Positie Wiebes wankel na falend
optreden in Gronings gasdossier
KLM en TU Delft werken samen aan
revolutionair toestel met laag verbruik
J
Veteraan op herhaling
9
te blijven en het autoverkeer
wordt in 121 dorpen en steden
aan banden gelegd. Om vooral
het reisverkeer van de staats
hoofden en regeringsleiders in
goede en veilige banen te leiden
zijn minimaal vijfduizend agen
ten en reservisten op de been.
Kleinschalig gaat het eraan toe
in Ver-sur-Mer. Daar wordt don
derdag de eerste steen gelegd van
een Brits herdenkingsmonu
ment, ter nagedachtenis aan de
Britse soldaten die hier - op Gold
Beach - sneuvelden op D-day.
,,Het wordt een eenvoudige ce
remonie, met weinig mensen
maar met veel gevoel'', aldus de
Franse autoriteiten. De Britse
premier Theresa May zal aanwe
zig zijn, evenals Macron.
De bouw van het monument
stuitte de afgelopen maanden op
flink verzet van bewoners. Die
zijn boos dat landbouwgrond en
boeren voor het monument
moeten wijken en dat een lokaal
sportterrein wordt afgebroken
om plaats te maken voor een par
keerterrein.
De 'aanrijdroute' gaat ook nog
eens dwars door het stadje met
slechts 1600 inwoners. ,,We zul
len de Britten eeuwig dankbaar
zijn voor hun inzet bij D-day,
maar er is verderop al een offici
ële Britse begraafplaats: waarom
komt het monument daar niet?'',
aldus Maxi Krause, een bewoon
ster van Ver-sur-Mer en één van
de organisatoren van het verzet.
„Straks rijden hier allemaal bus
sen, mensen stappen uit, kijken
rond en vertrekken weer. Wat
hebben wij daaraan?''
Veteranen komen zelf
nauwelijks meer.
Wel hun kinderen en
zelfs kleinkinderen
,,Het gaat om enorme aantal
len'', beaamt een woordvoerster
van het regionaal bureau voor
toerisme. ,,In een straal van zo'n
80 kilometer rond de D-day-
stranden zijn vrijwel alle hotels
volgeboekt voor deze ene dag.''
Onder de bezoekers bevinden
zich een kleine vijfhonderd vete
ranen, die allemaal de leeftijd
van 90 zijn gepasseerd. Vijfjaar
geleden kwamen nog vier keer
zo veel veteranen naar de her
denkingen in Normandië.
Voor de autoriteiten ter plekke
is de 75ste verjaardag van D-day
een ongekende logistieke opera
tie. Bedrijven zijn gevraagd dicht
Morgenavond wacht VVD-minis-
ter Eric Wiebes een loodzwaar de
bat over de aardbevingsoverlast in
Groningen. Op verzoek van de
hele Tweede Kamer moet Wiebes,
samen met premier Mark Rutte en
minister Kajsa Ollongren (Bin
nenlandse Zaken), verantwoor
ding afleggen over de aanpak van
de schadeafhandeling en de ver
sterking van duizenden huizen in
de gasprovincie.
Nadat het dorpje Westerwijt-
werd anderhalve week geleden op
geschrikt door de op twee na
zwaarste aardbeving ooit in Gro
ningen, ligt Wiebes onder vuur.
Eerst sprak hij tot woede van de
Groningers over een 'bevinkje'.
Dat was 'een verspreking', zo zei
hij later. Vervolgens kwam het
Staatstoezicht op de Mijnen met
een vernietigend advies waarin de
aanpak van de minister tot nu toe
wordt gekraakt.
,,Hij heeft de veiligheid van Gro
ningers nodeloos in gevaar ge
bracht'', vindt PvdA-Kamerlid
Henk Nijboer. ,,De versterkings-
aanpak van Wiebes loopt helemaal
vast, het vertrouwen is weg.'' Dui
zenden schademeldingen zijn nog
niet afgehandeld en de versterking
van huizen - noodzakelijk om
slachtoffers bij een nieuwe beving
te voorkomen - verloopt te traag.
Of de oppositiepartijen morgen
het vertrek van Wiebes eisen, wil
len ze nu nog niet zeggen. SP-Ka-
merlid Sandra Beckerman: ,,Maar
wéér debatteren, wéér demonstre-
De aanpak van
Wiebes loopt
helemaal vast, het
vertrouwen is weg
ren, wéér alle mooie woorden be
luisteren en wéér teleurgesteld
wordenHet is een misselijke vi
cieuze cirkel.''
Ook binnen de coalitie zwelt de
kritiek aan. ,,Zijn gestuntel straalt
af op het kabinet'', zegt een bron.
,,Je staat toch met hem op één
foto.''
Niet alleen zijn falende aanpak
in Groningen wordt hem aangere
kend, ook de manier waarop hij
met het klimaatbeleid omgaat. Zo
zou Wiebes tot op het laatste mo
ment hebben vastgehouden aan
het door hem zelf bedachte CO2-
boetesysteem voor bedrijven, ter
wijl de rest van de coalitie een
CO2-belasting wil invoeren.
