Cultuurshock maakt een
'Reizen brengt
een soort trots
teweeg: kijk, ik
ben in New York
geweest!'
Met zijn allen gaan we steeds vaker en meer op reis. Worden
we daar ook gelukkig van? Volgens sociaal psycholoog
Ap Dijksterhuis (50) wel. Reizen maakt gelukkig, zolang we er
maar niet over opscheppen tegen al onze (online) vrienden.
22
tieve manier: dat doe je niet in mi
nuten of seconden, maar op basis
van nieuwe prikkels. Dus hoe
meer nieuwe dingen jij verwerkt,
hoe langer de tijd lijkt te duren.
Als jij een dag thuis bent, dan is
een dag een dag. Als jij een dag in
Delhi bent, dan lijkt een dag een
week. Dit geldt niet op het mo
ment zelf, maar wel als je er later
op terugkijkt. Daarom hebben we
ook vaak achteraf het idee dat de
heenweg langer duurde dan de te
rugweg. Op de heenweg zie je din
gen voor het eerst en op de terug
weg heb je alles al een keer ge
zien.''
,,Uit onderzoek naar de effecten op
geluk na reizen in het buitenland,
blijkt dat vooral mensen met een
open blik hiervan profiteren. Een
andere eigenschap is neuroti-
cisme. Mensen die daar hoog op
scoren, worden juist niet gelukkig
van reizen. Deze mensen zijn vaak
sneller bang. Ze moeten dan ook
niet direct naar India gaan als ze
nog nooit ver weg zijn gegaan.''
,,Het effect van creativiteit op je
brein wordt groter naarmate je
voor langere tijd weg gaat. Daar
naast is het belangrijk dat er een
kloof is tussen de eigen cultuur en
de bezochte cultuur. Ook heb je
aan een actievere vakantie meer
dan aan een passieve vakantie
waarbij je alleen maar op het
strand zit.''
mogelijk foto's te zetten. Op dat
moment wordt het meer een soort
materiële uitgave. En dat is jam
mer, want zo verlies je de kern van
waarom reizen nou juist gelukkig
maakt.''
,,Als je terugdenkt aan pijn, herin
ner je je die pijn niet meer. Als je
bijvoorbeeld ooit bevallen bent,
kun je terugdenken aan de pijn die
je voelde, maar je zult deze pijn
niet meer herbeleven. Als dat wel
zo was, zou geen enkele vrouw
meer dan één kind willen krijgen.
Zo werkt het met reizen ook.''
,,Als je heel veel vreemde, nieuwe
dingen meemaakt, dan moeten je
hersenen harder werken. Ze krij
gen dan meer prikkels te verwer
ken. Zo ontstaat er verwondering.
Het schudt de geest op. Je kunt
dan zelfs een beetje het gevoel
krijgen dat je high bent, alsof je
drugs hebt gebruikt. Als je vanuit
de Achterhoek in één keer een stap
zou zetten in Calcutta in India,
dan krijg je zo'n overstimulatie.
Sommige mensen zullen in paniek
raken, maar voor anderen is het
juist een heerlijk gevoel. Een van
de mooie dingen van zo'n over
prikkeling is dat het lijkt alsof de
tijd veel langer duurt. Als je reist
leef je langer, niet echt hoor, maar
subjectief gezien.''
,,Je houdt de tijd bij op een subjec-
Ap Dijksterhuis (50)
wil niet de goeroe
uithangen, maar
heeft wel een doel:
mensen gelukkiger
maken. Hij schrijft er boeken over,
doet er onderzoek naar en geeft er
lezingen over. Een snelle manier
om geluk te vinden is volgens de
hoogleraar aan de Radboud Uni
versiteit in Nijmegen om simpel
weg de koffers te pakken.
,,Mijn boodschap is: geef je geld uit
aan ervaringen en niet aan spul
len. Dat is veel beter voor je geluk.
Je kijkt namelijk positiever terug
op ervaringen. We houden onszelf
eigenlijk een beetje voor de gek.
Een deel van het geluk van
ervaringen, en van reizen
specifiek, komt doordat ze
met de tijd steeds mooier
worden in je hoofd.''
,,Het is een beetje een
identiteitskwestie. Dat
kan bij materiële uitgaven
zo zijn, zoals iemand die
zijn Maserati aan iedereen
wil laten zien. Met reizen ge
beurt dit echter ook. Het
brengt een soort trots teweeg. In
plaats van 'Kijk, ik heb een Mase
rati!' wordt het 'Kijk, ik ben in
New York geweest!' Het is voor
mensen eigenlijk niet langer een
ervaring. Mensen gaan op reis, om
vervolgens op Instagram zo veel
ZATERDAG 15 JUNI 2019 GO
A
Heeft iedereen baat bij reizen?
Wat voor soort reis kunnen we
het beste maken?
MONIQUE VAN DEN BOOMEN
Hebben negatieve ervaringen tij
dens een reis geen invloed?
In uw boek schrijft u over de ver
wondering die u voelde tijdens
uw reizen. Wat gebeurt er dan?
Waar ligt dat aan?
Waarom maakt reizen gelukkig?
Je hebt ook mensen die
hun reis beschouwen als
iets waarmee ze kunnen
laten zien dat ze ergens
zijn geweest.