OM linkt aanslagplegers De Telegraaf aan drie moorden
10 NIEUWS
ANALYSE KAMERRECES^
De middenpartijen hebben hun
zelfvertrouwen herwonnen. Rutte-3
startte weifelend en angstig. Maar de verloren
verkiezingen en twee grote akkoorden dreef
de coalitiepartijen weer in elkaars armen.
Toen Kamervoorzitter Kadija Arib
vannacht de laatste Kamerverga
dering voor het zomerreces afha
merde, haalden de 76 Kamerleden
van regeringscoalitie met een op
gelucht gevoel hun tas van hun
werkkamer. Het Binnenhof blijft
tot begin september grotendeels
uitgestorven. Op de valreep bewe
zen ze dat het doorhakken inge
wikkelde politieke knopen nog
steeds kan in een versplinterd po
litiek landschap.
Nog maar een paar maanden ge
leden hing er een donkere wolk
boven de coalitie. Het kabinet had
sowieso al geen lekkere start ge
had. Na de langste formatie ooit
waren VVD, CDA, D66 en Chris
tenUnie min of meer tot elkaar
veroordeeld. Met een minimale
meerderheid van één zetel in zo
wel Eerste als Tweede Kamer
moesten grote onderlinge ver
schillen worden overbrugd.
Meningsverschillen werden
weggemasseerd in eindeloze over-
legjes en afstemsessies. Zo veel,
dat Kamerleden klaagden aan wei
nig anders meer toe te komen.
Desondanks borrelde de ergernis
af en toe naar de oppervlakte. Toen
ChristenUnie-leider Segers aan
het begin van dit parlementaire
jaar nog klaagde dat afschaffing
i Modderen we door
of bewijzen we dat
het midden nog iets
gedaan kan krijgen?
van de dividendbelasting 'een me
loen' was om door te slikken, maar
dat het wel moest omdat anders
het kabinet zou vallen. Of toen
VVD-fractievoorzitter Klaas Dijk-
hoff zijn D66-kompaan Rob Jetten
'een klimaatdrammer' noemde.
Maar zie: het parlementaire jaar is
afgelopen en de coalitie heeft zich
herpakt. De dividendbelasting is
toch niet afgeschaft en het kabinet
is er niet om gevallen. Er is wel de
gelijk een klimaatakkoord gesloten
waarmee zelfs volgens het kriti
sche Planbureau voor de Leefom
geving de klimaatdoelen van Parijs
worden gehaald, maar waarbij alle
vier de regeringspartijen (ook de
klimaatdrammers) eensgezind
roepen dat de burger 'niets hoeft'.
Pensioenakkoord
En ook op het ingewikkelde pensi
oendossier dat al negen jaar voort
sleepte kwam er een omvattend
akkoord. Iets waar niemand meer
een cent om leek te geven.
Maar er gebeurde dan ook iets
dit afgelopen jaar wat de midden
partijen dieper in elkaars armen
dreef: de Statenverkiezingen. Fo
rum voor Democratie werd in een
klap de grootste. De coalitie ver
loor haar meerderheid in de Eerste
Kamer en stond voor de keus: gaan
we modderend verder of willen
we bewijzen dat de traditionele
middenpartijen nog in staat zijn
om iets voor elkaar te krijgen, zo
als we ons bij de formatievorming
hadden voorgenomen? Het werd
het laatste.
Het leidde tot een opleving van
de lang verguisde politiek van pol
deren en compromissen sluiten.
Grootste opsteker voor de coalitie
was dan ook het referendum dat
de FNV hield onder haar leden
over het pensioenakkoord. Maar
liefst driekwart van de leden
stemde vóór dit compromis
waarin niemand helemaal zijn zin
kreeg.
Het maakt dat de oppositiepar
tijen met een ander gevoel het re
ces ingaan. SP en soPlus riepen
hun achterban vergeefs op bij het
referendum tegen te stemmen.
Hun invloed bleek tanende. SP
werd zelfs weggevaagd bij de Eu
ropese verkiezingen. De PVV deed
het bij zowel de Staten- als de Eu
ropese verkiezingen slecht. Groen
Links is al maanden op zijn retour
in de peilingen.
De groenen zijn virtueel zelfs
weer ingehaald door de PvdA. Die
andere traditionele middenpartij
die de schroom van zich af
schudde en het aandurfde om ach
ter de schermen een bijdrage te le
veren aan het bereiken van het
pensioencompromis.
