Economie koelt
iets af, olieprijs
verder omlaag
ECONOMIE 19
Air France: Zaat genoemd
als financieel-directeur
Ook aan de Nederlandse benzine
pompen is de brandstofprijs de af
gelopen maand met zo'n tien cent
gedaald.
De beslissing van de Opec, het
kartel van olieproducerende lan
den, en Rusland was geen verras
sing. Er was al rekening gehouden
met het gegeven dat er geen extra
beperking van de productie zou
komen.
De vorige keer dat tot een pro
ductiebeperking werd besloten,
werkte het trucj e nog wel. De olie
prijs liep op tot boven de
70 dollar per vat. Om daarna weer
terug te vallen.
De olieproducenten proberen
de prijs opnieuw omhoog te krij
gen. Maar minder olie oppompen
is een lastig verhaal. Want lang
niet alle landen houden zich aan
de beperkingen die onderling
worden afgesproken. Degene die
het wel doet, ziet de concurrentie
met de winst weglopen.
Importen
Productiebeperkingen zijn ook
steeds minder effectief vanwege
de schalieolieproducenten in de
VS. Die pompen direct meer olie
op als de prijzen stijgen en vullen
zo het gat dat andere landen laten
vallen. Bovendien produceert de
VS zoveel olie en gas op dat het
land steeds minder afhankelijk is
van importen uit Opec-landen.
Dat zorgt voor minder vraag naar
olie.
Ook in de rest van de wereld
loopt de economische groei terug.
De vaart is er een beetje uit in de
Chinese economie en ook in Eu
ropa gaat het minder goed. Dat
drukt de vraag naar olie. In China
zorgt de handelsoorlog met de VS
voor een rem op de groei. De ex
port naar de VS is behoorlijk te
ruggelopen. Ook de import uit
Noord-Amerika daalde.
Europa heeft daar niet van kun
nen profiteren. Dat komt omdat
consumenten in China minder
zijn gaan uitgeven nu de econo
mie wat minder loopt. En dat be
tekent ook minder bestedingen
aan westerse luxeproducten als
Louis Vuitton- tassen of Duitse
Mercedessen.
SLang niet alle
landen houden zich
aan de beperking
van de olieproductie
In Europa draait de economie ook
al minder hard vanwege de han
delsoorlog. Eerder deze week
maakte de VS bekend opnieuw
Europese goederen voor miljarden
te gaan belasten vanwege de
staatssubsidies voor de Europese
vliegtuigbouwer Airbus. Daar
komt de onzekerheid over de
brexit nog bij. Die onzekerheid
zorgt ervoor dat bedrijven minder
investeren en consumenten voor
zichtiger worden. Zelfs in Neder
land, waar de economie nog
steeds op volle toeren draait, zijn
de ondernemers wat voorzichti
ger geworden.
Die ontwikkelingen zorgen er
voor dat de vraag naar olie veel
minder hard stijgt dan werd ver
wacht. Dus blijft er meer dan ge
noeg olie op de markt en daalt de
prijs.
De Franse zustermaatschap
pij van KLM neemt na 29
jaar afscheid van zijn
huidige financieel
topman Marc Ver-
spyck en ziet in Zaat
een geschikte opvol
ger. Dat meldt althans
de Franse zakenkrant La
Tribune, zonder duidelijk te
maken waar die informatie
vandaan komt.
De benoeming zou opvallend
zijn, vanwege de eerder span
ningen tussen het Neder
landse en het Franse deel van
luchtvaartcombinatie Air
France-KLM. KLM vreesde
verlies van invloed toen zijn
topman Pieter Elbers op de
schopstoel leek te zitten. De
Fransen waren op hun beurt
verbolgen over de onaange
kondigde aankoop van een
belang in Air France-
KLM door de Neder
landse overheid.
Zaat werkt nu nog
als controller voor
Air France-KLM. Mo-
gelijk is zijn benoe-
1 ming een geste richting
het Nederlandse kamp bin
nen het concern. Ook is het
mogelijk dat de luchtvaart
combinatie een sterkere greep
wil op de financiële resultaten
van Air France, die de voorbije
jaren achterbleven bij die van
KLM.
airconditioning natuurlijk, de
techniek beheersen ze, alleen is de
communicatie wat lastig. En ze
zijn wat makkelijker, zegt Bakker
voorzichtig. Komin: ,,Ze moeten
nog wennen aan de Nederlandse
maatstaven."
