Medici n
0)
\^m
16 ECONOMIE
PSYCHOLOGELD
Overwaarde huis verzilveren weer in trek
Economie eurolanden koelt af
Iijn dochtertje heeft waterpokken. De
jeukende rode bultjes zitten over haar
hele lichaampje. Omdat ik toch iets
voor haar wilde doen, ging ik naar de drogist.
Daar vond ik een 'waterpokkenspray' van meer
dan 17 euro. Ik kocht hem, ondanks mijn twij
fels over zulke lapmiddeltjes. Omdat dat beter
voelde dan lijdzaam toekijken. En ik vond dat ik
me niet door de prijs kon laten weerhouden. Ik
kon mijn dochtertje toch geen jeuk laten lijden
omdat ik te pinnig was om 17 euro uit te geven.
Het zette me aan het denken over de prijs van
medicijnen. Wat als ze een ernstige ziekte zou
hebben? En het om een middel ging dat haar le
ven zou kunnen redden. We zouden ons huis
verkopen en ons diep in de schulden steken om
dat medicijn te kunnen betalen. Wanneer je zelf
ziek bent - of je kind - is geld van ondergeschikt
belang. Dat is meteen ook - een deel van - het
antwoord op de vraag waarom medicijnen zo
duur zijn.
Vorige week was nog in het nieuws dat een
middel tegen zware depressie plots drie keer
zo veel kost. Farmaceut Essential Farma kocht
een paar aanbieders van het medicijn op en
misbruikte vervolgens zijn monopoliepositie
om de prijs maximaal te
verhogen. Duizenden
kwetsbare gebruikers rest
niets anders dan die prijs
verhoging op te hoesten. Als
ze dat kunnen tenminste.
Medicijnen
zijn te
belangrijk
om over te
laten aan
de vrije
markt
Die monopolieposities van
farmaceuten zijn Den
Haag een doorn in het oog.
En dus doet minister Bruno
Bruins verwoede pogingen
om de markt opener te ma
ken. Hij wil de langlopende
patenten binnen de farma
ceutische industrie verkor
ten. Volgens Europese regels heeft de producent
van een geneesmiddel tien jaar het alleenrecht
om het op de markt te brengen. Bruins maakt
zich er in Europa hard voor om daar vijfjaar van
te maken. Wanneer een fabrikant vlugger con
currentie krijgt, dan drukt dat de prijs. Zo rede
neert Bruins tenminste.
Volgens mij is dat ijdele hoop. Het helpt niet
om marktwerking te stimuleren, want medicij
nen horen niet thuis op een vrije markt. Markt
werking is gebaseerd op een eerlijk evenwicht
tussen vraag en aanbod. Maar bij medicijnen
komt de vraag van iemand wiens (psychische)
gezondheid, misschien wel zijn leven, op het
spel staat. Dat is geen normale, maar een wan
hopige vraag.
De prijs van een geneesmiddel wordt dan
ook niet bepaald door de kosten van produc
tie en marketing, maar door wat een fabrikant
ervoor denkt te kunnen vragen. Daar stopt hij
niet mee wanneer het patent is verlopen, want
(eventuele) concurrenten maken dezelfde af
weging. Medicijnen zijn te belangrijk om over
te laten aan marktwerking. Wellicht is de beste
oplossing dat een farmaceut in staatshanden
belangrijke en zeldzame medicijnen gaat pro
duceren. Dan kunnen de andere geneesmidde
lenproducenten zich mooi richten op water-
pokkensprays.
donderdag 11 juli 2019
ING
Heineken
Unibail
Rodamco
Mensen willen maar wat graag de
overwaarde uit hun 'stenen' halen.
En het kan weer nu er nauwelijks
nog woningen 'onder water staan'.
,,Maar", zo voegt Hans André de la
Porte van de VEH eraan toe, ,,dat is
niet zozeer om een wereldreis te
kunnen maken. Het gaat vandaag
de dag vooral om noodzakelijke uit
gaven, zoals een verbouwing of als
aanvulling op de AOW.''
ABN Amro, dochtermaatschappij
Florius en Rabobank bieden hun
klanten de zogenoemde opeethy-
potheek aan. Van het totaal aantal
hypotheekaanvragen is inmiddels
11 procent een tweede hypotheek.
Van de huizenbezitters met een
dergelijke hypotheek neemt 85 pro
cent eenmalig circa één ton op om
de woning seniorproof te ma
ken. ,,Een forse investering, bijvoor
beeld om beneden een badkamer of
slaapkamer te maken zodat ze de
trap niet meer op hoeven en de ko
mende tien jaar nog in de woning
kunnen blijven'', zegt Hypotheek
shop-directeur Mark de Rijke.
De overige 15 procent kiest er vol
gens De Rijke voor om periodiek
zo'n 500 euro op te nemen, veelal
om extra zorg of hulp in te kopen.
De Hypotheekshop vangt ook ge
luiden op dat zestigplussers die eer
der willen stoppen met werken erg
geïnteresseerd zijn in een tweede
hypotheek. Zij hopen de periode tot
hun AOW-leeftijd te overbruggen
met een opeethypotheek. ,,Zo'n
overbruggingsconstructie is er nog
niet maar dat zal vast niet lang meer
duren'', voorspelt De Rijke.
'Blijverslening'
Ook een groeiend aantal gemeen
ten helpt senioren om hun woning
seniorproof te maken, merkt De
Hypotheker. De zogenoemde 'blij
verslening' of 'verzilverlening' is
een initiatief van het Stimulerings
fonds Volkshuisvesting Neder
landse gemeenten (SVn) en is be
doeld om een eigen huis levens-
loopbestendig te maken.
