'1
ECONOMIE 23
zaterdag 8 juni 2019
hol, glas bier voor zijn neus. Het
was de bedoeling dat er voor kerst
een pensioenakkoord zou liggen,
zodat onrust over eventuele
kortingen op pensioenen kon wor
den weggenomen. De Boer baalt
HANS DE BOER
en belt PvdA-leider Lodewijk
Asscher.
De linkse oppositiepartij is no
dig om tot een akkoord te komen.
De bonden willen politieke rug
dekking. En het kabinet wil breed
draagvlak. De Boer wil daarom dat
vanaf nu de linkse oppositiepar
tijen (ook SP en GroenLinks)
En nou laat je
godverdomme
die lift gaan of
ik sla je eruit!
-Mark Calon, LTO
eerder bij onderhandelingen wor
den betrokken. Al direct de maan
dag erop hebben Asscher en De
Boer een eerste afspraak, in de
werkkamer van de PvdA-leider.
Het is slechts een van de vele
onderonsjes die de komende
maanden volgen. Steeds in andere
samenstellingen. In het diepste
geheim dineren Asscher, Busker,
Koolmees en Rutte op het Cats-
huis. Later wordt het etentje
herhaald, waarbij in plaats van
Asscher De Boer aanschuift. Op
tweede paasdag volgt een sessie
met Koolmees en alle sociale
partners achter de gesloten hek
ken van de Zwaluwenhoeve in
Hilversum. Langzaam draait ieder
een in steeds kleinere cirkeltjes
om elkaar heen.
Er wordt veel geïnvesteerd in
persoonlijke verhoudingen. Toch
komen die onder druk te staan als
De Boer Busker in een kranten
interview min of meer uitmaakt
voor lafaard. De werkgeversvoor
man flapt er wel vaker wat uit.
Onderweg naar het vliegveld
voor een zoveelste reis besluit De
Boer Busker te bellen. ,,Han, het
komt uit een warm hart, ik vind je
een beste vent, en dat wil ik toch
nog even zeggen voor ik neer
stort.''
,,Waar ga je heen?'' wil Busker
weten.
„Japan."
Busker, gekscherend: ,,Ah, ik zal
wel even bellen en vragen of ze
zo'n 737 MAX inzetten.''
In het kabinet wordt intussen
naarstig gezocht naar geld, want
zonder geld geen akkoord. Maar
Koolmees is niet de enige die be
delt bij minister Wopke Hoekstra
(Financiën). Als hij geld krijgt,
staat daarna de minister van
Defensie op de stoep, die extra
geld nodig heeft om aan de Navo-
norm te voldoen. Dan is het hek
van de dam.
Totdat Koolmees op 10 mei in
de marge van een kabinetsoverleg
apart wordt genomen door Laura
van Geest, directeur van het Cen
traal Planbureau. Het planbureau
is bezig met een update van de
kosten van vergrijzing. En daaruit
blijkt dat op het terrein van Soci
ale Zaken zo'n 3,5 miljard 'over' is.
Het is een boekhoudwerkelijk-
heid, maar wel een heel welkome.
Koolmees krijgt uiteindelijk ge
daan dat hij 2 van die wiebelige 3,5
miljard mag gebruiken om het
conflict met de bonden te be
slechten.
Een doorbraak, denkt Kool
mees, die tegen bonden en werk
gevers zwijgt over de herkomst
van het geld. Maar hoe opgetogen
hij ook is, het goede nieuws
maakt geen indruk op Busker
daar in het parkrestaurant de
22ste mei.
Intussen begint de tijd te dringen.
Begin juni moet er een akkoord
liggen, om te voorkomen dat de
AOW-leeftijd weer automatisch
een stap omhooggaat. Dan wordt
het nóg moeilijker. Afgelopen zon
dag 2 juni staat er dan ook forse
druk op de bijeenkomst op Kool
mees' ministerie.
Dat het 'bloedverzengend heet'
is, helpt niet. Iedereen is prikkel
baar. Koolmees moet eerst ander
half uur een afgevaardigde van
vakbond VCP bijpraten. Dat maakt
hem al niet vrolijk. Als Busker
vervolgens voor de zoveelste keer
herhaalt dat hij zes maanden
verlenging van de AOW-leeftijd
per gewonnen levensjaar wil,
springt de raadsadviseur van
Rutte - Irene Jansen - uit haar vel.
Koolmees' rechterhand Gert-Jan
Buitendijk probeert de spanning
te breken en vraagt De Boer wat de
werkgevers willen. Die zegt dat er
alleen een akkoord zal komen als
kabinet en vakbonden op het
gebied van de AOW naar elkaar
toegroeien.
Als De Boer na middernacht in
zijn auto stapt, appt hij Koolmees
De hoofdrolspelers van het
pensioenoverleg bij de presen
tatie van het pensioenakkoord.
WOPKE HOEKSTRA
Han, ik vind je
een beste vent,
en dat wil ik toch
even zeggen
voor ik neerstort
-Hans de Boer, VNO-NCW
dat hij de volgende dag de CPB-
cijfers moet delen. Om af te sluiten
met 'je vriend uit het grootkapi
taal'. Een kopietje gaat naar Bus
ker.
Het is bluf, want de sociale
partners weten helemaal niet
zeker dat er nieuwe CPB-bereke-
ningen zijn. Ze hebben alleen een
gerucht gehoord en hopen dat er
meer te halen is.
De sms treft doel. Voorafgaand
aan het cruciale overleg op maan
dag bemoeien ook andere coalitie
kopstukken zich ermee. De sociale
partners moeten niet denken dat
de bomen tot in de hemel groeien!
De werkgevers dringen erop aan
dat het kabinet de bonden tege
moetkomt. Ofwel: het kabinet
moet zakken, van tien maanden
langer doorwerken bij een jaar
langer leven naar acht.
Koortsachtig overleg
Dat gaat niet vanzelf. Als Rutte die
maandagavond aanschuift, zakt
het kabinet na een eerste schor
sing naar negen maanden. Daar
doen de bonden het niet voor.
Dan legt Rutte het overleg op
nieuw stil. Ruim twee uur wordt
er koortsachtig overlegd. Coalitie
leiders worden uit hun bed gebeld,
Hoekstra hangt voortdurend aan
de telefoon. De rest zit met nootjes
en cola te wachten.
Dan komen Rutte en Koolmees
terug: het wordt acht maanden.
Iedereen weet: dit is het. Nu zijn
we eruit.
De enige die niet echt opgelucht
is, is Busker. Hij weet dat er niet
meer in zit. Maar hij weet ook dat
hij daar zijn kritische achterban
nog van moet zien te overtuigen.
Dit verhaal is tot stand gekomen door
gesprekken met negen direct betrok
kenen bij de onderhandelingen.
GO
bluffen en onderonsjes
