Darmkankerstudie
kan direct van start
dankzij zwemgeld
Docenten: 'Angstcultuur bij Politieacademie'
5
Verhitte reacties
op roklengte
Er stond een band
Leefte spelen. Dat
was erg
stimulerend
veel minder. Sterker, de verwachting
is dat het er alleen maar meer wor
den door de vergrijzing. Het pro
bleem is nu niet ineens opgelost.''
Van der Wijden oogt fit en mon
ter, nog geen 24 uur nadat hij in
Leeuwarden uit het water werd ge
hesen. De zwemmer is alweer aardig
hersteld van zijn monsterprestatie,
vertelt hij. ,,Ik had verwacht dat ik
me ellendiger zou voelen. Ik heb net
jes twaalf uur geslapen. Ik heb wel
wat spierpijn en last van schuurplek-
ken, maar voor de rest gaat het eigen
lijk wel. Het lichaam herstelt snel.''
Bang dat hij lichamelijk iets aan
zijn Elfstedenzwemtocht overhoudt,
zegt hij niet te zijn. ,,Oh nee hoor,
helemaal niet. Dat was vorig jaar niet
het geval, en nu was ik zo goed voor
bereid dat ook dit wel goed komt.''
Twijfel
Zo'n moment als vorig jaar, waarbij
de zwemmer het zo zwaar had dat
zijn vrouw Daisy hem letterlijk uit
zijn tent moest praten, heeft Van der
Weijden dit jaar niet gehad. Maar, zo
zegt hij, toen iedereen maandagoch
tend dacht dat hij 'het wel even zou
gaan halen', sloeg de twijfel toe. ,,M'n
tempo zakte in, het ging snel slech
ter. Ik had geen goede nacht gehad, ik
had het echt wel zwaar.''
Ook zijn vrouw Daisy, die hem be
geleidde vanuit de volgboot, vreesde
toen dat het weer verkeerd zou aflo
pen. ,,Hij had erg veel last van
schuurplekken, die bij elke slag pijn
deden. Hij wist zich even geen raad
met zichzelf', vertelt ze. ,,Toen zijn
we vooral lief voor hem geweest. We
zeiden: wanneer je ook aankomt, het
is allemaal oké. Neem je tijd.''
Vorig jaar strandde Van der Weij-
dens Elfstedentocht na 163 kilome
ter, in Burdaard. Hoe het nu was om
nu langs dat gehucht te zwemmen?
,,Ik was daar erg mee bezig: als ik
daar ben, ga ik door'', zegt hij. ,,Er
stond een lokale band Leefte spelen.
Dat was erg stimulerend.''
Daisy: ,,Vorig jaar was voor Maar
ten een lijdensweg, heeft hij het ont
zettend zwaar gehad. Dit jaar was
daar niet mee te vergelijken. Ik heb
hem nu enorm zien genieten. Hij
maakte grapjes onderweg, gaf high
fives, zwaaide naar mensen op de
kant. Dat was echt een verschil.''
Dat zat hem niet alleen in de wa
terkwaliteit die nu beter was, en de
dagen die nu langer waren - vorig
jaar ondernam de zwemmer zijn po
ging in augustus. Ook de aanpak was
ditmaal anders, vertelt zijn echtge
note en mental coach. ,,Vorig jaar
vroegen we voortdurend aan Maar
ten: hoe gaat het, hoe voel je je? Nu
had hij van tevoren gezegd: jullie
mogen me niks vragen. Er is alleen
communicatie als ik dat wil. Nou, ik
kan je vertellen: dat is best moeilijk
als iemand vier dagen in het water
ligt en dat ook nog eens je man is.''
Maar zulke veranderingen hebben
zich wel uitbetaald, zegt de zwem
mer. ,,Ik heb nog niet zo veel kunnen
napraten, maar dat idee had ik wel.
De organisatie stond heel strak.''
Hij vertelt dat hij veel steun ervoer
van de massale, vrolijke support die
hij onderweg kreeg. Zeker maandag,
toen hij er aardig doorheen zat.
