'Misschien kunnen we het
kerkhof bezoeken of het huis
waar hij opgroeide?'
Vol verwachting stappen ze op deze
prachtige voorjaarsdag in mijn gehuurde
bus: de acht nazaten van Albert en Adriana
Bel uit het Overijsselse Verlaat en twee aan
verwante families van Dutch-Americans. Ze
logeren in een Airbnb-boot in Haarlem
omdat ze - je zou het Hollands kunnen
noemen - de overnachtingsmogelijkheden
in Amsterdam te duur vinden. Gisteren
bezochten we in Amsterdam This Is Holland
- een blik op Nederland in een vliegsimula-
tor - en De Keukenhof in Lisse. Vandaag
staat de geboortegrond van hun voorouders
op het programma.
De twee mannen en zes vrouwen ver
heugen zich op de trip naar Steenwijk. Ze
mogen dan al wat ouder zijn - hun leeftij
den variëren van 51 tot 86 jaar - aan boord
heerst een schoolreisjesachtige sfeer. Napo
leonzuurtjes en stroopwafels gaan rond.
Intussen zetten mijn passagiers hun kennis
over de familiegeschiedenis nog eens op
een rij. Ze hebben de stamboom thuis in
Salt Lake City, Utah, uitgeplozen via on-
lineplatforms als myheritage.com en weten
al aardig wat over hun voorouders.
,,Ze vertrokken via Rotterdam naar de
Verenigde Staten. Mijn overgrootvader in
1889, mijn overgrootmoeder een jaar later.
Ze waren toen respectievelijk 30 en 20 jaar
oud en settelden zich met tientallen andere
Nederlanders in Ogden, ook in Utah. Great-
granddad Albert was een zendeling van de
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der
Laatste Dagen'', vertelt achterkleindochter
Wendy (51).
De blonde vrouw - pretogen, zonnebril
in het haar, blauwe V-halstrui - heeft de
reis naar Nederland georganiseerd voor
haar gepensioneerde familieleden. Via
boekingssite viator.com is ze terechtgeko
men bij Stefka Waaijer. Zij organiseert
privérondleidingen en huurt mij daarvoor
in. We kennen elkaar uit de tijd dat we in
Afrika rondtoerden met groepen toeristen.
Stefka ontving via de mail het verzoek om
'welke hulp dan ook' bij het vinden van
tastbare sporen van Albert en Adriana Bel.
'Misschien kunnen we ook het kerkhof
bezoeken waar mijn oudvader Harm Hen
driks Bel begraven ligt, het ziekenhuis waar
zoon Albert werd geboren of het huis waar
hij opgroeide? Het is de bedoeling dat we
een gevoel krijgen van de omgeving waar
onze voorouders leefden. We zijn jullie nu
al enorm dankbaar', schreef Wendy. In een
bijlage voegde ze de stamboom van de
Bell's toe. Inderdaad: de familie kreeg in
Amerika een 'l' toegevoegd aan hun achter
naam.
Tastbaar resultaat
Een maand later ben ik met de nazaten van
Albert, Adriana en aanverwante familie
onderweg naar Steenwijkerland, de ge
meente waarin het vroegere schoutambt
Steenwijkerwold en het dorp Verlaat zijn
opgegaan. Ik vertel hen dat de zoekop
dracht die mijn opdrachtgeefster na hun
mailtje uitzette bij het gemeentearchief,
resultaten heeft opgeleverd. Welke, verklap
ik nog niet. Achter mij klinken ingehouden
vreugdekreten.
Dan breng ik het slechte nieuws: het
dorp waar Albert en Adriana woonden,
heeft plaats moeten maken voor een indus
trieterrein. In mijn achteruitkijkspiegel zie
ik teleurgestelde gezichten.
De teleurstelling maakt even later plaats
voor verrukking als we in de Noordoost
polder bloeiende bollenvelden passeren.
Wendy hangt uit het passagiersraam, haar
spiegelreflexcamera klikt onophoudelijk.
De eindeloze rijen rode, roze, gele en
witte tulpen ontlokken bij haar medepas
sagiers oh's en ah's en brengen het ge
sprek weer op het bezoek aan De Keuken
hof. Dat is een andere wens die in vervul
ling is gegaan, zegt Wendy's moeder Ann
(80).
De wereldberoemde bloembollentuin zit
steevast in het programma van de roots
tours. Voor Dutch-Americans is het een must-
see place waar ze - lichtelijk trots - oog in
oog staan met wat ze op school leerden over
de koopmansgeest van hun voorouders en
i7de-eeuwse tulpenmanie.
De bloeiende bollen zijn niet de enige
reden waarom de nazaten van Albert en
Adriana eind april naar Nederland zijn ge
komen, blijkt. ,,Ik zou de trip aanvankelijk
met mijn echtgenoot Gary maken", zegt
Ann, met haar hand op mijn schouder. ,,Ter
gelegenheid van ons 45-jarig huwelijk.
Maar het heeft helaas niet zo mogen zijn.
Gisteren precies twee jaar geleden overleed
hij op 80-jarige leeftijd aan kanker."
D e getuigenis van de Amerikaanse met
haar witte haar, bleke huid vol moedervlek
ken, nagellak en bijpassend truitje bezorgt
me een brok in mijn keel.
Ik denk terug aan mijn vorige groep, twee
weken geleden. Een vrouwelijke vijftiger
uit Iowa vertelde me toen een soortgelijk
verhaal. Zij zou de trip naar haar wortels in
Kampen maken met haar zus van achter in
de 40, maar die overleed eind vorig jaar
plotseling, een maand nadat kanker bij haar
was geconstateerd. De lievelingsnicht van
de zussen, eveneens Dutch-American, bood
zich daarna aan als plaatsvervanger.
Ik was verrast toen de twee vrouwen bij
mij in de auto stapten. Ze waren niet op
leeftijd, zoals de meeste passagiers, en had
den een bezoek aan de geboortegrond van
hun Nederlandse voorouders met bovenaan
hun bucketlist staan.
Wendy's moeder haalt me uit mijn over
peinzingen. ,,Alleen had ik deze reis nooit
kunnen ondernemen", zegt ze. „Dankzij
mijn dochter ben ik hier nu toch. Met mijn
dierbare familieleden. Ik voel me geze
gend."
Naarmate we dichter bij Steenwijk ko
men, stijgt de spanning. De passagiers
22
