3
s
leverancier
die lokaal
groene
stroom
produceert
Kweekvlees uit het
lab wordt komende
decennia wellicht een
betaalbaar alternatief
11
f
Kies een
SI
dan of die ook echt in eigen land is
geproduceerd. Want het kan zijn dat
je grijze stroom is 'groengemaakt'.
Dat werkt al volgt: in Europa zijn
veel stroomproducenten aangesloten
bij het RECS, een initiatief voor de
handel in groenestroomcertificaten.
Voor elk geproduceerd megawattuur
aan duurzame energie wordt één
groencertificaat verstrekt. Die certifi
caten mogen vervolgens onderling
worden verhandeld.
Nederlandse en Belgische energie-
producenten kopen die certificaten
massaal op, bijvoorbeeld in Noorwe
gen, waar bijna alle stroom al duur
zaam wordt opgewekt met water
krachtcentrales in de fjorden. De
stroom uit jouw stopcontact komt
dan van een kolen of gascentrale in
de buurt, maar dankzij certificaten
uit een land als Noorwegen mag die
als 'groen' worden verkocht.
Daarom kun je beter kiezen voor
een energieleverancier of coöperatie
die lokaal investeert in groene
stroom (windmolens, zonneparken).
Zo draag je met elke afschrijving van
je energierekening bij aan echt
groene energie. Als je niet weet welke
aanbieder je moet hebben: Green
peace zet voor zowel Nederland als
België jaarlijks op een rij hoe alle
energieleveranciers presteren op het
gebied van duurzaamheid.
Behalve kiezen voor een groen
energiebedrijf, kun je ook overstap
pen naar een bank die belooft al je
spaargeld te investeren in duurzame
projecten en bijvoorbeeld geen euro
in nieuwe kolenmijnen te stoppen.
Eerlijkegeldwijzer.nl kan je daarbij
op weg helpen. Bouw je pensioen op,
dan kun je op eerlijkpensioenlabel.nl
zien hoe klimaatbewust jouw pen
sioenbeheerder je geld investeert.
Vergroen je
reispatroon
Transport zorgt voor circa 15 pro
cent van alle broeikasgasuitstoot,
simpelweg doordat we olie verbran
den om containerschepen, vliegtui
gen, vrachtwagens, auto's en brom
mers vooruit te helpen.
Binnen deze categorie veroorzaakt
stedelijk vervoer de meeste uitstoot.
Liefst 54 procent van de wereldbevol
king woont in steden, en kan dus
dagelijks invloed hebben op deze uit
stoot. Onze dagelijkse vervoerskeuze
beïnvloedt niet alleen het klimaat,
maar ook de lokale luchtkwaliteit.
Volgens de Wereldgezondheids
organisatie ademen negen op de tien
mensen wereldwijd nu dagelijks
vervuilde lucht in.
Uitlaatgassen zijn dus een belang
rijke oorzaak van die vervuiling,
maar dat hoeft niet zo te blijven.
Elektrische auto's vormen een steeds
betaalbaarder alternatief voor benzi
neauto's. Nog beter voor het klimaat
zijn het openbaar vervoer en de
(elektrische) fiets. Elke keer als we
daar gebruik van maken, scheelt dat
uitstoot.
Een bron van uitstoot waar we ook
direct invloed op hebben, is vliegen.
Op het geheel van de mondiale CO2-
uitstoot is het aandeel van de lucht
vaart nu nog beperkt: ruim 2 procent.
Maar in het land van Schiphol is dat
al 7,3 procent en wereldwijd is de
sector met een opmars bezig waar
door die in 2050 goed zal zijn voor
een vijfde van alle uitstoot. Die groei
is niet te verenigen met het halen van
de klimaatdoelen, en evenmin met
een klimaatvriendelijke leefstijl.
Heb je thuis milieuvriendelijke
ledlampen ingedraaid? De CO2-winst
die je daarmee in 5 jaar boekt is met
één retourtje Barcelona vervlogen.
Heb je net besloten vlees te laten
staan voor het klimaat? Eén retour
vlucht Amsterdam-New York is voor
het klimaat net zo schadelijk als het
eten van duizend Big Macs.
