ioü
Nederland praat mee over tijdelijk IS-tribunaal
V
7
•\,.a j
ii'L,
A
EX-GIJZELAAR TERREURGROEP
Warren Rodwell (59), voormalig gijzelaar van
de Filipijnse terreurbeweging Abu Sayyaf, is blij
dat hij geen Nederlander is. Dat zegt hij in een reactie
op de dood van Ewold Horn (54) uit Termunten, die
afgelopen vrijdag werd doodgeschoten.
Ewold Horn werd ruim zeven jaar ge
leden ontvoerd door leden van Abu
Sayyaf tijdens een reis langs de Fili
pijnse eilanden op zoek naar een bij
zondere vogel. Warren Rodwell, een
gewezen leraar Engels uit Sydney,
werd in 2012 ontvoerd door dezelfde
groepering. Hij kwam na 472 dagen
(vijftien maanden) vrij. Uit het gege
ven dat Ewold na zeven jaar nog altijd
vastzat, kan de Australiër maar één
ding concluderen. ,,Het lijkt er sterk op
dat vanuit Nederland geen effectieve
pogingen meer werden ondernomen
tot een dialoog te komen met deze
terreurgroep. Ewold was simpelweg
een vergeten verhaal. Ik ben blij dat ik
geen Nederlander ben, maar onder
daan van een meelevend land als
Australië.''
Het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Den Haag heeft volgens hem
heel wat te uit te leggen. ,,In mijn zaak
en de meeste andere ontvoeringen
door Abu Sayyaf lag de verantwoorde
lijkheid voor de onderhandelingen bij
de ambassade van het land van de gij
zelaars en het ministerie van Buiten
landse Zaken.''
Mosterd na de maaltijd
Rodwell vindt de reactie van minister
van Buitenlandse Zaken Stef Blok op
de dood van Horn lachwekkend. ,,Je
Filipijnse collega om opheldering
vragen is mosterd na de maaltijd. De
minister had op de hoogte moeten
zijn van de ontwikkelingen in de ont
voeringszaak, dat de regeringstroepen
de ontvoerders hadden gelokaliseerd
en op de hielen zaten.''
Rodwell weet zich gesterkt door de
voormalige Filipijnse welzijnswerker
Victor Taylor. Hij staat al jaren in con
tact met lokale machthebbers in het
gebied waar Ewold Horn werd ont
voerd en met leden van Abu Sayyaf.
Taylor bemiddelde als tussenpersoon
bij de vrijlating van verschillende gij
zelaars. Onder hen de Noor Kjartan
Sekkingstad, begin 2017.
Taylor, die het Haagse ministerie
zijn hulp aanbood, vindt het eveneens
De minister had
moeten weten dat de
regeringstroepen de
ontvoerders op de
hielen zaten
ongeloofwaardig dat Horn na ruim
zeven jaar nog altijd niet was vrijgela
ten. Hij is woedend over de dood van
de Nederlander. ,,Ik ben ervan over
tuigd dat we vooruitgang hadden
kunnen boeken als we iets hadden ge
daan, maar de Nederlandse regering
wilde dat blijkbaar niet. Zij zal zich
moeten verantwoorden voor haar da
den of voor het uitblijven daarvan.''
Losgeld
Voor de vrijlating van Warren Rod-
well, in maart 2013, werd 100.000
Amerikaanse dollar losgeld betaald.
Een schijntje vergeleken met de twee
miljoen die de Filipijnse terreurbewe
ging aanvankelijk eiste.
Hoeveel losgeld Abu Sayyaf eiste
voor Ewold Horn, is niet bekend, maar
dat er geld werd gevraagd voor de vrij
lating van de Nederlander, staat voor
Warren vast. ,,De Filipijnen is een
wetteloos land. De meeste jongeren
hebben geen andere keus dan lid te
worden van een van de twee terreur
bewegingen.''
Ontvoeringen zijn volgens hem sei-
zoenswerk voor deze jongeren. ,,Met
het beetje geld dat ze krijgen, kunnen
ze tweedehands wapens kopen om
zichzelf en hun familie te beschermen
en de bruidsschat betalen die geldt als
levensverzekering voor de vrouw. De
terreurbewegingen zelf besteden het
grootste deel van het losgeld aan de
financiering van toekomstige opera
ties.''
Rodwell is ervan overtuigd dat de
Filipijnse terreurbeweging Abu Sayyaf
haar Nederlandse gijzelaar Ewold
Horn had vrijgelaten zonder losgeld of
voor slechts een klein bedrag, zoals in
zijn geval. ,,Hoe langer een ontvoering
duurt, hoe minder je waard bent.