,,Maandagochtend dacht ik: nu is ie
dereen aan het werk. Dat Dokkum zo
vol stond, dat is bizar. Ik voel me
enorm gedragen en gesteund.'' Zijn
hele tocht lang bleef hij zich verwon
deren over al die toeschouwers langs
de kanalen en sloten. ,,Wat voor kle
ren ze aan hadden, wat er op de
spandoeken stond: dat krijg je alle
maal mee.''
Of hij het nog een keer gaat doen?
,,Misschien kunnen we iets doen met
al die meezwemmers. Voor mezelf
denk ik dat dit het wel was", zegt hij.
Dat hoopt zijn vrouw ook. Maar
helemaal gerust is ze er niet op, lacht
ze. ,,Vorig jaar kwam hij een paar da
gen na de finish met het leuke
nieuws dat hij het nog een keer
wilde gaan proberen. Dus ik wacht
met spanning af wat hij nu nog in
petto heeft.''
,,Natuurlijk stond ik ook jui
chend aan de kant'', bekent Ge-
raldine Vink van het UMC
Utrecht. ,,Ik vind het echt een
heldenactie.'' Voor de program
mamanager van het grootste
landelijke onderzoek naar
darmkanker is het niet alleen
een stoere actie, maar betekent
het ook klinkende munt voor
dit onderzoek. Welgeteld:
1.085.006 euro en 90 cent.
Maarten van der Weijden
koos het onderzoek samen met
patiënten, en voor hen kan het
onderzoek echt een wereld van
verschil maken, legt Vink uit. In
2018 kregen er ongeveer 14.000
nieuwe patiënten de diagnose
dikkedarmkanker.
,,Nu krijgen alle patiënten
met dikkedarmkanker en uit
zaaiingen in de lymfeklieren na
de operatie chemotherapie aan
geboden. Maar van de tien pa
tiënten die je behandelt, zou
den vijf sowieso genezen zijn
door de operatie, krijgen drie de
ziekte sowieso terug en zijn er
twee patiënten die de ziekte
niet terugkrijgen omdat je ze
die chemo hebt gegeven.''
Een bloedtest zou kunnen
helpen om een betere afweging
te maken. ,,Eigenlijk krijgt nu
80 procent van de dikkedarm-
kankerpatiënten die chemo
voor niks'', rekent zij de gevol
gen van die zwaar belastende
behandeling voor.
Wat dat in de praktijk bete
kent? Door de chemo's kunnen
de zenuwen beschadigen,
waardoor mensen tintelingen
krijgen in hun tenen en vinger
toppen. ,,Daardoor kunnen
mensen bijvoorbeeld de
knoopjes van hun overhemd
niet meer zelf dicht maken. In
het ergste geval gaat die zenuw
pijn nooit meer over.''
Energie
Ook hebben ex-kankerpatiën
ten vaak te kampen met ver
moeidheid. ,,En dat is niet zo
maar vermoeidheid'', bena
drukt Vink. ,,Deze is niet over
na een nachtje goed slapen. We
hebben het over een algeheel
gebrek aan energie voor alles.''
Vink hoopt dat zij met colle
ga's Remond Fijneman van het
Antoni van Leeuwenhoek en
Veerle Coupé van VUMC de be
handeling van kankerpatiënten
'meer op maat' kan maken.
,,Met dit onderzoek kan een
deel van de darmkankerpatiën
ten hopelijk een onnodige che-
mokuur bespaard blijven.''
Hoe de test werkt? Sinds kort is
het mogelijk om het dna van tu
moren op te sporen in bloed en
te analyseren. Met dit door de
Friese zwemtocht gefinan
cierde onderzoek wordt onder
zocht of zo'n bloedtest kan
voorspellen welke darmkanker
patiënten met lymfeklieruit
zaaiingen baat hebben bij aan
vullende chemotherapie na de
operatie.
Door het dna te testen na de
operatie, kan onderscheid ge
maakt worden tussen darm
kankerpatiënten die geen reste
rende tumorcellen hebben en
darmkankerpatiënten die wél
resterende tumorcellen hebben.
Vink: ,,De eerste groep is ziek-
tevrij, de tweede groep loopt
hoog risico op terugkeer van de
kanker.''
Vink is extra verguld met het
geld voor het onderzoek, omdat
in de wetenschap vaak meer
aandacht en geld is voor het
ontdekken van bijvoorbeeld
nieuwe geneesmiddelen tegen
kanker.