Bodensee
Het maakt dat ook Mark Rutte
straks met een tevreden gevoel op
vakantie gaat. Zoals elk jaar vast
weer naar de Duitse Bodensee. De
premier houdt van een paar vast
igheden in zijn leven als rustpunt
in alle drukte door het jaar heen.
Juist hij, de manager van onmoge
lijke coalities, zal opgelucht con
stateren dat het politieke midden
nog niet is afgeschreven. Het geeft
hem nieuwe stof tot nadenken als
hij straks moet beslissen of hij nog
een nieuwe ronde in wil als VVD-
lijsttrekker.
Het onderzoek naar deze organisa
tie startte in april 2018 toen bij de
politie informatie binnenkwam
over Bilal el H. (25) en Nabil D. (28).
De twee zouden auto's hebben ge
leverd die werden gebruikt bij de
schokkende 'vergisliquidatie' op de
18-jarige Mohammed Bouchikhi
(januari 2018) in een buurthuis in
Amsterdam, en een dubbele liqui
datie van een vader en een zoon in
Zoetermeer (april 2017). Op basis
van deze informatie besloot de po
litie de telefoons van het duo af te
tappen en hen te observeren.
Hotwings
Rechercheurs zagen de twee gere
geld bij garageboxen waar gestolen
auto's werden gestald en klaarge
maakt voor gebruik. Tijdens de eer
ste inleidende zitting tegen de in
totaal tien verdachten werd een vi
deopresentatie getoond waarin het
OM de betrokkenheid van de ver
dachten probeerde te verduidelij
ken.
Zo werd duidelijk dat het OM be
schikt over een groot aantal afge
luisterde gesprekken, waarin vrij-
elijk werd gesproken over bijvoor
beeld de aanslag op De Telegraaf.
Ook zijn er veel gesprekken over de
vluchtauto die is gebruikt bij de
aanslag. Deze werd later in brand
gestoken.
Na afloop van de aanslag was er
weer contact tussen de verdachten.
,,Wil je wat eten? Nee, man? Zeker
weten? Ook geen hotwings?"
Lichterlaaie
Dat de schade aan het redactiege
bouw van De Telegraafin Amster
dam West niet nog groter was (de
vlammen sloegen tot zeker 10 me
ter in het gebouw), was vooral te
danken aan de constructie van het
gebouw. Op camerabeelden is te
zien dat het witte busje tot twee
keer toe het gebouw binnenrijdt.
Het busje was gevuld met zeker 100
liter benzine, waardoor het gebouw
vrijwel onmiddellijk in lichterlaaie
stond.
Officier van justitie Zlatko Trokic
noemde de aanslag 'een harde klap
in het gezicht van de vrije pers'.
,,Dit is een ongekende inbreuk op
de vrije pers.''
Het OM denkt dat Bilal El H. en Na
bil D. mogelijk ook zelf plannen
hadden een liquidatie uit te voeren.
Zo werden ze door observatieteams
gezien bij de woning van Ennet-
com-eigenaar Danny M. in Nijme
gen. Zijn bedrijf verkocht PGP-te-
lefoons (Pretty Good Privacy) die
veelal werden gebruikt door crimi
nelen. El H. en D. spraken vrijuit
met de telefoons omdat zij zich on
bespied waanden. Toch werden de
mobieltjes uiteindelijk gekraakt,
waardoor het OM tientallen moor
den alsnog kan oplossen. Sindsdien
wordt Danny M. ernstig bedreigd.
Het onderzoek van het OM is nog
niet afgerond. In september gaat de
zaak verder.
vrijdag 5 juli 2019
Opleving
van het
politieke
midden
Hans van Soest
Den Haag
Minister Hugo de Jonge (b),
50Plus-voorzitter Henk Krol (l)
en minister Carola Schouten (r)
op traditionele afsluitende par
lementaire barbecue. foto's anp
Kijk op de site bij /video
Henk Krol vertelt over
zijn zomerplannen
Het OM ziet in de Amsterdam
mers Bilal el H. en Nabil D. het
brein van een criminele organi
satie die razendsnelle auto's stal
die vervolgens werden gebruikt
bij drie geruchtmakende liquida
ties en bij de aanslag op het re
dactiegebouw van De Telegraaf.
Yelle Tieleman
Amsterdam
Het busje dat het gebouw van
De Telegraaf in reed. foto anp