Een belangrijke voorwaarde voor
Overwaarde
verzilveren is niet
zozeer om een
wereldreis te maken
een blijverslening is dat er over
waarde op de woning zit. De eige
naar kan in dat geval maximaal
50.000 euro 'bijlenen' op voor
waarde dat de hypotheek en de blij
verslening samen niet meer zijn
dan 80 procent van de WOZ-
waarde van het huis. De rente van
de blijverslening is volgens de SVn
gunstig: doorgaans een procent la
ger dan de gemiddelde hypotheek
rente. De lening mag in tien of
twintig jaar worden afgelost.
Risico's
Geld uit de stenen halen klinkt aan
trekkelijk, zegt De Rijke, maar er
kleven ook risico's aan. Wanneer de
schuldenaar zijn toekomstplannen
radicaal moet omgooien, heb je de
poppen pas echte aan het
dansen. De Rijke: ,,Stel: iemands
medische situatie verandert plots
klaps en er moet (extra) zorg wor
den ingekocht. Dan ontstaat een se
rieus probleem. Als de woning
moet worden verkocht, dan heeft
men dus een deel van de over
waarde al opgebruikt.''
De Vereniging Eigen Huis is te
spreken over de opeethypotheek
van ABN Amro, dat product is in sa
menspraak met leden van de VEH
tot stand gekomen. Het voordeel is
dat de huiseigenaar bij een nieuwe
economische crisis zijn woning
niet verliest. ,,Er zitten geen verbor
gen valkuilen in'', aldus De la Porte.
Bij de krediethypotheek van Ra
bobank zet hij wel wat kantteke
ningen. Bij Rabobank kun je opne
men totdat de kredietlimiet is be
reikt, daarna moet je aflossen. Heb
je daar niet de middelen voor, dan
ben je genoodzaakt de woning te
verkopen. ,,Wil je de zekerheid dat
je zolang mogelijk in de woning
kunt blijven, kijk dan naar de voor
waarden", waarschuwt Hans André
de la Porte.
Een andere aanvulling bij het Ra-
bobank-product: als de woning in
de verkoop gaat, bijvoorbeeld na
overlijden, dan kan de schuld hoger
zijn dan de waarde van de woning.
Wie betaalt deze restschuld? Moe
ten de erfgenamen dat doen? Kijk
ook hier goed naar de voorwaarden,
luidt het advies van de VEH.
Op wat voor manier de banken er
beter van worden? Volgens direc
teur De Rijke van De Hypotheek
shop zit het 'm in de marge in de
rente. ,,Het is niet zo dat banken die
rente elke maand ontvangen. De
verschuldigde rente wordt bij ABN
Amro maandelijks bij het schuld
bedrag bijgeschreven. Dat is balans-
technisch interessant.''
De economie in de eurolanden
groeit dit jaar maar 'matig', aldus
de Europese Commissie. Het ge
middelde ligt op 1,2 procent. Ne
derland blijft het een beetje beter
doen dan de rest met 1,6 procent
groei dit jaar en 1,5 procent in
2020, blijkt uit de zomerprognose
van Brussel. In Duitsland (0,5
procent) en vooral Italië (0,1 pro
cent) ligt de groei dit jaar nage
noeg stil. Volgens EU-commissa-
ris Valdis Dombrovskis (financi
ële stabiliteit) wordt de veer
kracht van de Europese economie
op de proef gesteld door interna
tionale handelsspanningen en
politieke onzekerheid. Binnen de
EU blijft het naderende vertrek
van het Verenigd Koninkrijk,
mogelijk zonder een akkoord
over de scheiding, een groot ri
sico en daardoor bron van onze
kerheid.
De stagnerende groei in Neder
land komt volgens de commissie
vooral door lagere exportcijfers.
Dat hangt samen met de zwakke
internationale handel en afne
mende groei bij Nederlands be
langrijkste handelspartners. Po
sitief noemt Brussel de hogere
rijksuitgaven, vooral voor defen
sie, de infrastructuur en onder
wijs. Voor alle 28 EU-landen
voorspelde Brussel precies een
jaar geleden nog een economi
sche groei dit jaar van 2 procent.
'Huizenprijs gaat
minder hard omhoog'
Neem plaats op
de sofa van Irene
van den Berg. Zij
analyseert iedere
week ons econo
misch gedrag.
Reageren? economie@persgroep.nl
O
GO
De metaalspeci
alist ging in de
MidKap aan
kop.
De grootbank
stond in het lin
ker (winst)rijtje
van de AEX.
Het vermoeden
bestaat dat de
bierbrouwer
Britse pubs
onder druk heeft
gezet.
Het vastgoed
concern was de
grootste daler bij
de hoofdfondsen
op het Damrak.
o
Zestigplusser
haalt graag extra
geld uit 'stenen'
Het verzilveren van de over
waarde op de koopwoning is
terug van weggeweest. Met
name zestigplussers maken er
dankbaar gebruik van. Dat sig
naleren Vereniging Eigen Huis
(VEH), De Hypotheker en De Hy
potheekshop.
Natasja de Groot
Amersfoort
-Hans André de la Porte, VEH
BRUSSEL
AMSTERDAM
De huizenprijzen zullen ook
volgend jaar stijgen, maar
minder hard dan aanvankelijk
werd gedacht, aldus econo
men van ABN Amro. De me
dewerkers van de grootbank
zien een afgenomen vertrou
wen in de economie en dat
heeft een dempende werking
op de prijsstijgingen. Onder
nemers zullen wat afwachten-
der worden - wat ongunstig is
voor de arbeidsmarkt en dat
heeft weer zijn weerslag op
de huizenmarkt. Voor volgend
jaar gaat de bank daarom uit
van een stijging van de hui
zenprijzen met 3 procent in
plaats van 4 procent.
