Een crime in de moestuin
Slakken hebben het nu uitstekend naar
hun zin in de tuin, en vooral in de moestuin:
malse plantjes, een lekkere temperatuur
en af en toe een regenbui. De meeste
middeltjes tegen slakkenvraat hebben
weinig of geen effect, zegt tuinjournalist
Laurence Machiels. Wat helpt wel?
Mijd de klassieke
slakkenkorrels,
op basis van
metaldehyde.
Die zijn giftig
voor alle dieren
Je zou het niet
denken, maar
slakken hebben tal
van natuurlijke
vijanden: van egels
tot spitsmuizen
Slakken kunnen tuiniers tot
wanhoop drijven. Vooral
in de moestuin kunnen de
glibberige weekdieren
tekeer gaan, met al die aan
plant van sla, boontjes en courgettes.
Want waarom zou je gras en onkruid
eten als er zo veel malser groen in de
aanbieding is?
Let op, je hebt slakken en slakken.
In de tuin zorgen de naaktslakken -
die zonder huisje - voor de grootste
vraat. De klassieke, inheemse huis
jesslakken durven weleens van een
mals blad te snoepen, maar eten toch
vooral dood plantenmateriaal. Dat is
jammer genoeg niet het geval bij de
segrijnslak, donker met een donker
bruin huisje met roomwitte strepen,
die flink kan doorvreten. Verwar
haar niet met de grote, en bescherm
de, wijngaardslak (escargot) met
blekere schelp; die is onschuldig.
Het huisje van de segrijnslak ver
raadt haar meteen. Vang ze allemaal
en voer ze aan de kippen, of dood ze
voor slakkenetende dieren. Wil je ze
laten leven, zet ze dan uit op min
stens 20 meter van je tuin.
Naaktslakken vind je minder mak
kelijk. Ze verstoppen zich in holtes
en onder de grond. Ze komen pas
's avonds tevoorschijn voor hun
vraattocht. Hoe vochti-
ger het weer, hoe meer activiteit.
De bierval is het meest geprezen
doe-het-zelfmiddel: een ingegraven
potje met bier dat niet uitsteekt
boven de aarde. Met bier kun je
exemplaren vangen, maar er vallen
helaas ook andere, nuttige dieren in
de val, zoals jonge padden of on
schuldige huisjesslakken. Een bierval
met smalle openingen is beter, maar
daar past dan weer niet de bijzonder
vraatzuchtige segrijnslak in.
Ook met een zelfgemaakt aftreksel
van knoflook, dat je over de meest
kwetsbare planten sproeit, kun je een
deel van de slakken weren, op voor
waarde dat je dat zeker elke week
herhaalt.
Koper bezorgt de weekdieren een
elektrisch schokje, waardoor ze ach-
teruitdeinzen. Helaas
laten grote slakken zich er niet door
afschrikken. Bovendien zijn koper
banden duur; eventueel te gebruiken
rond een bloempot met hosta's.
Je kunt ook scherp grind of (fijne)
lava strooien rond de kwetsbare
planten; het helpt matig, net als hen
nepsnippers. Je sla red je er niet mee.
Een dikke laag eierschalen neerleg
gen werkt amper, en dat wordt eieren
eten.
Ook houtas en zaagsel zijn in
efficiënt. Bij elke regenbui wordt het
effect tenietgedaan. Grof zand dan,
of schors, dennenappels, houtsnip
pers, cacaodoppen? Ook die werken
niet. En nee, koffiedik houdt slakken
ook niet tegen. Koffierestjes over je
planten gieten houdt slakken gek
genoeg wel eventjes weg.
Wat werkt écht?
Wetenschappelijke tests van neutrale
organisaties als The Garden Profes
sors van de Royal Horticultural
Society hebben uitgebreid onder
zocht wat wel werkt. Tegen slakken
werken maar twee middelen: slak-
kenkorrels en aaltjes.
Mijd absoluut de klassieke korrels
op basis van metaldehyde. Ze zijn
giftig voor alle andere dieren. Neem
dan liever slakkenkorrels op basis van
ferrifosfaat (ijzerfosfaat). Die lijken
minder kwalijk voor de nuttige die
ren die slakken eten, zoals egels, pad
den, kikkers en allerlei vogels. Zowat
elk tuinmerk biedt ze aan.
Strooi de korrels zuinig (dertig
korrels per vierkante meter is vol
doende) rond de meest kwetsbare
planten en herhaal zolang je vraat
ziet, en na een regenbui. Blijven de
korrels liggen, dan is de plaag onder
controle.
Zitten er veel slakken in je tuin en
word je stilaan moedeloos, investeer
dan in aaltjes (nematoden). Je bestelt
ze online of in het tuincentrum, je
lost het pakje op in water en be-
Zo ben je ze
te slim af
Planten
die slakken
niet lusten
sproeit er de plek met de meest aan
gevreten planten mee. De aaltjes
dringen de slak binnen en infecteren
haar, waarna de veelvraat onder
gronds sterft. De bodem moet voch
tig en warm genoeg zijn; momenteel
zijn de condities ideaal.
Aaltjes zijn niet goedkoop, maar je
kunt er in één keer een groot deel van
de tuin mee behandelen. Je bent dan
een tot twee jaar van veel slakken
verlost. Werk intussen aan het ecolo
gisch evenwicht in je tuin: lok zo veel
mogelijk slakkenetende dieren, op
lange termijn is dat de goedkoopste
en meest efficiënte oplossing.
Je denkt het misschien niet meteen
als je met een slakkenplaag in de tuin
zit, maar slakken hebben de nodige
natuurlijke vijanden: egels, mollen,
merels, lijsters, spreeuwen, kraaien,
eksters, kikkers, padden, hagedissen
en spitsmuizen eten slakken. Ook
allerlei insecten doen zich tegoed aan
slakken(eitjes), zoals loopkevers, dui
zendpoten en zelfs enkele spinnen.
Als je je tuin diervriendelijker
inricht, heb je veel minder last van
slakken. Een poel of vijvertje, hoop
jes bladeren en takken her en der,
bessenstruiken, een gemengde haag
en bomen trekken tal van die slak-
keneters aan.
Of laat kippen in je tuin loslopen.
Je kunt ook loopeenden houden, die
zijn kampioen in het zoeken en
opeten van slakken en hun eitjes.
GO ZATERDAG 22 JUNI 2019
Hoe verjaag je slakken?
Zaai sla, boon
tjes, courgettes en
pompoenen voor
in potjes en plant
ze pas uit wanneer
het blad hard is.
Zet slakken-
gevoelige planten
bij elkaar, dan heb
je maar één plek
waar je regelmatig
moet controleren.
Kijk geregeld
onder bloempot
ten: slakken slapen
er overdag en leg
gen er eitjes, clus
ters van witte bolle
tjes. Haal ze weg.
Met harig blad:
ezelsoor, longkruid,
toorts, vrouwen
mantel.
Met dik blad: vet-
planten, hemelsleu
tel, Sempervivum.
Sterk smakend:
tijm, lavendel, roze
marijn, salie.
Met hard blad:
schoenlappers-
plant, Crocosmia.
Hosta's met hard
blad: Sum and
Substance, One
Man's Treasure,
Hosta sieboldiana
var. elegans, Devon
Green, Praying
Hands. Hoe zonni
ger de plek, hoe
harder de bladeren.