt
deskundigen aan die de manier
waarop Kunst wetenschappelijke
theorieën aan elkaar verbindt als 'ab
surd' bestempelen. En, vraagt advo
caat Koen Mous zich namens het zie
kenhuis af: is het niet een taak van
artsen om zich in het openbaar uit te
spreken tegen behandelmethoden
die zij gevaarlijk vinden? ,,Dat ge
beurt vaak, en dat is maar goed ook.''
Het regent in de rechtszaal termen
uit de microbiologie, maar de twee
partijen worden het niet eens. Het
Radboudumc wil hooguit toegeven
dat losse elementen uit de theorieën
van Kunst wellicht het onderzoe
ken waard
zijn, maar
alles bij el
kaar is de
werkwijze
van de arts
'pseudo-wetenschappe-
lijk', stelt het ziekenhuis.
Want heeft Kunst zijn vin
dingen bijvoorbeeld via de re
guliere wetenschappelijke
weg onderzocht? Heeft hij
ooit iets gepubliceerd op de
medische database Pub-
Med? Het antwoord is nee,
al schermt Kunst wel met
een publicatie in een vol
gens hem wetenschappe
lijk tijdschrift.
Bleeker: „Als wij ex
perimentele behan
delingen toepassen
bij patiënten,
moeten we elke
medische
klacht die een
patiënt daarna
krijgt, al is het
maar een ver-
Kennelijk vond
u het niet zo
erg als uw
familie iets zou
overkomen
koudheid, voorleggen aan een onaf
hankelijke commissie. Pas als die zegt
dat we door mogen, doen we dat.''
Kunst geeft toe dat het bij hem an
ders eraan toegaat. Hij heeft zijn the
rapie eerst op zichzelf uitgeprobeerd
en daarna op zijn familie. Daarna
achtte hij het veilig genoeg om het op
zijn patiënten toe te passen. ,,Kenne-
lijk vond u het niet zo erg als uw fa
milie iets zou overkomen'', bijt advo
caat Mous de huisarts vilein toe.
Copernicus
Jeantine Bethe, de advocaat van
Kunst, trekt de parallel met het bij
belverhaal van David tegen Goliath.
De eenling-arts die niet bij de geves
tigde orde hoort tegen het
machtige en kapitaalkrach
tige ziekenhuis. Ze verge
lijkt haar cliënt ook
met Copernicus en
Galilei, weten
schappers die ont
dekkingen deden die op dat moment
ingingen tegen alle heersende opvat
tingen.
Haar opponent Mous noemt die
opmerking 'totaal misplaatst'. „Me
neer Kunst werpt het beeld op dat de
reguliere wetenschap er niets van
bakt in de strijd tegen (^-koorts en
tast zo het vertrouwen van patiënten
in medici aan. Dat is kwalijk."
In Nederland zijn naar schatting
1200 tot 2400 patiënten met QVS
(vaak overgebracht door geiten), dat
volgens de reguliere wetenschap
(nog) niet te genezen is. Patiënten
verenigingen zitten in hun maag met
de kwestie-Kunst. „Wij kunnen ons
niet achter een onbewezen methode
scharen", zegt Annemieke de Groot,
directeur van Qjsupport 2.0.
vrijdag 12 juli 2019
GO
BANGLADESH
Koningin Maxima
schudt Mohammad
Abdul Hamid, presi
dent van Bangladesh,
de hand tijdens haar
bezoek aan het land,
waarbij ze onder meer
rondkeek in een tex
tielbedrijf. Het was de
eerste keer dat ze
weer op reis ging na
het omstreden ge
sprek met de Saoedi-
sche kroonprins Mo
hammed bin Salman
eind vorige maand.
Maxima ging daar niet
op in. ,,Ik denk dat de
minister-president
hier genoeg over heeft
gesproken. Daar wil ik
het bij laten.'' foto's anp
RSJi
Briljant wetenschapper of
gevaar voor zijn patiënten?
Chris van Mersbergen
Arnhem
- Koen Mous,
advocaat ziekenhuis