MIJN FOTO
ZEELAND 11
Iedereen heeft wel een foto waar een verhaal achter zit. Dat verhaal tekenen wij graag op. Vandaag
Franky Berhitu over zichzelf, zijn kleinzoon Marlehu en het overdragen van de Molukse cultuur.
Een heftige foto is het, waar
schuwt Franky Berhitu. Te
gen een donkere achter
grond kijken een opa en een klein
zoon met ontbloot bovenlijf elkaar
aan, met voor zich een tifa. Die opa
is hijzelf, zijn kleinzoon heet Mar
lehu. Het beeld is simpel maar
sterk, en toch ook kwetsbaar. ,,Wat
je eigenlijk ziet is overdracht. Van
de Molukse cultuur van mij aan
hem. Overdracht van emotie. Van
liefde."
Hij moet in zijn telefoon even
zoeken. Want hoe bijzonder ook,
de foto hangt niet aan de muur
van de Middelburgse woonkamer.
,,Omdat ik geen soortgelijke foto's
heb van mijn andere kleinkinde
ren. En ik trek niemand voor, nie
mand is belangrijker."
Bovendien vindt hij de foto juist
te heftig om aan de muur te han
gen. ,,Dat komt bijvoorbeeld door
de harmonie in het beeld: het
blonde haar van Marlehu tegen
over het blonde vel van mijn tifa,
mijn donkere hoofd tegenover zijn
donkere tifa. En door de manier
waarop we elkaar aankijken."
De handen van Marlehu - ver
noemd naar de oudst bekende
voorouder in de stamboom - be
wegen: hij wil ook trommel spe
len. ,,En ik leer hem dat. Die over
dracht van de Molukse cultuur
vind ik belangrijk. Al mijn kinde
ren en kleinkinderen hebben een
tifa. Het is één van de basisinstru
menten van de Molukkers. Het
ondersteunt, het roept op, het is
een boodschapper. Niet alleen van
ritmes, ook van emoties."
Symbool
Zelf trommelt Franky Berhitu
(1955, geboren in Oostburg) al
vanaf zijn twaalfde. Eerst nog op
bongo's. ,,Echte tifa's hadden we
toen nog niet in Nederland. Die
kwamen pas na de oriëntatierei
zen die Molukkers in de jaren ze
ventig maakten. In 1985 ben ik ac
tief tifa gaan spelen." Hij speelt
elke dag, minstens een half uur,
liefst voor het slapengaan. ,,Ik heb
er heel veel. Mijn mooiste gebruik
ik altijd op 25 april, de dag dat het
uitroepen van de RMS wordt her
dacht."
Of Marlehu zijn tifa gaat bespe
len, is zijn eigen keuze. ,,Al staat
hij alleen maar als een symbool in
de kamer, dan is het ook goed. Ik
draag de Molukse cultuur over,
maar ik stuur niet. Ik laat Marlehu
zien waar hij vandaan komt. Wat
hij ermee doet, is aan hem."
De foto is gemaakt door Jaïr Pat
tipeilohy uit Tiel en hing in 2016 in
het Australische Melbourne op
een foto-expositie met werk van
kunstenaars uit de hele wereld
over volkeren en culturen uit on
der meer West-Papoea en de Mo-
lukken. Dat maakt Franky Ber-
hitunee, trots is niet het juiste
woord. ,,Dat woord gebruik ik
nooit, want trots komt van trotse
ren. Ik vind het wel heel mooi dat
door deze foto de Molukse cultuur
op de kaart wordt gezet. Dat maakt
me niet trots, maar dankbaar. Net
zoals ik niet trots ben op Marlehu
maar dankbaar, voor wie hij is en
hoe hij is."
donderdag 27 juni 2019
Simpel, sterk en kwetsbaar
Maurits Sep
Franky Berhitu en zijn klein
zoon Marlehu met hun Molukse
tifa's. De foto heeft op een inter
nationale expositie in Melbourne
gehangen. foto jaïr pattipeilohy
M Franky Berhitu tussen zijn in
strumenten in zijn woonkamer in
Middelburg. foto lex de meester
