hele blowen was meteen verdwenen. Ik
werkte al bij een jongerenprogramma van
de lokale omroep van Roermond, waarvoor
we elk weekend met z'n allen filmpjes
zaten te maken. Dat vond ik veel leuker.''
Haar ouders scheidden toen Van Santen
9 jaar was. Het gezin ontvluchtte haar
dwingende, dominante vader, die ook
fysiek agressief was. Niet naar haar, maar
jegens haar moeder en broer. ,,Hij heeft
nooit tegen mij geschreeuwd, me nooit
met een vinger aangeraakt, maar hij was
niet de goede vader voor ons gezin. Het was
een snel ontvlambare, boze man en er was
thuis altijd spanning. Hij heeft de omge
ving waarin ik opgroeide concreet onveilig
gemaakt.''
Dat haar moeder de beslissing nam weg
te gaan, juicht ze nog altijd toe. Al bete
kende dat dat haar vader voorgoed uit haar
leven verdween. ,,Er was geen ruimte voor
een leuke bezoekregeling. Er is veel ge
touwtrek geweest over mijn broer en mij,
maar ik had niet het gevoel dat dat voort
kwam uit mijn vaders wens ons ook echt
te zien. Hij deed het meer om mijn moeder
dwars te zitten, als in een wedstrijd die hij
niet wilde verliezen.''
,,Nee. Ik had een andere status dan mijn
moeder en broer, was het lieve meisje dat
succesvol confrontaties uit de weg ging. Ik
moest wel altijd op eieren lopen. Ik geloof
echt dat hij van me hield, maar er zijn nu
eenmaal mensen die onmogelijk zijn. Voor
zichzelf en voor hun omgeving. Hij was een
gevluchte Hongaar die een trauma bij zich
droeg, maar er was ook iets in zijn persoon
lijkheid, een blinde vlek. En hij had twee
gezichten. Hij had ruzie met bijna iedereen,
maar kon ook heel charmant zijn.''
,,Ja. Of iets wat daarop lijkt.''
,,Mijn grootouders van mijn moeders kant
hadden alles voorbereid om ons hit-and
run het huis uit te krijgen. Een auto met
draaiende motor voor de deur, stoere
mannen op de stoep, nu je spullen pakken
en weg. We verhuisden naar een nieuw
bouwwijk, maar zaten eerst ondergedoken
in een soort Center Parcs. Wat voor een
kind helemaal niet zo'n straf was, want elke
dag zwemmen en niet naar school. Pas
terugkijkend besef ik dat het helemaal niet
zo'n fijne gebeurtenis is in een kinder
leven.''
,,Omdat er echt een knip in mijn leven zit,
heb ik geleerd dat je ergens opnieuw kunt
beginnen. In het begin miste ik mijn oude
huis en oude vrienden, maar mijn moeder
en broer waren blijer, dus daar profiteerde
ik van. Wel maakte het me op een bepaalde
manier alleen: ik had iets meegemaakt
dat je niet zo snel met vriendinnetjes
bespreekt. Maar meer dan door de schei
ding ben ik gevormd door de periode daar
voor. Ik kan niet tegen conflicten, als er
dreigende ruzie is, word ik fysiek niet goed.
Als jij nu tegen me begint te schreeuwen,
moet ik huilen.''
Anderhalf jaar geleden stierf haar vader.
Van Santen - na de scheiding nam ze de
achternaam van haar moeder aan - heeft
hem voor zijn dood nog één keer gezien.
„Eerder heb ik nooit gedacht: ik zoek hem
op. Wat kon hij aan mijn leven toevoegen?
Een geesteszieke man, emotioneel niet
betrouwbaar, wat kon mij dat opleveren?
Waarschijnlijk alleen maar verdriet en
ellende. Toch is het fijn dat ik hem heb
gesproken. Ik kon hem meegeven dat ik niet
boos op hem ben, dat het goed met me gaat
en ik het leven heb geaccepteerd zoals het
is. Dat hij niet zijn ogen hoefde te sluiten
met het idee dat ik hem een monster vond.
Ik begrijp dat de kortsluiting in zijn hoofd
voor hemzelf ook een lijdensweg moet zijn
geweest.''
Leven met haar vader ging niet, vervolgt
ze, maar ze heeft wel met respect afscheid
van hem kunnen nemen. ,,Al blijf ik het
zonde vinden dat iemand zo'n zootje van
zijn leven kan maken. Hij heeft veel men
sen ongelukkig gemaakt.''
Ze heeft zich ontworsteld aan het verle
den. Zelf kinderen krijgen speelde daar een
belangrijke rol in. ,,Ik heb het beter gedaan
dan mijn vader. Mijn kinderen hebben een
veilig nest, met veel liefde, lol en ouders die
het wél goed met elkaar kunnen vinden.
Dat had ik liever ook gehad; ik realiseer me
dat ik iets heb gemist. Maar terugkijken met
een ach en wee-gevoel, daar schiet niemand
iets mee op. Dingen zijn zoals ze zijn. Je
maakt je eigen leven. En dat van mij draait
om mijn werk en gezin.''
En uw sociale leven?
,,Ik heb wel vriendschappen, maar met
mensen die snappen dat ik niet van ver
plichtingen hou. Onafhankelijke mensen
die het ook goed kunnen bolwerken zonder
mij. Met wie ik afspreek op het moment dat
ik daar zin in heb, niet omdat het moet.
Mijn leven is zo ingericht dat beslommerin
gen van anderen er niet bij passen. Soms is
dat lastig, als mensen meer van mij ver
wachten dan ik ze kan geven. Meer aan
dacht of meer aanwezigheid. Die mensen
moet ik dan teleurstellen.''
,,Ik heb een vrij grote slotgracht om me
heen, zeg maar gerust een rivier. Voor
anderen kan het moeilijk zijn die te over
bruggen. Ik ben geneigd dingen alleen op
te lossen en dat kan me onbereikbaar
maken. Zoals ik al zei: ik ben een einzel-
ganger.''
,,Dat mijn kinderen later zeggen: mijn
moeder was een stom mens. Ik zou het ook
erg vinden als Remco mij een stomme
partner zou vinden, maar het is zijn eigen
verantwoordelijkheid me daarin bij te
sturen. Of weg te gaan. Mijn kinderen
hebben daarentegen niks te kiezen.'' Denkt
even na: ,,En verdrinken, dat lijkt me ook
erg. Laatst reed ik met de auto over een heel
smal weggetje met aan weerszijden water.
Doodeng. Dat gevoel van benauwdheid
lijkt me gruwelijk.''
,,Mijn imkercursus! Dat is mijn nieuwe
hobby. Fascinerend om je te verdiepen in
zo'n bijenvolk, om te zien hoe zich dat
allemaal regelt. Wist je dat bijen bepaalde
dansjes hebben waarmee ze elkaar vertellen
dat er een eind verderop een lekker bloem
pje bloeit? Dat is nog maar een van de tal
loze feitjes die ik over me heen gestort krijg.
Heerlijk.''
Was u bang voor uw vader?
Een narcistische persoonlijkheids
stoornis?
Waar heeft uw moeder jullie mee
naartoe genomen?
Hoe heeft het u gevormd?
Houdt u anderen op afstand?
Zijn er dingen waarvoor u bang bent?
Waar wordt u, behalve uw werk en ge
zin, vrolijk van?
ZATERDAG 8 JUNI 2019 13
