ik hou steeds meer van jou
'Ga ik dit vier
weken
volhouden,
vraag ik me af'
Een maand lang reisde journalist Nils Elzenga (38)
met zijn vader (68) over de Balkan. Ze proberen er
hun relatie te herstellen, die twintig jaar geleden
averij opliep door de dood van Nils' moeder.
Daar zitten we dan, in de brandende
ochtendzon. „Documenten", grauwt de
Servische douanier die onze huurauto naar
de kant van de weg heeft gedirigeerd. Meer
maals gluurt de grenswachter van onze
pasfotogezichten naar de zwetende versies
daarvan achter de bestofte voorruit en weer
terug naar het document. ,,Die vent denkt
vast dat we homo's zijn", zegt mijn vader.
,,Een oudere kerel met geld die een mooie
jongeling heeft geregeld. Daar houden die
Serviërs natuurlijk niet van." Typisch een
hersenkronkel voor pa. Wat kan mij het
schelen wat die bullebak van ons denkt?
Op een terras in de Bosnische provincie
plaats Visegrad steekt hij een uur of wat
later ook nog een peuk op. De zoveelste van
vandaag. Na dertig jaar zonder sigaretten is
hij deze reis ineens weer als een schoor
steen gaan roken. Ik voel de irritatie om
hoog komen. We hadden elkaar na mama's
dood toch beloofd voorzichtig met onszelf
te zijn? Uit ervaring weet ik dat een discus
sie beginnen geen zin heeft. Met het klim
men der jaren wordt pa alleen maar eigen
wijzer. ,,Ga je mee het stadje bekijken?"
vraag ik. ,,Nee, dank je jongen, ik ga liever
even wat lezen op de kamer." Dan maar
alleen op pad.
Terug in ons hotel tref ik mijn vader ver
diept in Harry Mulisch aan op zijn bed, een
halfvolle fles witte wijn op zijn nachtkastje.
Half verontschuldigend kijkt hij me aan. ,,Ik
ben toch wel een behoorlijke zuiper gewor
den. Maar let op: over drie jaar stop ik met
drinken. Dat deed mijn vader ook rond die
leeftijd." Pa laat een stilte vallen. Dan: ,,De
laatste vijftien jaar van zijn leven heb ik
eigenlijk weinig contact met hem gehad.
Bepaald goed in emotionele nabijheid was
hij niet. Hij heeft me ook vaak behoorlijk
laten zitten." Ik plof neer op mijn bed. Nou,
dat hebben jouw vader en de mijne dan met
elkaar gemeen, denk ik. We zijn pas een
paar dagen onderweg, en ik vraag me nu al
af hoe ik dit vier weken ga volhouden.
Ontplofte handgranaat
Ik zat nog op de middelbare school toen
mijn vader en ik voor het laatst langer dan
een weekend samen van huis waren. Pa was
met zijn 1.90 meter en doordringende don
kerbruine ogen een krachtige verschijning
met wie ik graag ging zwemmen, vissen en
fietsen in de bergen. Maar toen stierf mijn
moeder. Haar dood was alsof er in onze
huiskamer een handgranaat ontplofte die
mijn vader, mijn zusje en mij ieder een
ander raam uit slingerde. In mijn dagboek
schreef ik, zeventien jaar oud: 'Lieve mama,
ik mis je zo verschrikkelijk. Ik heb zo het
gevoel dat ik overal alleen voor sta. Ik krijg
weinig steun van papa. Op de een of andere
manier lukt het me niet om steun bij hem
te vinden. Hij is alleen maar bezig met
praktische dingen zoals het huishouden,
en hij geeft me erg het gevoel dat ik dingen
fout doe. Ik vind het allemaal zo onbegrij
pelijk. Ik hoop dat je me komt opzoeken
binnenkort'.
Een paar maanden later verliet ik het
FOTO'S MALOU VAN BREEVOORT
ZATERDAG 15 JUNI 2019 27
