Jarenlange 'kunstroof' in paleis van president Macron
7
'Kinderen moeten steeds weer afscheid nemen, dat trekt een wissel op hen'
Groep 7 van de Merkelbachschool in
Amsterdam zat het hele jaar zonder vaste
leerkracht. Op een vacature kwamen nauwelijks
reacties binnen. Directeur Esther de Jong is een
schooljaar later nog steeds zoekende.
In maart zat het lerarenteam van
de Amsterdamse Merkelbach
school voor een noodberaad rond
de tafel. Groep 7 was wéér een
leerkracht kwijt. Tot de herfstva
kantie stond een gedetacheerde
juf voor de klas. Die vertrok naar
een andere school. Een andere ge
detacheerde leerkracht volgde
haar tot maart voor drie dagen op,
de andere twee dagen stonden er
een leraarondersteuner en een on
derwijsassistent. Ook deze mees
ter vloog uit. ,,Er móést iets gebeu
ren", vertelt directeur Esther de
Jong.
Het werd een nieuw noodver
band dat tot de dag van vandaag
Steeds weer die
vraag, waarom kiest
de leraar nu weer een
andere school?
voortduurt. Een kleuterjuf bood
aan om drie dagen voor de groep te
gaan staan. Haar duo-partner
wilde wel meer gaan werken om
het gat dat zij achterliet op te vul
len. Op de resterende twee dagen
stonden een onderwijssassistent
en leraarondersteuner voor groep
7. De Jong: „Gelukkig gaat het heel
goed. Maar dit trekt wel een wissel
op de kinderen, hoor. Steeds weer
afscheid moeten nemen. Steeds
die vraag: waarom kiest de leraar
nu weer voor een andere school en
niet voor ons? Juist de relatie met
een leraar is heel belangrijk voor
de kinderen. Die heeft onze groep
7 dit jaar vier of vijf keer opnieuw
moeten opbouwen."
Een jaar lang lukte het de Mer-
kelbachschool niet de vacature
voor groep 7 in te vullen. Er kwa
men wel wat brieven, maar het
hield niet over. ,,Ik denk dat som
mige mensen verplicht solliciteer
den, want die kwamen helemaal
uit Leeuwarden of Vlissingen",
beschrijft De Jong. Bovendien
greep ze nogal eens mis: tegen de
tijd dat de sollicitatieprocedure
was afgerond, hadden de leer
krachten al voor een andere
school gekozen. ,,Leraren hebben
het voor het kiezen. Het is als met
een huis dat al voor de bezichti
ging weg is. Dat maakt dat de on
derwijskwaliteit onder druk komt
te staan, terwijl die zo belangrijk
is."
Onderzoek
De directeur van deze Amster
damse basisschool is zeker niet de
enige die het lerarentekort aan den
lijve ondervindt, zo blijkt uit on
derzoek van de PO-Raad. Met
3400 openstaande plekken is het
aantal vacatures voor het nieuwe
schooljaar groter dan ooit. Basis
scholen doen hun uiterste best de
plekken deze zomer in te vullen,
maar verwachten na de vakantie
nog steeds te starten met 755 open
plekken, plus een tekort van 600
tijdelijke leraren.
Door het groeiende lerarente
kort komt de kwaliteit van het on
derwijs zwaarder onder druk te
staan, ervaren de schoolbestuur
ders. Ze stellen onder meer dat de
werkdruk van leraren groeit en er
minder tijd is om kinderen die ex
tra zorg nodig hebben genoeg aan
dacht te geven. De nood is zo hoog
dat scholen de lat lager leggen om
maar genoeg mensen voor de klas
te hebben. Ze zetten vaker onbe
voegden in, werven bij lerarenop
leidingen, gebruiken stagiairs en
werken meer met onderwijsassis
tenten. Maar ze ontkomen ook
niet aan een groot aantal verschil
lende gezichten voor sommige
groepen. Op de Facebookpagina
van PO in Actie beklagen leraren
zich over de problemen. 'Elke vrij-
dag is er iemand anders. Een aan
tal kinderen is helemaal van het
padje', schrijft een juf. Een ander:
'In één groep op onze school heb
ben dit jaar zestien verschillende
leerkrachten gestaan.' Maar ook:
'Groep 7/8 ongeveer 20 dagen vrij
geweest door geen invallers en een
te kleine school om dat te kunnen
verdelen.'