,,Onderzoek naar bijwerkin
gen van medicijnen is nou een
maal minder sexy, maar kan
voor een grote groep patiënten
wel een groot verschil maken in
hun dagelijks leven.''
Terwijl de behoefte aan nieuwe
docenten groot is, worden vacatu
res 'niet of nauwelijks' opgevuld,
schrijven de bezorgde docenten in
de brief. ,,Er heerst angst en do
centen willen terug naar de een
heden, zo blijkt uit sollicitaties.''
Afgelopen week maakten twee
sectorhoofden bekend op te stap
pen.
De Politieacademie is de oplei
ding voor toekomstige agenten,
rechercheurs en politiespecialis-
ten. Het rommelt al langer binnen
de organisatie. Docenten uit het
Basis Politie Onderwijs trokken in
april aan de bel over een te hoge
werkdruk. Ze zeggen 50 procent
meer uren te maken dan in hun
contract staat.
De komende jaren moet de
Politieacademie honderden extra
agenten opleiden om de vergrij
zing binnen de politie op te van
gen. Docenten zeggen die groei
niet te kunnen bijbenen als er niet
voldoende versterking is.
Sinds hun eerste noodmelding
aan deze krant is 'op verschillende
locaties de spanning om te snij
den', schrijven de docenten. Ze
voelen zich 'onveilig en niet ge
hoord'. Een intern onderzoek bij
de Politieacademie trok in mei
harde conclusies over de leiding
van het opleidingsinstituut. Er
was onder meer 'onvoldoende
chemie' in de top.
Na het verschijnen van dit rap
port maakte de politie het vertrek
van directeur Leon Kuijs en hoofd
Met alles wat we in
ons hebben zijn we
bezig problemen aan
te pakken
bedrijfsvoering Dineke Oldenhof
bekend.
Woordvoerder van de Politie
academie Pieter Beljon zegt te be
treuren dat docenten 'hun grieven
via anonieme brieven aan de
krant menen te moeten uiten'.
Volgens Beljon is de leiding van
het opleidingsinstituut de afgelo
pen maanden intensief in gesprek
gegaan met alle betrokken docen
ten. ,,Met alles wat we in ons heb
ben, zijn we bezig problemen aan
te pakken.''
Van een leegloop is volgens
Beljon geen sprake. De Politieaca
demie doet er volgens hem alles
aan om meer docenten aan te ne
men. ,,Maar het kost tijd om deze
mensen pedagogisch en didac
tisch op te leiden.''
DEN HAAG Een kledingadvies
voor warm weer van Sociale
Zaken zorgde gisteren voor kri
tiek en hilariteit. Het ministerie
deelde gisteren een folder van
de arbodienst waarin dames het
advies kregen een rok te dragen
tot op de knie. Bij 'verzorgde
benen' is bloot geen probleem,
aldus de folder. Twitteraars vroe
gen zich af wat 'verzorgd' in
houdt. Geschoren, zonder spat
aderen, gebruind? „Scheer je
weg, SZW'', reageert iemand. ,,Is
dit een grap of om te huilen?'',
aldus een ander. ,,Is het 25 juni
1959?'' Het mininisterie noemde
het advies 'onhandig'.
woensdag 26 juni 2019
GO
-Maarten van de Weijden
Kijk op de site bij /video
Maarten blikt terug op zijn
zwemtocht.
Het eerste concrete resul
taat van de zwemtocht van
Maarten van der Weijden
staat vast. Het hoogste be
drag gaat naar onderzoekers
die met een bloedtest vast
willen stellen of darmkanker
patiënten na hun operatie
chemotherapie nodig heb
ben.
Marcia Nieuwenhuis
Utrecht/Amsterdam
n
M Direct na
de zwem
tocht van
Van der
Weijden
stond de tel
ler op ruim
3,9 miljoen.
FOTO ANP
De Politieacademie kampt met
een angstcultuur en leegloop,
waarschuwen docenten in een
brief aan deze krant: ,,De span
ning is om te snijden.'' Het be
stuur ontkent verontrustende
signalen.
Koen Voskuil
Apeldoorn
- Pieter Beljon, Politieacademie