fflll
Emilienne stierf
in de armen van
Bud, Yvonne
overleefde
21
afstand van de plek waar ze in Buds
armen overleden was. Tranen rol
den over zijn wangen toen hij daar
vlak voor zijn huwelijk herenigd
werd met een koket Frans dametje:
Yvonne Bazin. Haar hele leven
hadden haar ouders (inmiddels
overleden) haar verantwoordelijk
gehouden voor Emiliennes dood.
Toen ze hoorde dat een Canadese
hospik op bezoek zou komen,
vroeg ze zich af of hij er nog iets
van zou weten. Ze omhelsden
elkaar, ieder met hun eigen ver
driet en schuldgevoel. Legden sa
men bloemen op het grafvan Emi-
lienne, en zijn sindsdien bevriend
gebleven. Yvonne werd onmiddel
lijk eregast op de bruiloft van Bud
en Rosy, die ze glunderend door
bracht. Haar roodgestifte lippen
vormden de woorden van alle lie
deren die in de trouwdienst gezon
gen werden. Ik herkende alleen het
passende slotlied: Ave Maria.
Leven vieren
Geen enkele vriendschap kan
eeuwig duren, maar als de ander
94 jaar oud is, is die eindigheid
voelbaar dichtbij. Iedere keer dat ik
Bud vaarwel kuste op zijn wang,
wist ik hoe waarschijnlijk het was
dat dit de laatste keer was dat we
elkaar zagen. Dat wist hij ook. 'God
bless you,' vertrouwde hij me dan
toe. Hij lachte er voorzichtig bij.
Precies een week geleden, op
zaterdag 29 juni 2019, lichtte mijn
telefoon op met het bericht waar ik
al dagen voor vreesde. Zijn familie
had al laten weten dat Bud na een
kort ziekbed niet meer geholpen
kon worden. Nu las ik dat hij die
zaterdagochtend was overleden.
Hij is er niet meer.
Het voelt nog onwerkelijk, alsof
hij me gewoon zal opwachten de
eerstvolgende keer dat ik naar
Ottawa kom. Maar de verhalen van
deze bevrijder zullen we niet meer
uit zijn mond horen. Hij is gecre
meerd in kleine kring, maar Rosy
heeft met hem afgesproken een
celebration of life te organiseren. De
uitnodiging daarvan volgt nog. Ze
zal ook naar Europa reizen om een
deel van zijn as uit te strooien in
Frankrijk.
Het is nu mijn beurt om zijn le
ven te vieren en vooral om zijn ver
halen door te geven. Proost, Bud.
Buds noodhospitaal had gestaan.
Dat pand werd in zijn aanwezig
heid omgedoopt tot een biblio
theek, met daarop het naambordje:
'Espace Bud Hannam'. De kleine
bieb staat tegenover de dorpskerk.
Zodra hij de drempel overstapte,
kwamen de herinneringen terug:
soms onbeschrijflijk gruwelijk,
maar soms ook grappig. Ik pro
beerde foto's te maken terwijl hij
vertelde, maar door het lachen wa
ren ze bijna allemaal onscherp ge
worden.
Ik voelde me vereerd om über
haupt uitgenodigd te zijn en ver
wachtte tijdens de dienst een
plaatsje achterin de kerk. De
gemeenschap had de bruiloft geor
ganiseerd als dank voor alles wat
Bud in de oorlog had gedaan. Hij
werd ondanks zijn bescheidenheid
onthaald als koning, en Rosy als
koningin. 'Je hebt toch wel een
mooie jurk meegenomen?' vroeg
Rosy me de dag voor de bruiloft. Ik
kocht dezelfde dag een lange nette
jas om te verhullen dat ik dat niet
had gedaan. Ik had totaal onder
schat hoe groots dit zou worden.
Dat Franse officials, burgemeesters
en andere hoogwaardigheidsbe
kleders in de stampvolle kerk zou
den zitten. En dat wij, die vrienden
uit Nederland, voorin de kerk zou
den zitten als 'familie'. Plots zat ik
op de tweede rij voor de bruiloft
van een 70 jaar oudere oorlogsve
teraan, die ik fysiek pas maanden
kende.
In Normandië staan duizenden
oorlogsgraven, waaronder 4800
witte kruizen van omgekomen
Canadese soldaten. Maar het graf
dat de meeste indruk maakte op
Bud, staat een paar meter naast de
kerk in Basly. De naam, in gouden
letters op de zwarte grafsteen:
Emilienne Bazin. Op steenworp
GO ZATERDAG 6 JULI 2019
Espace
Bud Hannam
- -
en
(24)
Bud (94)
Links, Bud als jonge hospik,
rechts als veteraan tijdens een
optocht in Apeldoorn. Midden
onder met Britta en Mara bij
de naar hem vernoemde bibli
otheek, rechtsonder tijdens
zijn huwelijk in 2010. foto privé-
FOTO'S
Mara