Ondertussen heeft het kabinet
de portefeuille van Wiebes stapje
voor stapje uitgekleed. Begin vorig
jaar nam staatssecretaris Mona
Keijzer al een aantal taken over, of
ficieel omdat de minister zijn han
den vol had aan Groningen en het
klimaatbeleid. Vorige maand be
sloot de ministerraad dat collega
minister Kajsa Ollongren verant
woordelijk wordt voor de verster
kingsoperatie in Groningen.
,,Voor die overdracht aan Ollon-
gren is gekozen omdat hij slecht
ligt bij de regionale bestuurders in
Groningen'', zegt een andere coa
litiebron. ,,Wiebes is toch een
beetje de vreemde eend in de bijt.
Hij gedraagt zich als een wereld
vreemde professor. Dat gebrek aan
empathie is problematisch in dit
dossier, waarbij Groningers zich
onveilig voelen en wantrouwen
koesteren richting Den Haag.''
Premier Rutte zit niet te wach
ten op het vertrek van nóg een
VVD'er. Eerder deze kabinets
periode moesten VVD-minister
Halbe Zijlstra en VVD-staatsse-
cretaris Mark Harbers het veld rui
men. Daarom is de kans groot dat
Wiebes snel tegemoetkomt aan
wensen van de Groningers, in een
poging de gemoederen te sussen.
De Commissaris van de Koning
in Groningen, René Paas, legde
onlangs een lijst met maatregelen
op tafel bij Wiebes om de proble
men op te lossen. Zo wil Paas dat
kleine en eenvoudige schades tot
10.000 euro na een melding direct
worden vergoed. Ook wil Paas dat
de waardedaling van huizen met
een wordt gecompenseerd.
Het Staatstoezicht op de Mijnen
stelt bovendien dat het nodig is
om de gaswinning sneller naar een
veiliger niveau terug te brengen.
Nu mag nog maximaal 15,9 miljard
kubieke meter gas opgepompt,
maar dat moet zo snel mogelijk
naar maximaal 12 miljard kuub.
Wiebes noemt dat een 'duivels di
lemma', omdat de leveringszeker
heid van gas in Nederland daar
door gevaar kan lopen. ,,Toch moet
die eis worden ingewilligd'', aldus
SP'er Beckerman.
Pieter Elbers, president-directeur
van de luchtvaartmaatschappij en
Henri Werij, decaan faculteit
Luchtvaart- en Ruimtevaarttech
niek van de TU Delft tekenden gis
teren in Seoul, Zuid-Korea het sa-
menwerkingsconcept. Als alles
meezit, is er in oktober een proto
type op schaal.
Het ontwerp verbruikt door de
vorm en een lager gewicht maar
liefst 20 procent minder brandstof
dan de Airbus A350, het modern-
ste vliegtuig dat de wereld mo
menteel heeft. ,,Ons uiteindelijke
doel is emissieloos vliegen. Deze
samenwerking met KLM biedt een
geweldige kans om daadwerkelijk
verandering teweeg te brengen'',
aldus Werij.
Urenlang opgekropt in een
vliegtuig zitten hoort bij vliegen,
maar ook daar gaan de onderzoe
kers naar kijken.
De passagiersbeleving en com
fort worden onderzocht. Zoals het
ontwerp nu is, passen er 314 passa
giers in het vliegtuig. ,,Maar als het
vliegtuig echt gebouwd gaat wor
den, kunnen er nog andere keuzes
gemaakt worden'', aldus een
woordvoerster van TU Delft.
,,Dichter bij elkaar of juist meer
ruimte. Dat is aan de vliegtuigbou
wer.''
De overeenkomst werd gete
kend op jaarcongres van de inter
nationale luchtvaartorganisatie
IATA in Seoul.
maandag 3 juni 2019
GO
John Roberts, 95, een van de Britse veteranen die de
herdenking van D-day zal bijwonen. Samen met andere
oudgedienden maakt hij per cruiseschip de oversteek
van Dover naar de Normandische stranden. ,,Ik hoop dat
ik niet zeeziek word'', zei hij tegen Britse media. foto ap
-Gregory, hoteleigenaar
Voor de gelegenheid is spe
ciaal D-day-bier gebrouwen.
FOTO REUTERS
Kan Eric Wiebes aanblijven als
minister van Economische
Zaken en Klimaat na zijn ge
stuntel met de door aardbevin
gen geteisterde Groningers?
Zelfs collega-ministers zijn on
tevreden over zijn optreden.
,,Het gestuntel straalt af op het
kabinet.''
Peter Winterman
Den Haag
Eric Wiebes. foto anp
-Henk Nijboer, PvdA-Kamerlid
KLM en TU Delft gaan samen
werken aan het verduurzamen
van de luchtvaart met een ge
heel nieuw concept. Vliegtuig
Flying-V heeft de vorm van de
letter V. Passagiers, vracht én
de brandstoftanks zitten in de
vleugels.
Christy Dollen
Delft/Seoul
M Flying-V. Een
schaalmodel
moet dit na
jaar klaar zijn.
f