NIEUWS 3
Nabestaanden rampvlucht MH17 snakken naar vervolging
Nabestaanden van vlucht MH17 hebben
grote hoop dat justitie de namen van daders
van de aanslag woensdag bekendmaakt en
de weg naar vervolging vrij is.
Ik denk dat ze klaar
zijn met diplomatie
en de druk op
Rusland opvoeren
Bijna vijf jaar lang wachten nabe
staanden van de MHi7-ramp op ge
rechtigheid. Woensdag presenteert
het Joint Investigation Team (JIT) een
doorbraak in het strafrechtelijk onder
zoek.
Niet eerder kwam de uitnodiging
van het JIT voor een informatiebijeen
komst zo kort van tevoren binnen bij
nabestaanden. Het internationale on
derzoeksteam presenteert woensdag
op een besloten bijeenkomst in Nieu-
wegein 'ontwikkelingen in het straf
rechtelijk onderzoek', schrijft Fred
Westerbeke, hoofdofficier van justitie
van het Landelijk Parket en coördina
tor van het JIT. Een maand voor de
vijfde herdenking van de vliegramp.
'Graag hadden we deze uitnodiging
eerder verstuurd om u de tijd te geven
om voorbereidingen te treffen', staat
in de gisterochtend verstuurde brief.
'Vanwege de fase waarin het strafrech
telijk onderzoek zich thans bevindt en
het belang van geheimhouding heb
ben we besloten dit pas nu te doen.'
Volgens RTL Nieuws zal het JIT be
kendmaken dat justitie enkele ver
dachten gaat vervolgen. Niemand wil
of kan dat bevestigen. Maar stiekem is
dat wel de mededeling waar nabe
staanden van de 298 slachtoffers op
zitten te wachten.
,,Ik hoop en verwacht ook dat ze na
men bekend gaan maken en dat ze een
begin kunnen maken met de rechts
zaak'', zegt Silene Frederiksz, die haar
zoon Bryce en diens vriendin Daisy
verloor. „We wachten er al vijfjaar op.
Het idee dat er ^ets gaat gebeuren, zou
al geruststellend zijn.''
Achter de schermen zijn de voorberei-
dingen voor een rechtszaak in volle
gang. De beoogde locatie, de recht
bank bij Schiphol, is gereserveerd als
locatie. De stichting Vliegramp MH17,
justitie en advocaten zijn al maanden
bezig om te organiseren hoe het
spreekrecht van nabestaanden inge
vuld moet worden.
Wie vervolgd gaan worden? Daar
over laat het JIT nog niets los. Maar
justitie meldde vorig jaar al wel dat de
BUK-raket afkomstig was uit Rus
land. ,,Van de 53e Luchtafweerge-
schutbrigade. Die is onderdeel van de
Russische krijgsmacht'', meldde Wil-
bert Paulissen, hoofd van de Nationale
Recherche toen. Hij zei nog op zoek te
zijn naar meer informatie: wie was de
bemanning, met welke opdracht gin
gen ze op pad, wie was er verantwoor
delijk voor de brigade?
'Naar de hel'
Een deel van dat antwoord kwam een
dag later al. Onderzoekscollectief Bel-
lingcat noemde in zijn eigen perscon
ferentie een naam: Oleg Ivannikov,
een officier van de Russische geheime
dienst GRu. De onderzoekers identi
ficeerden hem als de man die te horen
is op door de Oekraïense geheime
dienst afgeluisterde telefoongesprek
ken in de dagen rond de aanslag. Hij
zou de baas zijn geweest in rebellen-
regio Luhansk. ,,We hebben een Buk,
we schieten ze naar de hel'', zei hij on
der meer, enkele dagen voor het
drama. Hij was niet de man die op de
lanceerknop drukte, maar wel de
hoogste in rang.
Het was vorig jaar onduidelijk waar
Ivannikov toen uithing. Of hij een van
de mensen is die het JIT op de korrel
heeft, wordt woensdag mogelijk dui
delijk. Bellingcat presenteert volgende
week ook nieuwe feiten en bewijzen
over de daders.
„Theoretisch kan het JIT nog zeggen
dat er wel bewijzen zijn, maar dat ze
niet kunnen vervolgen'', zegt nabe
staande Robbert van Heijningen. Zijn
broer Erik, schoonzus Tina en neef Ze-
ger kwamen om. ,,Dat verwacht ik
niet. Ik denk dat ze klaar zijn met di-
fy\ j
plomatie en de druk op Rusland wil
len opvoeren. Vervolging zou een
grote doorbraak zijn. Of ze veroor
deeld worden is een tweede. Maar als
justitie duidelijke bewijzen heeft dat
Rusland betrokken is, is het voor mij
al klaar.''
Stichting Vliegramp MH17 gaat niet
mee in speculaties. ,,Maar vervolging
zou een logische stap künnen zijn'',
zegt voorzitter Piet Ploeg, broer van de
nog niet geïdentificeerde Alex Ploeg.
,,Onder nabestaanden is de behoefte
aan de volgende stap in het proces heel
groot. Het is vooral belangrijk dat het
JIT met duidelijkheid komt, gezien
alle desinformatie.''
Pijn
Nabestaanden worden overspoeld
met speculaties. Onlangs trok de pre
mier van Maleisië de betrokkenheid
van Rusland in twijfel. Ook Rusland
weigert medewerking aan het straf
rechtelijk onderzoek. Ploeg: ,,De
voortdurende ontkenning door Rus
land doet nog het meest pijn. Dan is
het goed als een rechtbank daarover
een oordeel kan vellen.''
Russische media reageren tamelijk
lauw op het nieuws. Pro-Kremlin
krant Pravda herhaalt de twijfel van de
Maleisische premier. Nieuwssite
URA.ru herinnert er aan dat 'de Ne
derlandse oppositieleider Thierry
Baudet' diezelfde mening is toege
daan.
Evert van Zijtveld, die zijn zoon Ro
bert-Jan en dochter Fréderique ver
loor bij de ramp, vindt het hoog tijd
voor een strafproces. ,,Als ze nu niet
met zoiets tastbaars komen, wordt het
vertrouwen van nabestaanden verder
ondermijnd.''
zaterdag 15 juni 2019
20 juli 2014: De wrakstukken van vlucht MH17 liggen in een veld bij het Oekraïense dorp Grabovo. foto epa
'Noem en vervolg daders,
we wachten nu al vijf jaar'
Tonny van der Mee
Cyril Rosman
Koen Voskuil
Rotterdam
-Robbert van Heijningen
^*1
-*
Van boven naar be
neden: Evert van Zijt-
veld, Silene Frede
riksz, Piet Ploeg en
Robbert van Heijnin
gen. FOTO'S JACQUELINE DE
HAAS, ROBIN UTRECHT, ANP, MH
