Geweldig
eigerecht
van curieuze
komaf
m s
GIPHARTS KOOKEILAND
Na een sterk staaltje
onderzoeksjournalistiek
kwam Ronald Giphart
erachter dat het hartige
ontbijtgerecht gipsy eggs
meer met Karel V en Belgen
te maken heeft dan met
zigeuners.
Op een zaterdagoch
tend keken we naar Saturday
Kitchen op de BBC, waar een
Engelse chef een hartig ontbijt
gerecht bereidde genaamd
gipsy eggs. Het leek een beetje
op onze familieklassieker
shakshuka - eieren gepocheerd
in een saus van tomaten, chili
peper en ui - die we echter
nooit als ontbijt serveren.
Mondwaterend volgden wij de
bereidingswijze en
tegen de tijd dat de chef zijn
schotel presenteerde, had mijn
vrouw al gekeken of we toeval
lig alle ingrediënten in huis
hadden. Het was per slot van
rekening ochtend en we had
den nog niets gegeten. Vanuit
de keuken riep ze dat ze een
poging wilde wagen.
Terwijl zij aan de slag ging,
googelde ik naar de herkomst
van het gerecht. D e letterlijke
vertaling van gipsy eggs is
'zigeunereieren', en mijn
aanvankelijke vermoeden was
dan ook dat er sprake was van
een traditionele schotel van
zigeuners (een omstreden
woord, want sommige Sinti of
Roma, zoals het van oorsprong
nomadische volk tegenwoordig
liever wordt genoemd, ervaren
de term als discriminerend).
En hier begonnen mijn moei
lijkheden pas, want ik kwam
erachter dat 'zigeunereieren'
niet zo heel veel te maken heb
ben met de Roma. De term
gipsy eggs is een vertaling van
het Spaanse huevos a lafla-
menca, oftewel flamenco
eieren. En flamenco slaat dan
weer op een cultuur uit de zui
delijke provincies van Spanje,
bekend van de soms Arabisch
klinkende energieke dans- en
muziekstroming met een ritme
waarvan je astma krijgt.
Flamenco zou geïntroduceerd
zijn door een Romavolk dat,
waarschijnlijk via Noord-
Afrika, aan het einde van de
middeleeuwen naar Spanje was
getrokken. Zij werden gitanos
genoemd, naar het woord egyp-
tanos, en daar is dan ook weer
het woord gipsy van afgeleid.
„Bijna klaar hoor!" riep mijn
vrouw vanuit de keuken, toen
mijn Google-zoektocht dreigde
te ontsporen. Want het werd
nog vreemder. Het woord
'flamenco' verwijst namelijk
waarschijnlijk naar het Spaanse
woord voor 'Vlaams'. Vlaams?
Wat hebben de Belgen er nu
weer mee te maken? Keizer
Carlos Primus, oftewel Karel de
Vijfde, was in Vlaanderen ge-
boren en had in Spanje Vlaamse
lijfwachten die wel van een
feestje hielden. Dit speelde zich
in dezelfde tijd af als de verha
len over de gitanos, met hun
uitbundige muziekcultuur.
Ergens in de geschiedenis zijn
de Vlamingen en de gipsy's met
elkaar verward geraakt, vertelde
ik mijn vrouw toen ze met een
dampend bord huevos a la
flamenca uit de keuken kwam -
maar ze hoorde me al niet meer,
overdonderd als ze was door dit
geweldige gerecht.
36
Eten
FOTOSHODYCAREMAN
