5
In een euforisch Leeuwarden beëindigde Maarten van der
Weijden zijn Elfstedentocht waar hij hem wilde beëindigen: op
de finishlijn. De bekroning van een ongekende krachtproef.
4. Sloten za 05.29 uur
5. Stavoren za 12.53 uur
Zijn pak was gescheurd. Op zijn
hoofd zaten gele en witte vlekken
en er leek zelfs een lichte groentint
door zijn huid heen te schijnen. Hij
kon amper de trap opkomen. Maar
toen Maarten van der Weijden op
de kade stond, was daar die vuist,
die hij twee keer kort balde in de
lucht. En een volle lach, die trots
verried en opluchting.
Natuurlijk ging het de afgelopen
dagen ook om meneer Jellema, de
boer die zijn vader, zijn moeder én
zijn hond verloor aan kanker. Die
daarom zondagnacht met zijn trek
ker naar de akkers langs de Feinsu-
mervaart reed, en het water ver
lichtte. Hij deed wat hij kon.
Het ging ook om al die tiendui
zenden mensen langs de kant. Ze
staken hun bewondering voor de
man in het water niet weg. 'Maar
ten! Maarten!' zongen ze de eerste
dag. 'Maarten, kom op!' werd het
daarna. Gisteren aan het eind van
de middag was het 'Maarten, hou
vol!', gevolgd door een euforisch
'Maarten, bedankt'.
En natuurlijk ging het ook om al
die mensen in Nederland die kan
ker in huis hebben of hebben ge
had. Bij hun vader, hun lief of hun
kleine kind. Het ging om die men
sen die gisteren een moeilijk ge
sprek hadden in het ziekenhuis, de
mensen die tussen hoop en vrees
leven, de mensen die rouwen om
iemand die er niet meer is.
Verschil
Maar uiteindelijk stonden al die
mensen in dit verlengde Friese
weekend in de schaduw van die ene
man: Maarten van der Weijden, de
38-jarige gigant in zwempak. Het
was zijn soloproject, zijn onvol
tooide queeste. Het eerste en enige
doel van zijn 195 kilometer door
Friesland was geld ophalen voor de
strijd tegen kanker, zei de Waspik
ker vooraf. Maar aan alles was te
merken dat hij niet weer voortijdig
uit het water gevist wilde worden.
Mensen die er allebei de jaren bij
waren, zagen het verschil, zelfs op
het zwaarste moment. Jellema was
erbij, zondagavond laat, toen Van
der Weijden eerder dan gepland
ging slapen, omdat het genoeg was
voor die dag. Heel stil was het, in de
polder bij Feinsum. Het klotsen van
het water tegen de boot was het
PROJECTEN
enige wat er te horen was. Acht ki
lometer verderop lag Burdaard, het
dorp waar hij vorig jaar na 163 kilo
meter zijn Waterloo vond. Het zal
toch niet weer, vroegen sommigen
zich af. Maar de boer was heel dui
delijk. ,,Hij haalt het", zei hij vol
vertrouwen. ,,Hij oogt veel sterker
dan vorig jaar."
Dat bleek de volgende dag. Het
was een wonderlijk gezicht. Die
grote man die ogenschijnlijk traag,
maar o zo vastberaden zijn weg
door de Friese sloten en vaarten
vond. Klots, klots, klots: elke ander
halve seconde kliefde zijn hand
door het water, minuut na minuut,
uur na uur. Een beenslag was am
per meer zichtbaar, maar hij ging
vooruit. En telkens als hij een dorp
binnenkwam, vond hij de kracht
om te zwaaien.
Bij de finish, in Leeuwarden, was
vooral de reactie van de entourage
van Van der Weijden uitzinnig. Er
vloeiden dikke tranen, ook bij zus
Etta. ,,Waarom? Omdat hij het ge
haald heeft! Hij heeft het zo goed
gedaan. Hijwas zó ontzéttend
sterk. Het verschil met vorig jaar zat
hem in zijn fitheid. Hij heeft beter
geslapen en beter gegeten. Nadat hij
Dokkum had gehaald, wist ik dat
hij het ging redden."
Werkdag
Ook Van der Weijden zelf noemde
Dokkum als hoogtepunt van zijn
tocht. Gisterochtend zaten de kades
van het historische centrum afgela
den vol. Alle schoolkinderen waren
vrij, en schreeuwden zich de kelen
schor. De zon scheen uitbundig, en
toen Van der Weijden de haven
binnenzwom, was de sfeer ronduit
euforisch. ,,Ik dacht: het is gewoon
een werkdag", zei Van der Weijden
na afloop van zijn race, nog steeds
licht verbaasd. ,,En al die mensen
stonden daar!"
Zus Etta kijkt soms hoofdschud
dend naar de capriolen van haar
broer. Zijn strijd met de elementen,
met zijn eigen grenzen, met de
grenzen van alle mensen op deze
aardbol eigenlijk. ,,Ik denk wel eens:
Maarten, wat doe je jezelf aan."
Maar ze steunt hem ook, net als
zijn ouders en vooral ook vrouw
Daisy en dochtertjes Phileine en
Robien. Gelukzalig viel de zwem
mer die laatste drie in de armen, na
dat hij zich op de kade had opge
richt. Opmerkelijk snel kwam de
kracht weer terug in zijn lichaam,
voor even in elk geval. Het golfkar
retje dat klaarstond om hem naar de
ambulance te vervoeren, mocht
blijven staan. Van der Weijden liep,
een uitzinnig gevolg in zijn kielzog.
Op het podium gaf hij aan 'wel
wat spierpijn' te voelen. Een high-
five behoorde ook niet meer tot de
mogelijkheden - 'mijn handen
doen echt te zeer'. Maar wat over
heerste, was een enorme trots, die
veel verder reikte dan de 3,9 miljoen
opgehaalde euro's. ,,Als je ooit er
gens aan begint, en het lukt niet",
zei Maarten tot besluit, ,,begin er
dan gerust nog een keertje aan."
dinsdag 25 juni 2019
Kijk op de site bij /videovoor de eerste reactie van Maarten van der Weijden
'Als iets niet lukt,
begin dan gerust
nog een keer'
Sander van Mersbergen
Leeuwarden
Dokkum
Franeker
Leeuwarden
Harlingen
Bolswar
Heeren-
Workum
Sneek
1 ViJlst
Hinde- T
loopen\
195 km
Stavoren
Sloten
De Maarten van der Weijden
Foundation heeft aan elke
stempelplaats een project
gekoppeld waarvoor geld
wordt opgehaald.
LEEUWARDEN Koppelbedden
bij palliatieve zorg. SNEEK Onder
zoek naar het ontwikkelen van uni
versele stamcellen. IJLST Ontwik
kelen van een bloedtest die het
nut van een chemotherapie na een
darmkankeroperatie moet bepa
len. SLOTEN Onderzoek naar be
handeling met verwarmde chemo
bij eierstokkanker. STAVOREN On
derzoek naar optimale behande
ling van kinderen met uitgezaaide
kanker. HINDELOOPEN Onderzoek
naar een 'wakkere operatie' bij een
hersentumor. WORKUM Een be
tere behandeling van tongkanker.
BOLSWARD Onderzoek naar be
tere immunotherapie bij leukemie.
HARLINGEN Sterkere immunothe-
rapie bij huid- en longkanker. FRA-
NEKER Onderzoek bijwerkingen
na behandeling van uitgezaaide
prostaatkanker. DOKKUM Onder
zoek naar nieuwe therapieën om
tumoren bij kinderen te bestrijden.