9
Vakantie is lekker! Toch? Niet altijd. De mooiste stukjes van Europa worden tegenwoordig
onder de voet gelopen door drommen toeristen. Vandaag: Zaanse Schans, Nederland.
'De Tweekoppige Phoenix'
'Heerlijk aan de waterkant'
Geen openluchtmuseum
donderdag 11 juli 2019
DIT IS WAAR WE DE TOERISTEN MEE LOKKEN
EN DIT IS WAT ZE KRIJGEN
HET POPULAIRE TERRAS
Het is er natuurlijk prijzig: 7,20 euro voor een
broodje oude kaas en 2,70 voor een kop thee. Je
moet er elke consumptie bovendien stante pede
afrekenen: het terras heeft nogal te maken met
Chinese speedtoeristen die in hun haast de bus te
halen vergeten de rekening te betalen. En o ja: gra
tis plassen is er niet bij (wc-bezoek: 50 cent). Maar
- bonuspunten - het terras biedt lekkere stoelen,
genoeg schaduw en een rappe bediening. (Moet
waarschijnlijk wel, met die Chinezen.)
Bernhard Groot (77 jaar), al 24 jaar bewoner
van zo'n groen historisch Zaans huis, heeft
wel eens vreemd opgekeken. ,,Had ik de deur
open staan, stonden er opeens twee Ameri
kaanse vrouwen in de gang. Ik weet niet wie
er erger schrok; zij of ik, ha!''
Toch heeft hij, in vergelijking met andere be
woners, nog enige privacy. ,,Ik heb een hek
om mijn voortuin; dat houdt het meeste pu
bliek op afstand. Bij andere buren staan ze ge
woon op de ramen te kloppen. En toen er nog
niet voldoende wc's waren, poepten en pies
ten toeristen ongegeneerd in de tuinen.''
Ondanks de drukte willen Bernhard en zijn
vrouw er graag oud worden. ,,Aan de voor
kant van het huis is het af en toe een gekken
huis, maar ons terras aan de achterzijde is
heerlijk rustig en we hebben een fenomenaal
uitzicht over het water.''
DE GESCHIEDENIS
Anders wat bezoekers wel eens denken, is deze
plek 'géén openluchtmuseum a la Archeon', bena
drukt Piet Oudega (voorzitter Stichting de Zaanse
Schans). ,,Dit is begin jaren 60 opgezet als een plek
om de historische
Zaanse bouw te behou
den die na de Wederop
bouw rap uit de Zaan
streek verdween.''
Architect Jaap Schipper,
een held in dit gebied,
bedacht dat een selectie
van die kenmerkende
groene pandjes 'op au
thentieke wijze' her
bouwd (geen spijkers,
wel houten toognagels)
moest worden. Die huizen konden dan bewoond
worden door Zaankanters die overdag elders werk
ten. ,,Het was dus niet bedacht als toeristische at
tractie, maar de bewoners vonden het natuurlijk in
het begin best leuk dat er dagjesmensen op afkwa
men.'' Het omslagpunt kwam vijfjaar geleden,
schat Oudega. ,,Pas vanaf dat moment hebben we
hier te maken met 'overtoerisme'.''
GO