NIEUWS 13
m
m
Wilhelmus van Nassouwe
WÈ
Scholieren moeten het Wilhelmus en zijn
geschiedenis leren, besliste het kabinet in
2017. Daarna bleef het stil. De Universiteit Utrecht,
het Meertens Instituut en Nationale Opera Ballet
lanceren op eigen houtje een lesmethode.
Utrecht
Het is tegenwoordig zo een
voudig om in korte tijd
veel mensen te bereiken,
bijvoorbeeld voor een pro
testactie. Verzend een
prikkelend bericht via sociale media
en met een beetje geluk gaat het vi
raal. Maar in de 16de eeuw ging dat
een stuk lastiger. De protestantse
Willem van Oranje gebruikte het
huidige volkslied om een opstand te
gen de katholieke Spaanse koning Fi-
lips II op te zetten.
Met een knipoog naar de populaire
sociale media anno 2019 proberen de
Universiteit Utrecht, het Meertens
Instituut en Nationale Opera Bal
let middelbare scholieren te interes
seren voor het verhaal achter het Wil
helmus. Toen Rutte III in 2017 in het
regeerakkoord schreef dat alle leer
lingen het volkslied plus historische
context moeten leren, besloot hoog
leraar Els Stronks (Nederlandse Let
terkunde) dat er lessen moesten ko
men. ,,De leerlingen kunnen zelfs
met een jambox - een digitaal pro
gramma om muziek te mengen - een
eigen versie van het Wilhelmus pro
duceren en insturen'', vertelt ze en
thousiast.
Want een les Wilhelmus moet ze
een beetje verkopen. Scholen steiger-
den toen ze de passage lazen die in
het regeerakkoord staat. Het plan
kwam uit de koker van de toenmalige
CDA-leider Sybrand Buma. Stronks:
,,Scholen schrokken van die plicht.
Via het Wilhelmus wil de regering to
lerantie aanleren, maar dat doet ze
door voor anderen te bepalen hoe het
volkslied gelezen en begrepen moet
worden. Maar het volkslied is juist op
vele manieren te interpreteren. Wil
lem van Oranje was weinig uitge
sproken over hoe je vanuit een be-
Leerlingen moeten het
volkslied leren, zonder
dat een mening wordt
opgedrongen
paalde religie moet denken, ook om
dat dit gezien de tegenstellingen tus
sen protestanten en katholieken na
tuurlijk heel gevoelig lag. Het Wilhel
mus dringt ook geen waarden op, het
laat je juist zelf nadenken.''
Ondanks alle kritiek denkt de
hoogleraar dat deze lessen wél met
open armen worden ontvangen.
,,Wij willen dat leerlingen zich het
volkslied zelf eigen kunnen maken,
zonder dat er een mening wordt op-
gedrongen. We willen laten zien dat
die historische context helemaal niet
zo vast ligt.''
Sollicitatiebrief
In een documentaire leggen de ma
kers uit waarom Willem van Oranje
het volkslied liet schrijven. ,,Het is
een soort sollicitatiebrief om als lei
der van een opstand tegen koning Fi-
lips II volgers te verzamelen'', legt
Stronks uit. Om te voorkomen dat
leerlingen gapend afhaken, zijn er
moderne opdrachten. Zo moeten ze
op zoek naar een liedje, bijvoorbeeld
een rap, waarin de artiest ook zo'n
protest uitdraagt. En er zit een quiz
bij zodat de leerlingen kunnen ont
dekken wat voor type Willem ze zelf
zijn. Ook kunnen ze luisteren naar
oude versies van het volkslied.
Formeel hoeven scholen nog niet
verplicht met het Wilhelmus aan de
slag. Een woordvoerder van het mi
nisterie van Onderwijs meldt dat het
Wilhelmus in het nieuwe curriculum
voor scholen komt, dat dit najaar in
de planning zit. Bij het vak burger
schap. ,,Daarbij past het denken over
onze gezamenlijke identiteit en hoe
het Wilhelmus als nationaal symbool
daaraan bijdraagt.''
De lesmakers hebben geen idee
hoeveel scholen nu al met hun Wil-
helmusmethode aan de slag willen
gaan. Stronks: ,,Ik denk dat ze het wel
gaan gebruiken. Maar het is afwach
ten.''
Kinderen
zingen het
Wilhelmus
tijdens Ko
ningsdag
in Nieuwer-
kerk aan
den IJssel.
Dit zegt
het regeer
akkoord
donderdag 27 juni 2019
GO
Wilhelmus leren? Best,
maar wel op eigenwijze manier
Ellen van Gaaien
-Els Stronk, hoogleraar
FOTO'S JAN KOK,
WIKIPEDIA,
FREEPIK
tekst: Marnix van St. Aldegonde 1540 -1598)
melodie: oude wijs
1. Wil hel - mus van Nas
6. Mijn schild en - de he
sou - we ben ik van
trou - wen zijt gij 0
bloed, het
mijd Heer; op
va - der -land ge trou we blijf it tot
u zo wil— iibou -wen, ver -laat mi]
inde
nim - mer
dood: een
meer; dat
ran - je ben ik
blii - ven uw die
stond, de
naar
van O
vroom mag
pao - je heb it al tijd ge eerd.
drij-ven, die mij mijn hart door - wondt.
'We vinden het be
langrijk kennis over
onze gedeelde ge
schiedenis, waar
den en vrijheden te
vergroten. Deze
maken ons tot wat
we samen zijn. In
Nederland is ieder
een gelijkwaardig,
ongeacht geslacht,
seksuele geaard
heid of geloof. Tole
rantie naar anders
denkenden is de
norm en kerk en
staat zijn geschei
den. In Nederland
kun je kiezen welk
geloof je wilt belij
den, of om niet te
geloven. Dit zijn
waarden waar we
trots op zijn en die
ons maken tot wie
we zijn. Het is van
groot belang dat we
die historie en waar
den actief uitdra
gen. Het zijn ankers
van de Nederlandse
identiteit in tijden
van globalisering en
onzekerheid. Op
school leren kinde
ren daarom het
Wilhelmus, inclusief
de context ervan.'
