Sentimental journey
muMtÊÊBÊBBÊÊ
10 NIEUWS
fW:r: ag»
FEMKE GERESTEIN BEWAERSCHOLE
Femke Gerestein tekent. Zij gebruikt
zichzelf als model. Maar het gaat niet om
zelfportretten.
Monnikenwerk
"HM
i en rode draad in haar
werk is de huid. Zij ver
beeldt de huid van haar
naakte lichaam via on
I telbare streepjes en
vlekjes. De huid als bescherming
en als grens tussen zichzelf, de an
der en de wereld.
Een tijd terug voegde Femke Ge
restein (Middelburg, 1982) een
nieuwe dimensie aan haar werk
toe. In plaats van met haar hand,
potlood of krijt te tekenen, wreef
zij zich in met grafietpoeder en
liet ze zich op grote vellen papier
vallen, keer op keer. De fijne lijn
tjes waaruit haar tekeningen eer
der bestonden, werden zo vervan
gen door velden van grijstinten.
Uit die grote vellen sneed ze delen
die haar boeiden. Daar werkte zij
op door. Accenten leggen, contras
ten benadrukken of afzwakken.
Lichamelijke kenmerken die als
sporen op papier achterbleven uit
werken. Met kleurpotlood een ex
tra huid aanbrengen over de af
druk van de huid. Die tekeningen
zijn heel materieel, lijfelijk qua
ontstaan, maar in hun verschij
ningsvorm lijken ze eerder op on-
gestolde materie. Je kunt de teke
ningen zien als de verbeelding van
de idee dat voordat leven de speci
fieke vorm krijgt waarin het zich
vertoont, het eerst diffuse materie
is.
Duizenden foto's
In 2018, tijdens een werkperiode
het duingebied bij Den Helder,
wreef Gerestein zich opnieuw in
met grafietpoeder en liet zich
vanaf een zekere hoogte op de bo
dem vallen. Zij registreerde haar
val fotografisch. Tijdens het zoe
ken naar sterke beelden maakte zij
duizenden foto's. Enkele nam ze
als start voor grote tekeningen,
waaraan zij maanden werkte. De
twee laatste hangen - met een se
lectie uit de eerder genoemde te
keningen - in de Bewaerschole.
Je ziet haar vallende gestalte.
Haar schaduw is al op de aarde
aangekomen. De tekeningen zijn
buitengewoon doorwerkt. Ook
hier toont Gerestein weer een
spannende balans tussen de dyna
miek van de schriftuur zelf en de
suggestie van aangeduide materie.
Het zweven, het zijn in het mo
ment tussen het begin van de val
en het aanraken van de aarde,
maakt haar voor even los van alles.
Zij zet in deze tekeningen de tijd
stil. Dat kan samen gaan met een
intense beleving. Identificeer je je
daarmee, dan biedt dat ruimte
De val is bijvoorbeeld
een metafoor voor
het verlangen de
grenzen van je
lichaam te verlaten
voor interpretatie. Dan is de val
bijvoorbeeld een metafoor voor
het op de wereld komen. Maar ook
van het verlangen je er van los te
maken. De grenzen van je lichaam
te verlaten. En van het weten dat
dat niet kan. In het moment van
zweven kun je vrijheid ervaren. En
je bewust zijn van jouw relatie
met de wereld om je heen. Die
zich uitstrekt tot het universum
dat de materie bevat waaruit je als
mens bent opgebouwd. De lijntjes
grafiet zijn in de tekeningen van
Gerestein die materie. Ze suggere
ren beweging en verwijzen zo
naar het trillen van de deeltjes
waaruit alles bestaat.
Een laatste aspect van het werk:
wij zien en ervaren de werkelijk
heid altijd vanuit ons eigen li
chaam. Zonder lichaam zijn wij
geen geest. Zonder geest hebben
wij geen bewustzijn. Juist dat
maakt ons menselijk. Femke Gere-
stein maakt sterke tekeningen met
een scala aan betekenissen.
Het is zondagmorgen. Het
lijkt een kampeerveld als de
anderen, bij Minicamping
Oranjepolder in Arnemuiden.
