Kruiden en
pillen: soms
gevaarlijke
combinatie
6
Kruidenproducten zijn minder onschuldig
dan de meeste mensen denken. In combinatie met
medicijnen kunnen ze gevaarlijk zijn. Een nieuwe
campagne waarschuwt hiervoor.
Iedereen zal het herkennen: je slaapt
slecht en wil niet gelijk naar de dok
ter rennen. Bij de drogist koop je va
leriaan, een kruid met een kalme
rende werking. Baat het niet, dan
schaadt het niet, is vaak de gedachte.
Maar die keuze kan wel eens ver
keerd uitpakken als je medicatie te
gen angst- en paniekaanvallen slikt.
Het College ter Beoordeling van
Geneesmiddelen (CBG) komt van
daag naar buiten met een lijst van
tien populaire kruiden die op zich
zelf geen kwaad kunnen, maar een
slechte en soms zelfs levensgevaar
lijke wisselwerking hebben wanneer
je ook medicijnen slikt. De combina
tie kan ervoor zorgen dat een genees
middel beter of slechter wordt opge
nomen of wordt afgebroken in het li
chaam. Het gevolg is dat het medicijn
minder goed werkt of de gebruiker
sneller last krijgt van bijwerkingen.
De wisselwerking tussen valeriaan
en antipscychotica is precies zo'n on
gelukkige. Het zorgt er bijvoorbeeld
voor dat het middel alprazolam,
voorgeschreven bij angst- en pa
niekstoornissen, minder snel wordt
afgebroken in het lichaam. De pa
tiënt krijgt een hogere hoeveelheid
van het medicijn in zijn bloed, waar
door het middel sterker werkt, maar
ook de kans op bijwerkingen ver
groot. Denk aan sufheid, concentra
tieproblemen en zelfs hartkloppin
gen en depressieve gevoelens.
Knoflook
In de waarschuwingscampagne van
het CBG worden tien kruiden eruit
gelicht: ginseng, rode salie, kurkuma,
ginkgo, groene thee, knoflook, ma-
riadistel, Sint-Janskruid, valeriaan en
rode zonnehoed. Daarbij gaat het
niet om kruiden zoals ze in de keu
ken worden gebruikt bij het koken,
zoals een teentje knoflook of een
theelepel kurkuma, maar om plan
tenextracten die in hoge concentra
ties in capsules of drankjes zijn ver
werkt.
Hetzelfde geldt voor groene thee.
Eén kopje kan geen kwaad, maar
meer dan een halve liter kan er al
voor zorgen dat medicijnen zoals bè
tablokkers minder goed werken. In
de toekomst zal het CBG de lijst uit
breiden met nog meer kruiden.
Kruidensupplementen zijn popu
lair, bleek uit onderzoek van het
RIVM in 2017: 10 procent van de
mannen, 17 procent van de vrouwen
en 13 procent van de kinderen ge
bruikt deze producten. ,,Veel men
sen denken dat kruiden veilig zijn,
omdat het natuurlijke producten
zijn, maar ze realiseren zich niet dat
het medicatie uit balans kan brengen
en dat evenwicht is nu juist zo be
langrijk'', waarschuwt Gitte Ties-
jema, onderzoeker bij het CBG.
Handleiding
De medicijnautoriteit deed, volgend
op eerder onderzoek door het RIVM,
een literatuuronderzoek naar de wis
selwerking tussen de tien kruiden en
diverse medicatie. Dit varieerde van
maagzuurremmers tot hartmedica-
tie. De resultaten - die niet bekend
zijn bij het brede publiek - worden
samengevat in een handleiding en
animatievideo op de site van het
CBG. De informatie wordt ook onder
huisartsen en apothekers verspreid.
Tiesjema: ,,Ook bij hen willen we het
bewustzijn vergroten. Wanneer een
patiënt aanklopt met klachten, moet
ook gedacht worden aan de wissel
werking met kruiden.''
Kruiden kunnen
medicatie uit balans
brengen
Zo kunnen ginseng (gebruikt bij ver
moeidheid) en ginkgo (gebruikt bij
concentratieproblemen) invloed
hebben op de bloedstolling. Bij ge
lijktijdig gebruik met een stollings
medicijn neemt het risico op een
hart- of herseninfarct toe.