Voor groep 7 van de Merkel-
bachschool gaat het puzzelen nog
steeds door. Op de vacature kwam
één brief binnen. Directeur De
Jong heeft de juf van groep 1/2 be
reid gevonden een dag meer te
gaan werken en de klas te draaien.
Een andere kleuterjuf neemt de
vijfde dag tijdelijk voor haar reke
ning. Voor de kleuters is wél een
nieuwe juf binnengehaald.
In de zomervakantie houdt de
directeur haar e-mail nauwgezet
in de gaten, zodat ze snel kan rea
geren als er tóch nog iemand solli
citeert. Want een herhaling van
dit schooljaar wil De Jong koste
wat kost voorkomen. ,,Er waren
behoorlijk wat kinderen verdrie
tig. Dan hadden ze net iets met
een leraar opgebouwd en ging die
weer weg."
Op het Élysée verdween bijvoor
beeld een schilderij van de 18de-
eeuwse schilder Giovanni Paolo
Pannini, dat zeker tien
duizenden euro's waard
is. Op het ministerie van
Binnenlandse Zaken
raakte een tafel zoek van
de beroemde architect en
ontwerper Jean-Michel
Wilmotte. Geschatte
waarde: enkele duizenden
euro's. Dat meldt de
CRDOA, de Franse overheidscom
missie die is belast met 'verloren
voorwerpen'.
Vermist
In veel gevallen is de kunst kwijtge
raakt, onvindbaar of niet meer te
traceren, omdat een goede registra-
tie ontbreekt. Zo vond ie
mand laatst toevallig een
kroonluchter op het paleis
van Macron die al 25 jaar
werd 'vermist'.
Maar er wordt ook op
behoorlijke schaal gesto
len uit paleizen en minis
teries, meldt de CRDOA
in dagblad Le Parisien.
,,Eind 2018 lagen er 2300 aan
klachten wegens diefstal'', aldus
commissievoorzitter J ean-Philippe
Vachia. Alleen al namens de Franse
president werden de afgelopen ja
ren 87 aanklachten ingediend.
Vorige maand werd nog aangifte
gedaan van diefstal van zeven
kunstwerken uit het Élysée, ont
hult Le Parisien. Het gaat onder
meer om houten beeldjes en een
bronzen buste.
„Sommige werken zijn toch en
kele tienduizenden euro's waard en
ze horen natuurlijk gewoon bij ons
erfgoed'', aldus Vacchia. ,,Onder
werknemers bij prestigieuze over
heidsinstellingen was het tot in de
jaren 2000 gewoonte om een 'sou
venir' mee te nemen als ze van baan
wisselden.''
Dat was lang niet altijd met nos
talgische gedachten of nobele be
doelingen. Op een ministerie
slaagde iemand erin het complete
servies mee te nemen en te koop te
zetten op de Franse versie van
Marktplaats, Le Bon Coin. Op een
prefectuur had de op één na hoog
ste functionaris een schilderij
'meegenomen': op de lege plek aan
de muur hing hij een slechte kopie
van het schilderij.
Inventarislijst
De laatste jaren zijn de regels aan
gescherpt. Er wordt beter geregis
treerd in welk gebouw welke kunst
hangt. Op het Élysée moeten me
dewerkers die een eigen kamer krij
gen een inventarislijst onderteke
nen. Die wordt gecontroleerd bij
vertrek, als ze bijvoorbeeld een
nieuwe baan krijgen.
maandag 8 juli 2019
De eeuwige zoektocht naar
een vaste leraar voor groep 7
Ellen van Gaaien
Amsterdam
-Esther de Jong, directeur
Meer dan duizend kunstwerken,
interieurvoorwerpen en meubel
stukken zijn op onduidelijke
wijze 'verdwenen' uit het Élysée,
het paleis van president Macron
(foto). Nog eens ongeveer
50.000 voorwerpen zijn 'zoek
geraakt' in de Franse Tweede
Kamer, in de werkvertrekken
van de Franse premier en in an
dere overheidsgebouwen.
Frank Renout
Parijs
Schooldirecteur: ,,De onderwijskwaliteit komt onder druk te staan.'' foto erik van t woud