Het is een ongemakkelijke waar
heid die we moeten erkennen. Als we
blijven vliegen, doen we vooruitgang
in veel andere sectoren teniet. Het
kost nu eenmaal veel energie om een
metalen bak met mensen en koffers
erin de lucht in te krijgen. Een Boe
ing 747 met 410 passagiers neemt
voor een langeafstandsvlucht meer
dan 190 ton kerosine mee, zo'n vier
badkuipen per persoon, goed voor
530 ton CO2-uitstoot. Dat is bijna 2,5
keer het gewicht van het vliegtuig
- achtergelaten in de dampkring.
In Nederland maakt 8 procent van
de Nederlandse bevolking, vooral
hoogopgeleiden en veelverdieners,
40 procent van de vliegreizen. Het
alternatief: neem eens de trein, doe
die volgende meeting toch via Skype
en kies een vakantiebestemming
waarvoor je niet hoeft te vliegen.
Kun je echt niet om een vliegreis
heen? Compenseer je uitstoot dan
door gecertificeerde herbebossings
projecten te steunen. Online vind je
daar verschillende handleidingen
voor en aanbieders als goldstan-
dard.org en standfortrees.org bieden
betrouwbare projecten aan. En
compenseer het liefst in tienvoud,
dat vergroot de kans dat het stukje
bos dat jij beschermt of laat aanplan
ten lang genoeg blijft staan om je
uitstoot daadwerkelijk netto op te
vangen.
Type
Turven
iauw
d/ul Sclwl
£/rJ>.
cbJr-
M
Merk
Badkamer
~r
Spanning
GO ZATERDAG 22 JUNI 2019
Hoe gaan we dit uitleggen - Onze
toekomst op een steeds warmere
aarde, Jelmer Mommers, De Corres
pondent Uitgevers, 20 euro
Je ziet ze steeds meer:
design afdekplaatjes voor
stopcontacten en schake
laars. Ze zijn het puntje op
de i. Als je behang hebt
met een bijzondere print, is
een spierwit stopcontact
gewoon zonde! Tot voor
kort schilderden mensen
het afdekplaatje mee in
dezelfde kleur van de
muur. In zo'n geval heb ik
geen keuze en schilder ik
ze mee in de nieuwe look.
Vervangen van een afdek
plaatje kan kostbaar zijn.
Bijvoorbeeld als je ze alle
maal moet vervangen
omdat ze op elke muur een
andere kleur hebben.
Of als je voor zo'n mooi
ontwerp gaat.
Bepaal welk type afdek-
platen met afdekramen je
nodig hebt. Begin bij de
vraag: opbouw of in
bouw? Bij opbouw steekt
het stopcontact of de
schakelaar erg uit. Bij in
bouw zit-ie deels in de
muur. Stap 2: wil je met of
zonder randaarde? Dat
zijn die metalen klemme
tjes in het stopcontact.
Maak een lijstje met alle
soorten die je nodig
hebt. Bijvoorbeeld: een
enkel of dubbel stop
contact, een enkele of
dubbele schakelaar,
enzovoort. Zet erbij of
het in- of opbouw is. En
of het met of zonder
randaarde is. Turf daar
achter hoeveel stuks je
ervan nodig hebt.
Irr^L - c
4+T
Bekijk van welk merk het
basiselement is dat ach
ter de afdekplaatjes zit.
Je kunt niet alle merken
combineren omdat de
maten per merk net weer
even anders zijn. Ga je
voor een ander merk,
vervang dan ook het
basiselement.
Let goed op in de bad
kamer. Wil je daar een
stopcontact of schake
laar vervangen, over
weeg dan een product
met een IP-waarde. Hoe
hoger de waarde hoe
beter de bescherming
tegen vocht.
Haal eerst de spanning
eraf. Klik of schroef de
oude afdekplaat eraf,
draai daarna de schroef
jes links en rechts van
het basiselement iets los.
Kantel het plaatje zodat
het los komt. Kijk hoe de
bedrading zit, maak des
noods een foto. Plaats
het nieuwe plaatje op
dezelfde manier terug.
De spanning kan er weer
op!
