8 NIEUWS
VEILING ZELFMOORDWAPEN VAN GOGH
Te koop: het wapen waarmee
Vincent van Gogh zichzelf van
het leven zou hebben beroofd.
Het wordt vandaag geveild in
Parijs. Verwachte opbrengst:
minimaal 40.000 euro.
woensdag 19 juni 2019
Op 27 juli van het jaar 1890 verliet
Vincent van Gogh de herberg waar
hij woonde, ten noorden van Parijs.
Hij ging er dagelijks op uit om te
schilderen in de omgeving. Hij
werkte bijvoorbeeld aan Boomwor
tels, een doek met boomstammen en
-wortels zoals die te zien waren
rondom het stadje Auvers-sur-Oise.
Maar tegen de tijd van het avond
eten was de zieke Van Gogh - in te
genstelling tot zijn gewoonte - nog
niet terug in de herberg. Pas later die
avond strompelde hij binnen: zwaar
gewond en bloedend. ,,Ik heb gepro
beerd mijzelf te doden'', zou de schil
der gezegd hebben tegen de herberg-
eigenaar. Kort erna overleed Van
Gogh aan zijn verwondingen. Het
schilderij Boomwortels bleef onaf. Een
brief die hij nog aan zijn broer Theo
wilde schrijven, werd ook niet afge
maakt: er kwamen wel zeven bloed
vlekken op te zitten.
Mysterie
De dood van Van Gogh bleef in veel
opzichten een mysterie. De behande
lend arts had een kogel in zijn li
chaam aangetroffen. Maar een wapen
werd nergens teruggevonden. Lang
gingen er verhalen dat de schilder ge
dood zou zijn door schooljongens. In
een Amerikaanse biografie is ge
schreven dat 'een onbesuisde tiener'
Van Gogh had beschoten.
Maar in 1960 - ruim zeventig jaar
na de dood van de wereldberoemde
schilder - liep een Franse boer over
zijn akker, niet ver van de herberg
van Auvers-sur-Oise, en vond daar
een revolver. ,,Die boer heeft dat wa
pen naar de herberg gebracht en daar
is het altijd bewaard gebleven'', ver
telt Teio Meedendorp, onderzoeker
van het Van Gogh Museum in Am
sterdam. ,,Het is niet met 100 procent
zekerheid vast te stellen, maar het is
wel héél erg waarschijnlijk dat het
om de revolver gaat waarmee Van
Gogh zichzelf wilde doden.''
Er is uitgebreid onderzoek ge
daan. ,,Het wapen is gevonden op de
plek waar Van Gogh in eerste instan
tie zelfmoord wilde plegen. Experts
hebben aangetoond dat de zogeheten
Lefaucheux-zakrevolver zo'n vijftig
tot tachtig jaar in de aarde heeft gele
gen: dat is precies de tijd tussen zijn
dood in 1890 en de vondst van het
wapen in 1960'', vertelt de Franse vei
lingmeester Grégoire Veyres. ,,Het
kaliber van de revolver, 7 millimeter,
komt ook overeen met de wond in
het lichaam van Van Gogh'', zegt
Meedendorp.
Vandaag ligt dat 'heel waarschijn
lijke' zelfmoordwapen van de Neder-
concludeerde dat het wapen 'vrijwel
zeker' het wapen van Van Gogh
was. Hij ontdekte dat de betreffende
Lefaucheux-revolver eind 19de eeuw
gewoon overal te koop was. ,,Je kreeg
'm zelfs gratis als je je abonneerde op
een bepaald tijdschrift'', vertelde
Rohan in de Franse pers.
Sinds 1960 was de revolver dus in
familiebezit, bij de nabestaanden van
de herbergeigenaar. ,,Zijn dochter
biedt het wapen nu te koop aan'', al
dus Grégoire Veyres. Particuliere ver
zamelaars en musea staan inmiddels
in de rij. ,,De dochter zou het liefst
zien dat het in een publieke collectie
terechtkomt. Zodat liefhebbers van
Van Gogh het ook zelf kunnen zien.''
Kaken op elkaar
Het Van Gogh Museum houdt z'n
kaken op elkaar. De revolver was in
2016 al eens - tijdelijk - te zien in het
Amsterdamse museum. Maar of het
er nu terugkeert? ,,Wij doen nooit
mededelingen over het wel of niet
meebieden op veilingen'', zegt Mee-
dendorp. Maar het idee dat het wa
pen waarmee een van 's werelds
beroemdste kunstenaars zichzelf
doodde toegankelijk is voor het pu
bliek: ,,Dat is een mooie gedachte.''
landse meester te koop bij het Parijse
veilinghuis Drouot. Iedereen mag
bieden. De verwachte opbrengst is
minimaal 40.000 euro. Pikant is dat
het verhaal achter dat verroeste wa
pen tot kort geleden bij vrijwel nie
mand bekend was. De revolver werd
bewaard bij de familie van de her
berg, zonder dat er verder iemand
van op de hoogte was. „Alleen een
mevrouw die bij de plaatselijke VVV
werkte, wist ervan'', aldus Teio Mee-
dendorp.
Die vrouw vroeg jaren geleden een
medebewoner in Auvers-sur-Oise,
Alain Rohan, of hij er niet eens wat
onderzoek naar wilde doen. ,,Die
man publiceerde in 2012 zijn boek en
toen was iedereen echt met stomheid
geslagen.'' Want Rohan bracht alleen
al het bestaan van de revolver als eer
ste naar buiten. ,,Vóór die tijd wist
echt niemand ervan, ik ook niet'',
zegt Meedendorp
En Rohan deed jarenlang onder
zoek, doorzocht archieven, zocht ge
tuigen en nabestaanden op, kreeg
zelfs medewerking van de politie én
GO
Verroeste revolver vertelt
Frank Renout
Parijs
Het schilderij Boomwortels van Vincent van Gogh, dat door zijn zelfmoord
nooit af kwam. foto van gogh museum