Eerder dit jaar toonden onderzoe
kers van het Erasmus MC aan dat
kurkuma een veelgebruikt medicijn
onder borstkankerpatiënten - ta
moxifen - beïnvloedt. Ook werd al
aangetoond dat Sint-Janskruid de af
braak van chemotherapie kan ver
snellen. Dit kruid wordt ook afgera
den in combinatie met anti-depres-
siva. Het kan leiden tot slapeloosheid
en nervositeit, en maakt het risico op
hallucinaties, agressie en zelfs zelf
moordgedachtes groter. Tiesjema:
,,Dat betekent niet dat je nooit meer
Sint-Janskruid moet kopen. Wan
neer je geen andere medicatie ge
bruikt, kan een kruidengeneesmid
del met Sint-Janskruid wel degelijk
helpen om somberheid tegen te
gaan.''
Ginkgo Biloba
Groene thee
Ginseng
Knoflook
Valeriaan
Sint-janskruid
Zonnehoed
zaterdag 6 juli 2019
GO
Hanneke van Houwelingen
Utrecht
-Gitte Tiesjema, onderzoeker
WISSELWERKING
- Antipsychotica
- Pijnstillers
- Hart- en vaatmedicijnen
(bloeddrukverlagers)
- Maagzuurremmers
- Diabetesmiddelen
- Bloedverdunners
GEBRUIK
Ginkgo Biloba wordt
gebruikt bij geheugen-
en concentratieproble
men en doorbloeding
van handen en voeten.
GEBRUIK
Groene thee wordt
gebruikt bij klachten
van vermoeidheid,
zwakte en hoofdpijn.
WISSELWERKING
- Antipsychotica
- Foliumzuur
(B-vitamine)
- Hartmedicatie
GEBRUIK
Ginseng wordt
gebruikt bij klachten
als vermoeidheid,
verkoudheid en
zwangerschaps
misselijkheid.
WISSELWERKING
- Bloedverdunners
GEBRUIK
Knoflook wordt
gebruikt bij
verkoudheids-
klachten en
voor vermindering
aderverkalking.
WISSELWERKING
- Spierverslappers
- Kankermedicijnen
- Maagzuurremmers
- Antivirale middelen
- Bloedverdunners
GEBRUIK
Rode salie (Danshen)
wordt gebruikt bij
menstruatiepijn,
hartproblemen en hoge
bloeddruk.
WISSELWERKING
- Bloedverdunners
GEBRUIK
Mariadistel wordt
gebruikt bij maag-
en darmklachten,
hooikoorts en
spataderen.
WISSELWERKING
- Diabetesmiddelen
- Bloeddrukverlagers
- Antibiotica
- Hartmedicatie
GEBRUIK
Kurkuma (geelwortel)
wordt gebruikt bij
maag- en darmklach
ten, insectenbeten.
WISSELWERKING
- Kankermedicijnen
- Hartmedicatie
- Ontstekingsremmer
GEBRUIK
Valeriaan wordt
gebruikt bij
nervositeit en
slaapproblemen.
WISSELWERKING
- Antipsychotica
WISSELWERKING
- Antivirale medicijnen
- Antibiotica
- Antischimmel medicijnen
1 Bloedverdunners
- Antipsychotica
- Cholesterolverlagers
- Anti-epileptica
- Spierverslappers
- Immuunsysteem
onderdrukkers
- Kankermedicijnen
- Bloeddrukverlagers
- Hartmedicatie
- Bloeddrukverlagers
- Pijnstillers
GEBRUIK
GEBRUIK
Sint-janskruid wordt
gebruikt bij matige
depressieve klachten,
urineweginfecties en
rugpijn.
- Medicijnen bij plas-
problemen bij mannen
- Diabetesmiddelen
- Maagzuurremmers
- Anticonceptie
Zonnehoed wordt ge
bruikt bij verkoudheids-
klachten, voor verbete
ring weerstand en
huiduitslag.
- Antivirale
medicijnen