NYNKEDEJONG
Studie naar geweld tijdens
dekolonisatie 'te eenzijdig'
Alternatief middel tegen
kanker soms vergoed
6
BRUILOFT HEILIGE VAN DE LIEFDE
Column @Nynke
fladderen. Blij met de afslagen
die je in het leven hebt geno
men, maar ook benieuwd naar
wat er zou zijn gebeurd als je
anders had gekozen. En zo
kun je jezelf een parallel le
ven dromen, vol met dingen
die anders hadden kunnen
gaan. Lekker een beetje mij
meren over 'wat als'. Of je
dromen nou over Eddie
Vedder gaan of niet.
Wat als je wel bij
je jeugdliefde
was gebleven?
afloop een happy girl. ,,Hij wilde
gewoon bedankt zeggen.''
En zo eindigde een speurtocht
die heel Eddie Vedder-min-
nend Nederland een week in de
greep hield. We konden alle
maal weer door met ons leven,
en stoppen met dagdromen
over wat wij hadden gedaan als
we destijds in haar schoenen
hadden gestaan. Had je 'm ge
zoend? Was je met hem doorge
zakt tot de vroege uurtjes? Ed
die Vedder op je bagagedrager;
in 1992 deden veel vrouwen
daar een moord voor. En in de
jaren erna ook.
Het verhaal van Valeska is
een heerlijk wat-alsverhaal, zo
als velen van ons er eentje heb
ben. Wat als je die ene persoon
eerder in je leven tegen was ge
komen? Wat als je die ene
avond eerder naar huis was ge
gaan? Wat als je wel bij je jeugd
liefde was gebleven? Wat als je
wel op wereldreis was gegaan?
Ze bleek Valeska te heten, de
vrouw naar wie zanger
Eddie Vedder al bijna der
tig jaar op zoek was. Die jonge
blonde vrouw die hem jaren gele
den na een optreden van zijn band
Pearl Jam naar zijn hotel bracht.
Hij bij haar achter op de fiets, haar
lange blonde haren die telkens in
zijn gezicht waaiden. Bij het hotel
namen ze ongemakkelijk afscheid.
Vorig week, tijdens een concert
in Amsterdam, vroeg Vedder of
dat meisje van toen toevallig in de
zaal zat. Dat bleek niet zo te zijn,
maar ze was snel genoeg opge
spoord. Haar naam werd doorge
geven aan het management van
Vedder, en zo zagen ze elkaar
woensdagavond backstage bij zijn
concert in Brussel. Ze spraken over
hun dochters die op dezelfde dag
jarig bleken te zijn. Valeska was na
Dat meldt het Antoni van Leeu
wenhoek in Amsterdam. Er is
voor deze patiënten een financie
ringsmodel op maat bedacht. De
fabrikant van het middel en de
zorgverzekeraar delen de financi-
ele risico's. De fabrikant betaalt
het medicijn in de studiefase en
de zorgverzekeraar vergoedt het
vervolgens voor patiënten bij wie
het blijkt te werken.
Er komt een studie waaraan
meer dan dertig Nederlandse zie
kenhuizen meedoen. Als na zes-
tien weken het middel effectief
en veilig blijkt voor deze indivi
duele patiënten, vergoedt de
zorgverzekeraar hun verdere be
handeling.
Uit onderzoek is bekend dat
elke tumor biologisch uniek is en
dat de behandeling daarom steeds
vaker afgestemd moet worden op
de individuele patiënt. Soms
heeft een tumor een dna-afwij-
king die zeldzaam is voor de
meeste tumorsoorten. Er is dan
soms een medicijn dat mogelijk
op deze afwijking inspeelt, maar
dat is niet voor al die tumorsoor
ten geregistreerd.
In 2016 werd daarom in Neder
land een klinische studie gestart:
de DRUP-studie. In deze studie
krijgen kleine groepjes patiënten
geneesmiddelen toegediend die
al geregistreerd zijn voor een an
dere kankersoort, maar niet voor
die van hen. Voor deze patiënten
zijn geen andere behandelopties
meer. Dat werkte goed.
Dat schrijft de Federatie Indische
Nederlanders (FIN) vandaag in een
brief aan de onderzoekers, het kabi
net en de Tweede Kamer.
Het NIOD, Koninklijk Instituut
voor Taal-, Land- en Volkenkunde
(KITLV) en het Nederlands Insti
tuut voor Militaire Historie
(NIMH) doen, met steun van de re
gering, onderzoek naar de gewelds
spiraal in Nederlands-Indië na de
Tweede Wereldoorlog.