Zeker als blanke man van middelbare
leeftijd.''
De Australiër ziet nog wel een licht
puntje in het trieste verhaal. ,,Dat
Ewold probeerde te ontsnappen,
bewijst voor mij dat zijn zwakke ge
zondheid was verbeterd. Dat hij über
haupt de kracht had om iets te onder
nemen.'' Horns Zwitserse medege
vangene Lorenzo Vinciguerra ver
klaarde eind 2014 na zijn ontsnapping
dat de Nederlander te zwak was om
met hem mee te gaan.
Het ministerie van Buitenlandse
Zaken liet vrijdag in deze krant weten
al het mogelijke te hebben gedaan om
Ewold Horn vrij te krijgen.
De Nederlandse minister Stef Blok
van Buitenlandse Zaken deed eer
der een oproep voor de oprichting
van een tijdelijk IS-tribunaal. Ook
Frankrijk, Groot-Brittannië, Duits
land, België, Oostenrijk, Zwitser-
land, de EU en Zweden zoeken een
oplossing voor het probleem van de
berechting van hun burgers.
Omdat een VN-tribunaal voor
IS-strijders weinig kans maakt ge
zien het aantal betrokken landen -
met uiteenlopende belangen - zou
een 'tribunaal op contractbasis' een
optie voor de Europese landen zijn.
In dat geval zouden de jihadisten
terecht kunnen staan in een 'neu
traal land' in de buurt van de plek
waar de misdaden werden begaan.
Jordanië is hiervoor een kandidaat.
Het soennitische land zou dan veel
geld krijgen van westerse landen
voor het organiseren van de proces
sen en ook voor het deels aanpassen
van het gevangeniswezen om ver-
oordeelde IS'ers hun straf te laten
uitzitten. Ook het rijke Dubai zou
een optie zijn.
Financiering
De Zweedse minister Damberg, die
de bijeenkomst in Stockholm zal
voorzitten, is voorstander van een
tribunaal in een neutraal land. Dat
zou technische en juridische on
dersteuning kunnen krijgen vanuit
de verschillende Europese landen.
Voordeel is dat bij berechting in het
Midden-Oosten bewijzen en getui
gen makkelijker voorhanden zijn
en er meer veroordelingen kunnen
volgen.
De meeste Europese landen wil
len hun 'foreignfighters' berechten
in het land waar de misdaden
plaatsvonden, waarbij Syrië afvalt
vanwege de vele misdaden die daar
door het regiem zelf zijn gepleegd.
Niemand wil de jihadisten terug
zien, maar ze moeten wel veroor
deeld worden voor hun misdaden.
Groot probleem is financiering
van het tribunaal. De Verenigde
Staten en Rusland zouden mee
moeten betalen. Die kans bestaat
wanneer het tribunaal enkel en al
leen over IS gaat. Andere oorlogs
misdaden zouden daarvan moeten
worden uitgesloten.
Doodstraf
Het ambtelijke overleg heeft plaats
juist nadat Irak zaterdag twee
Franse jihadisten ter dood veroor
deelde wegens lidmaatschap van IS.
De laatste dagen hebben al negen
IS-leden met de Franse nationali
teit de doodstraf gekregen in Irak.
,,De houding van Frankrijk is al
tijd dezelfde geweest", reageerde
een regeringswoordvoerder op de
Franse radio. ,,Zodra onze burgers
na een veroordeling onderworpen
kunnen worden aan de doodstraf,
komen we op het hoogste niveau
tussenbeide.''
De Fransen die hun land hebben
verlaten om via terroristische acties
de wapens op te nemen tegen hun
eigen land, hebben net als de ande
ren recht op consulaire bescher
ming.
maandag 3 juni 2019
GO
'Ewolds dood bewijst: dialoog
met ontvoerders was er niet'
Caspar Naber
Sydney/Rotterdam
-Warren Rodwell, ex-gijzelaar
- •-
i
Warren Rodwell op
23 maart 2013, vlak na
zijn vrijlating. foto epa
Warren Rodwell nu.
Nederlandse topambtenaren
verkennen vandaag in de
Zweedse hoofdstad Stockholm
de mogelijkheden samen met
andere Europese landen een tij
delijk internationaal tribunaal op
te zetten voor de berechting van
strijders van de terreurgroep
Islamitische Staat.
Bob van Huët
Stockholm