Nieuwe koelmonteurs komen er
niet zomaar. ,,Ik wist vroeger niet
eens dat het beroep bestond'', zegt
Komin. „Timmerman, dat kende
je. Loodgieter, elektricien. Maar
koelmonteur? Nee. Dan kies je dus
ook niet voor die opleiding.''
Eigen opleiding
Bij het ROC Amsterdam gaat de
opleiding monteur warmtetech-
niek pas van start bij voldoende
aanmeldingen. Ede is de dichtst
bijzijnde plek waar de opleiding
loopt. ,,Maar daar moet je hele da
gen naar school. Dat willen tech
nici niet. Die willen even wat le
ren, dan weer aan de slag, dan
weer wat leren, enzovoort.'' Dus
komt IJskoud in september met
een eigen opleiding koeltechniek,
in samenwerking met het ROVC,
een commerciële aanbieder. Een
paar modules, en dan kan elke
deelnemer met een diploma aan
de bak.
Bakker doet dit werk al 21 jaar.
Hij kwam bij IJskoud toen Fokker
failliet ging. ,,Het is elke dag an
ders'', zegt hij. ,,Je rijdt de hele
Randstad door, en ziet elke dag an
dere klanten.''
Komin: „Vroeger zaten we veel
in de horeca. Die mensen zijn je
vergeten zodra je het probleem ge
fikst hebt. De bedrijven die we nu
hebben, ziekenhuizen, hotels, die
herkennen de vakman.''
Ook slager Peter Woorts is blij
met ze. Als alles weer draait, komt
hij aanzetten met een paar ossen-
worsten, als bedankje. Prima op
temperatuur.
staat 1,8. Zo koud is het nu in de
koeling. Niks aan de hand dus.
Maar de ruimte boven is inderdaad
een stuk warmer. De boosdoener
staat op het dak. Of laten we eerlijk
zijn: de echte boosdoener is het
dak zelf. Veel te warm geworden.
Komin legt het systeem van
koelen uit: in de koelinstallatie be
neden neemt een chemisch kou-
demiddel de warmte van de om
geving op en geeft daar kou voor
af. De warmte die dan in de koel-
buizen opgeslagen zit, wordt door
de compressoren geleid en moet
uiteindelijk buiten worden afgege
ven. Maar als het buiten te warm
is, kan de machine zijn warmte
niet kwijt. En hier, op het dak, is
het tegen de vijftig graden. Wat
wil je: het is een plat dak in de
volle zon, bedekt met zwarte pla
ten. Oudere koelapparatuur gaat
uit van een daktemperatuur van 28
graden, de nieuwere apparatuur
werkt alweer met 32 graden. Hoe
dan ook, het is daarboven (te) heet.
Bakker herstart de installatie en
koelt extra met water. Morgen
wordt het kouder, dat scheelt,
maar de verwachting is dat de op
warming van de aarde heel, heel
veel meer werk gaat opleveren.
Niet alleen doordat koelingen be
zwijken onder hoge buitentempe
raturen, maar ook voor de energie
transitie: voor warmtepompen
heb je koeltechnici nodig.
Bij IJskoud zouden ze zo nog vijf
monteurs kunnen gebruiken - dat
is een kwart van hun personeels
bestand erbij. ,,We hebben nu ge
lukkig een paar Syriërs'', zegt hij.
Die hadden vroeger zelf allemaal
Ik wist vroeger niet
eens dat het beroep
bestond. Elektricien,
timmerman, dat
kende je. Maar
koelmonteur? Nee
woensdag 3 juli 2019
GO
De grote olieproducenten heb
ben afgesproken geen extra
olie op te pompen. De hoop dat
die mededeling tot hogere prij
zen zou leiden kwam niet uit,
de prijs daalde verder.
Peet Vogels
Rotterdam
PARIJS Luchtvaartmaat
schappij Air France zou er se
rieus over nadenken om de
Nederlander Steven Zaat aan
te stellen als nieuwe finan
cieel directeur.
Sander Bakker op het dak van
slagerij Woorts in Abcoude.
FOTO MARC DRIESSEN
-Henk Komin, directeur IJskoud
Het absolute nulpunt, -273 gra
den Celsius, is pas echt koud,
aldus aircospecialist Henk Komin.
„Alles daarboven is warm. Of
warmer.''