In die dekolonisatieoorlog ge
bruikten zowel Nederlandse mili
tairen als Indonesische onafhanke
lijkheidsstrijders extreem geweld.
Nederlanders maakten zich schul
dig aan martelingen, standrechte
lijke executies en brandstichting,
concludeerde historicus Rémy
Limpach in 2016.
De Indische gemeenschap vreest
dat het huidige onderzoek, dat in
2021 wordt afgerond, 'eenzijdig' en
'bevooroordeeld' is. Volgens de Fe
deratie Indische Nederlanders
(FIN) is er onevenredig veel aan
dacht voor de Indonesische slacht
offers van de moordpartijen van
Nederlandse militairen en blijft de
periode van de Bersiap onderbe
licht.
In deze periode van de dekoloni
satieoorlog werden (Indische) Ne
derlanders, Molukkers, Chinezen,
Europeanen en pro-Nederlandse
groepen slachtoffer van een in
heems volkswoede. Duizenden
mensen werden opgejaagd en ver
moord door Indonesische republi
keinen. ,,Tegenover het onrecht dat
de inheemse bevolking zou zijn
aangedaan staat niet zoiets als de
slachtpartijen op Nederlanders en
andere etnische minderheden door
met bamboesperen en kapmessen
bewapende bendes of ad hoc ge
vormde menigten'', schrijft voor
zitter Hans Moll.
De federatie is boos dat de onder
zoekers stellen dat over de Bersiap
'veel onduidelijkheden en mythes
bestaan' en dat ze in gesprek zijn
gegaan met 'dubieuze' anti-koloni
ale activisten, zoals de 'Grauwe
Eeuw', die de Bersiap ontkennen of
bagatelliseren.
,,Niet onbelangrijk is dat Indone
sië iedere rol bij oorlogsmisdaden
gepleegd jegens Nederlanders tij
dens de Bersiap ontkent, laat staan
deze onderwerpt aan onafhankelijk
wetenschappelijk onderzoek'',
schrijft Moll. ,,Het aantal direct be
trokkenen is inmiddels flink uitge
dund, maar dit betekent niet dat
men lichtvaardig met hun geschie
denis kan omspringen.''
Frank van Vree, directeur van het
NIOD en het onderzoekspro
gramma, noemt de brief 'voorba
rig'. ,,We krijgen van meerdere kan
ten kritiek. Toen we begonnen, wa
ren we ons ervan bewust dat het
politiek en maatschappelijk delicaat
was en dat in de samenleving ver
schillende opvattingen bestaan.''
De onderzoekers proberen mid
dels gesprekken rekening te hou
den met verschillende perspectie
ven en slachtoffers die aan beide
kanten zijn gevallen. Van Vree: ,,Dit
geeft aan hoe complex die periode
was en hoe belangrijk dit onder
zoek is.''
vrijdag 14 juni 2019
GO
Wat als...
Het zijn van die gedachten die
zo nu en dan je hoofd in en uit
Kankerpatiënten die baat
hebben bij geneesmiddelen
die niet zijn bedoeld voor hun
type kanker, moeten deze
medicijnen toch kunnen ge
bruiken. Dat willen oncologen,
geneesmiddelenproducenten,
zorgverzekeraars en het
Zorginstituut.
ANP
Amsterdam
Meer dan tien kersverse kop
pels zijn in Lissabon tegelijk in
het huwelijk getreden. Ze doen
dat op de dag van Sint An
thony, de in 1195 geboren 'hu-
welijksheilige'. De stelletjes
staan voor de gezamenlijke
trouwerij in de hoofdstad van
Portugal in de rij, want alles
wordt voor hen betaald door
(tv-)sponsoren. Van het eten
en drinken tot het kapsel en de
trouwjurk. De traditie van deze
populaire massa-trouwerij (die
live op tv wordt uitgezonden),
gaat terug tot 1958, toen een
dagblad er als stunt mee
begon. foto afp
Het onderzoek naar geweld
tijdens de dekolonisatie van
Nederlands-Indië (1945-1950)
ligt onder vuur. De Indische
gemeenschap vindt dat er
weinig aandacht is voor de
slachtoffers van moordpartijen
door Indonesische onafhanke
lijkheidsstrijders.
Tonny van der Mee
Den Haag
Nederlandse soldaten in
1948 op Java. Volgens de
Federatie Indische Nederlan
ders is er weinig aandacht voor
geweld door de tegenstanders,
de onafhankelijkheidsstrijders.
FOTO TON SCHILLING