Rond tenten, vouwwagens en ca
ravans scharrelen mensen ont
spannen rond. Er staan twee bar
becues scheefgezakt in het mid
den. Een heldere meisjesstem
roept enthousiast 'oma'. Wanneer
ik omkijk zie ik nog net hoe een
kleuter zich in de armen van een
vrouw werpt. Er zijn mensen met
korte broeken T-shirts en jezus-
sandalen maar ook in jeans, fleece
en jassen. Steeds meer pakken hun
stoel op en bewegen als één naar
een plek op het veld bij een statafel
en vintage bungalowtent. Even
voor half elf zitten de campinggas-
ten in halve cirkels voor de statafel.
Voor laatkomers wordt plaatsge
maakt. Een vrouw reikt kopietjes
uit, drie mannen spelen een intro
op gitaar en ik hoor een cajon
(drumdoos). Ik ben te gast tijdens
het kampeerweekend de Nieuwe
Kerkgemeente uit Middelburg en
een viering met als thema: Gebo
ren om te vliegen.
De wind jaagt bij vlagen door de
bomen en ik ben in gedachten jS-
ren terug. Ik kampeerde als veer
tienjarige voor de eerste keer. Het
was in het buitengebied van Nij-
kerk bij een boer en met een kerke
lijk clubje. 's Nachts lag ik met een
vriendinnetje in een geleende tent
te filosoferen over hoe het zou zijn
om ingevroren te worden. Het was
begin mei, rond het vriespunt en
mijn dunne synthetische slaapzak
voldeed voor geen meter. Gitaar,
kampvuur, buitenlucht, een goed
verhaal en een jongen die even
hartstochtelijk als vals zong, maak
ten geloven voor mij toen onbe
staanbaar aantrekkelijk.
De kampgenoten in Arnemui-
den luisteren naar het verhaal van
een adelaar die zijn vleugels uit
moet slaan om tot zijn bestemming
te komen. Adelaarsjongen schijnen
niet van nature te denken: ik sla
mijn vleugels uit, ik ben eraan toe,
ik ga weg. Bij een poppenkastspel -
ik schat in voor de kinderen - gaat
een jong piepend en krijsend over
de rand van het nest. Hij blijkt te
kunnen vliegen. In de natuur blij
ven volwassen vogels dichtbij, om
hun jong waar nodig op adelaars
vleugels te dragen. De beeldspraak
gaat over vertrouwen, natuurlijk.
Tijdens de overdenking wordt de
relatie gelegd met het speciale mo
ment waarvoor de kerkgangers van
de Hoeksteen en de Hofpleinkerk
staan. Morgen, zondag 2 juni 2019,
vinden daar de laatste kerkdiensten
plaats. Het vertrouwde nest van de
eigen vierplek moet worden verla
ten. Vanaf Pinksteren is de Nieuwe
Kerk de plek van samenkomst.
Een vrouw die van oorsprong
uit de Oostkerk komt klapt haar
stoel op en vertelt dat zij vorig jaar
voor het eerst met de Nieuwe
Kerk kampeerde en dat het zo
goed beviel dat zij dit jaar heeft
geholpen met de organisatie. Het
kampeerweekend waartoe ds. Jan
Nauta ooit het initiatief nam,
vindt voor de elfde keer plaats. Er
zijn tussen de dertig en vijftig
deelnemers. Na het samengaan
van kerken is er wel een jaar over
geslagen. Met koek en koffie ach
ter de kiezen raken vrouwen uit
de Morgenster en de Hoeksteen
aan de praat. De laatste vertelt dat
zij wel even moest slikken bij een
liturgie met louter Evangelische
liederen. Het van alles 'zeker zijn'
past niet zo bij haar manier van
geloven. Haar man karakteriseert
de verschillende gemeenschap
pen die nu samenkomen in de
Nieuwe Kerk. Ik hoop dat hij dat
kan vergeten al koester ik zelf
mijn herinneringen aan kampe
ren met de kerk.
ff
zaterdag 1 juni 2019
GO
Tekeningen met vele betekenissen
Nico Out
Burgh-Haamstede
T/m 23/6. Bewaerschole. West
straat 18, Burgh-Haamstede.
Vrijdag t/m zondag, 14.00 -
17.00 uur. 15 t/m 23 juni alle
dagen open van 11.00 tot 17.00
uur.
Detail. foto nico out
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
'18.06.07 16.54.49', grafiet op papier, 150 x 200 cm, 2018. foto nico out
Mr 1 v 'Ttf'
V' At.*.
