Toch een
akkoord, met
dank aan
CPB-cijfers
II
II
4
PENSIOENAKKOORD NA NEGEN JAAR
»In 2019 en
2020 blijft
pensioen staan
op 66 jaar, daarna
stapsgewijs naar
67 jaar in 2024
Het is ons gelukt, zei een opgeluchte
minister Wouter Koolmees bij de
presentatie van het pensioenakkoord. Of die
opluchting terecht is, moet blijken. Het akkoord
ligt nu in handen van de vakbonden.
Het was misschien het gebrek aan
slaap. Toch kon de anders zo opge
wekte werkgeversvoorman Hans
de Boer de kritische bejegening van
het zwaarbevochten pensioencom
promis gisteren bij de presentatie
lastig velen. ,,Dit is geen kattenpis",
kapittelde VNO-NCW-voorzitter
de criticasters die nog de nodige
onzekerheden ontwaren, vooral
over hoe de rekening van het
nieuwe pensioencontract straks
precies uitpakt voor verschillende
generaties.
Een 'stuurgroep' gaat hiermee
aan de slag, bemand door kabinet
en sociale partners. Zij gaan de
nieuwe pensioenregeling 'verder
uitwerken' en een 'kader voor de
overgangsfase' optuigen. Het zijn
typische Haagse toverformules die
enigszins verhullen dat nog niet al
les in kannen en kruiken is. Ofwel:
de komende tijd gaat gewoon ver
der onderhandeld worden.
„Allemaal techniek", zegt minis
ter Wouter Koolmees van Sociale
Zaken desondanks. De 'contouren
van het nieuwe stelsel staan', be
zweert de D66-bewindsman, die
flink de portemonnee moest trek
ken om de vakbonden alsnog aan
boord te krijgen. Op korte termijn
kost het akkoord opgeteld 8 miljard
euro verspreid over vijftien jaar,
waarvan 5 miljard gaat naar het
minder snel laten stijgen van de
AOW-leeftijd. In 2019 en 2020 blijft
de pensioendatum vaststaan op 66
jaar en vier maanden, daarna gaat
die stapsgewijs omhoog naar 67 in
2024.
Versoepeld
Op langere termijn ligt er een reke
ning van bijna 4 miljard euro - per
jaar - doordat de koppeling van de
AOW-leeftijd aan de levensver
wachting wordt versoepeld. Voor
elk jaar dat de Nederlander gemid
deld langer leeft, moeten mensen
straks acht maanden in plaats van
een heel jaar langer door voor ze
AOW krijgen.
,,Ook jongeren hebben daardoor
uitzicht op stoppen met werken
voor hun 70ste jaar", stelt FNV-
voorman Han Busker tevreden. Hij
durft te spreken van een 'hartstikke
mooi' en 'zeer verdedigbaar resul
taat'. Busker wijst erop dat het
nieuwe stelsel ervoor zorgt dat ren
dementen van pensioenfondsen
sneller naar de deelnemers kunnen
gaan, in plaats van dat die opgepot
moeten worden in grote buffers.
,,Dat vinden onze leden erg belang
rijk", aldus de bondsbaas.
Tegelijkertijd wordt de kans op
kortingen kleiner, al zijn de pensi
oenen bij de fondsen in de metaal
sector ook na dit akkoord nog niet
uit de gevarenzone.
Gunstige
Dat in november niet lukte wat nu
wel is gelukt, is voor een flink deel
te danken aan het Centraal Planbu
reau (CPB). Dat kwam - toevallig of
niet - precies op tijd met een
nieuwe, zeer gunstige studie naar
de houdbaarheid van de overheids
financiën op (zeer) lange termijn.
Daardoor is er op papier opeens
meer te besteden.
Volgens de rekenmeesters is eer
der onderschat in hoeverre Neder
landers in de toekomst meer gaan
werken en er dus meer belasting in
de schatkist vloeit. Deze correctie
zorgt dat er plots 0,5 procent van
het nationaal inkomen (bbp) aan
extra ruimte is voor de regering.
Van dit bedrag, ruim 3,5 miljard
euro, reserveert het kabinet vast
meer dan 2 miljard euro om de
AOW-leeftijd op lange termijn
minder hard te laten stijgen.
Daarmee is een van de belang
rijkste eisen van de vakbonden,
daarin politiek gesteund door PvdA
en GroenLinks, ingewilligd. Ook
krijgen zij gedaan dat zzp'ers zich
straks verplicht moeten verzekeren
tegen arbeidsongeschiktheid.
