Het laatste oorlogsjaar belicht
Twaalfduizend mensen
wonen herdenking bij
1
<§^kpn
EUWS 11
y
I étÈÉk
Nieuw!
De Sony Xperia 1
met gratis headphone
t.w.v. 380,-
donderdag 6 juni 2019
oud als ik, maar geleid door officieren
die gehard waren aan het Oostfront.
Bovendien was het terrein vlak met
nauwelijks greppels of beschutting."
Toen hij met zijn maat Bob een
schuttersputje poogde te graven, ont
plofte vlakbij een Duitse granaat.
Parks werd meters weggeslingerd en
bedolven onder een berg zand en
puin. Bob zag een deel van zijn helm
en rukte aan het riempje. 'Hey Jimmy,
are you there...?' ,,Toen kwam ik bij
kennis. Bob redde mijn leven. Want
je vocht ook voor je vrienden."
Bob overleefde net als Jim de
oorlog. Zijn andere maat Coo
kie kwam om in die eerste da
gen. Hij was krijgsgevangen geno
men. Toen een Canadees vliegtuig
verscheen, zochten de Duitsers dek
king. De gevangenen werden ge
dwongen op de weg te blijven staan.
,,Cookie werd door eigen vuur ge
dood. Natuurlijk greep me dat aan.
Maar de tijd voor verdriet was er niet.
Je moest door. Jij kon de volgende
zijn."
Haat heeft hij nooit gekend. ,,De
Duitsers waren natuurlijk geen
vrienden. We hadden gehoord hoe
de nazi's huishielden in Europa. Maar
toen ik twee soldaten van de Hitler
Jugend Divisie gevangen nam, kwam
het niet in me op om wraak te ne
men. Ook al wist je dat ze misschien
verschrikkelijke dingen hadden ge
daan. ,,'Wie geht's',", zei er een. 'Es
geht' antwoordde ik vlak. Ik sprak een
mondje Duits, opgepikt van de vele
Duitse emigranten die Canada telt. Ik
geloof dat 'oog om oog, tand om tand'
de basis legt voor nieuwe conflicten."
Mijn vriend
Cookie werd
door eigen
vuurgedood.
Dat greep me
aan, maar tijd
voor verdriet
was er niet
De eenheid van Jim Parks zou na de
landing in Frankrijk helpen België en
Nederland te bevrijden. Pas in sep
tember 1945 keerde hij, vier maanden
na de capitulatie van Duitsland, te
rug naar zijn vaderland.
Met in zijn bagage twee tastbare
souvenirs van Adolf Hitlers ge
droomde Duizendjarige Rijk: een ha-
kenkruisvlag en - uiterst gewild bij
geallieerde soldaten - een Luger-
pistool, dat door Duitse officieren
werd gedragen. Duivelse herinnerin
gen aan een mondiale oorlog, waarin
hij als deelnemer aan D-day zo'n
symbolische rol vervulde.
In Canada pakte Jim Parks zo goed
en kwaad als dat ging het burger
bestaan op. Hij werkte bij de brand
weer in Winnipeg en woonde weer
bij zijn vader en moeder. 's Ochtends
schrok hij vaak wakker als de stoom
locomotief op het aangrenzende em
placement hortend en stotend tot
stilstand kwam. ,,Dan zat ik rechtop
in bed. Die knallen.Ik was op dat
moment weer on the beach."
Hij trouwde in 1953 met Gene
vieve, van wie vier broers in het
Canadese leger dienden. Samen kre
gen ze drie zonen en een dochter.
Jim Parks diende later in het reser-
veleger, zette zich namens de over
heid in voor oorlogsveteranen en
ging met pensioen als majoor. Onder
de vele medailles op zijn donker
groene uniformjas van de Winnipeg
Rifles blinkt het ridderschap van de
Orde National de la Légion d'hon-
neur, de hoge Franse onderscheiding.
In Canada vertelt Jim Parks op
scholen over zijn ervaringen tijdens
de Tweede Wereldoorlog, voor de
meeste leerlingen een gruwelijke
videogame uit de vorige eeuw. En al
tijd heeft hij zijn bruine koffer bij
zich met attributen die de Slag om
Normandië aanschouwelijk moeten
maken.
,,In dit zakje, dat ik kreeg tijdens
een van de herdenkingen in Frank
rijk, zit aarde uit Juno Beach, ons
strand. Ik laat het rondgaan in de klas.
Weet je wat jullie in je hand hebben,
zeg ik dan. Grond met het bloed van
Canadese soldaten. Dan wordt het
muisstil.
,,En ik stel altijd de vraag: wie heeft
er iemand in zijn familie die in de
oorlog heeft gevochten? Een groot
vader, een verre neef? Niemand? Dan
benoem ik jullie bij deze officieel tot
historici van je eigen familie.
,,Ga op zoek naar verhalen, want
die moeten verteld worden. Ter nage
dachtenis aan al die jongens die op de
stranden sneuvelden. En als waar
schuwing voor huidige generaties.
Oorlog is het verschrikkelijkste dat er
is."
De meest gestelde vraag in de klas:
of hij zelf mensen heeft gedood. Jim
Parks: ,,Dan zeg ik a la Clint East
wood met een pokerface: You
wouldn't wanna know..."
II
Een hospik van het
Amerikaanse leger
legt een infuus aan bij
een gewonde militair
op het strand van
Normandië. foto ap
Kijk op de site bij /video
Verslaggever Arno
Gelder vertelt over de
bijzondere ontmoeting
met Jim Parks
BAYEUX Zo'n 12.000 mensen
wonen vandaag de herdenkin
gen bij die op tal van plekken in
Normandië worden gehouden.
Het is vandaag precies 75 jaar
geleden dat D-day begon en Eu
ropa werd bevrijd van Adolf Hit
ler.
Een aantal regeringsleiders is ook
aanwezig. Zo gaat de Ameri
kaanse president Donald Trump
naar de Amerikaanse militaire be
graafplaats in Colleville-sur-Mer
in Normandië, in het noorden van
Frankrijk. Trump wordt ontvangen
door de Franse president Emma
nuel Macron. Beide staatsleiders
geven een korte toespraak tij
dens de herdenkingsceremonie.
Zowel in als buiten de begraaf
plaats zijn strenge veiligheids
maatregelen genomen. De be
graafplaats ligt naast Omaha
Beach, ten noordwesten van Bay-
eux. Daar kwamen de Ameri
kaanse troepen in juni 1944 aan
land.
Aan het begin van de avond is er
een bijeenkomst ter gelegenheid
van D-day op Juno Beach, een
van de andere landingsplaatsen.
Maar die wordt voor zover be
kend slechts bijgewoond door
een handvol regeringsleiders.
De afwezigheid van Macron zou
daarvan de reden zijn. Ook pre
mier Rutte is hierbij niet aanwe
zig.
Beter
netwerk
Betere
deal
3
Deze actie loopt t/m 30 juni 2019.
Ga voor de voorwaarden naar kpn.com/xperia1