Tegelijkertijd moet het kabinet
nog op zoek naar 800 miljoen euro
waar op lange termijn nog geen
dekking voor gevonden is. Wel is
duidelijk dat werkgevers subsidie
moeten inleveren en dat burgers en
bedrijven bij de koopkrachtonder
handelingen in augustus nog beide
een lastenverzwaring van elk zo'n
100 miljoen te verstouwen krijgen.
Koolmees durft de stelling aan
dat door het akkoord het Neder
landse pensioenstelsel het 'beste ter
wereld' blijft.
De verleiding om schamper te
doen is bij sommige partijen
groot. Gaan die 'paar' leden die de
vakbonden nog hebben nu bepa
len wat er met de oudedagsvoor
ziening van alle Nederlanders ge
beurt?
In Den Haag hebben vooral li
berale partijen al langer tabak van
Vakbeweging
de vakbeweging. Het ledenaantal
van de bonden staat onder druk.
In het verleden vroegen VVD en
D66 zich hardop af of het kabinet
nog wel met bonden om de tafel
moet als die steeds minder werk
nemers vertegenwoordigen.
Toch hebben de verschillende
bonden samen nog altijd zo'n 1,7
miljoen betalende leden. Dat is
veel meer dan bijvoorbeeld rege
ringspartijen CDA en D66 de af
gelopen Kamerverkiezingen aan
gratis kiezers hadden. Dat de
bonden hun leden willen laten
meebeslissen over wat er met
hun pensioen gebeurt, is dus niet
zo gek.
En al die leden van de FNV
kunnen volgende week via inter
net ja of nee zeggen tegen het
pensioenakkoord, waarna het in
terne ledenparlement zaterdag 15
juni een besluit neemt. Ook het
CNV gaat zijn achterban vragen
in te stemmen. Daarmee kunnen
ze het gisteren gepresenteerde
pensioenakkoord nog torpederen.
Maar bij de FNV staat wel iets
meer op het spel dan een simpel
ja of nee tegen dit akkoord. Het
gaat uiteindelijk ook om de vraag
wat voor bond de FNV nog is: een
die afspraken wil maken aan de
onderhandelingstafel, of een die
concessies wil afdwingen via ac
tievoeren?
De FNV is tot op het bot ver
deeld over de pensioenafspraken.
Daarin is afgesproken dat de
AOW-leeftijd veel minder snel
stijgt. Maar dat is niet waar een
deel van de FNV-leden vorige
week voor heeft gestaakt. Die
willen helemaal geen stijging.
Een deel van het kader is ook lid
van de SP, een partij die het ak
koord rigoureus afwijst. De
AOW-leeftijd moet terug naar 65.
Punt. Het in het verleden zo ge
roemde polderoverleg vinden zij
maar slappe hap.
Het is ook dat deel van de ach
terban dat zich roert over dit
thema. Terwijl het CNV-bestuur
het pensioenakkoord met een po
sitief advies voorlegt aan de le
den, mag FNV-voorman Han
Busker het onder druk van zijn
kritische bondsparlement alleen
neutraal doen. Dat is veelzeg
gend.
Casinopensioen
Een van de pijnpunten is dat pen
sioenuitkeringen in het akkoord
straks harder stijgen als het goed
gaat met de economie en er eer
der gekort mag worden als het
slecht gaat. Een casinopensioen,
noemde de bond dat een paar jaar
geleden nog.
Het is dan ook de vraag of Bus
ker voldoende leden kan overtui
gen. Hij weet ook dat in 2011 een
toenmalig pensioenakkoord bijna
het einde betekende van de FNV.
Ook toen waren afspraken ge
maakt over de verhoging van de
AOW-leeftijd. En ook toen was
de bond verdeeld. De grootste
bond van de FNV (Bondgenoten)
Dat er een akkoord
ligt is maatschappelijke
en economische
winst
Ook jeugd heeft
uitzicht op
stoppen voor
70ste jaar
donderdag 6 juni 2019
GO
Onderhandelaars bejubelen hun
zwaarbevochten pensioenak
koord. Toch zijn er nog losse
eindjes, vooral over het nieuwe
pensioenstelsel. En daar was
het nou juist om te doen.
Laurens Kok
Den Haag
Economie
-Wie is winnaar van dit akkoord?
-Wanneer mag u met pensioen?
Kabinet gul,
maar vinden
leden dat
ook?
Hans van Soest
Den Haag
Man
Vrouw
15-25
25-35
35-45
45-55
55-65
65-75
21,7%
116,8
5,5
13,5
18,9
24.7
35,1
21.8
25
Een
vakbondslid is
meestal een
seniore man.
50
75
100
-Hans de Boer,
voorzitter VNO-NCW
-Han Busker,
FNV-voorzitter
Organisatiegraad werknemers
(15-75 jaar) per provincie...
per geslacht
en leeftijdsgroep.
bron: CBS
2012-2016
