Kinderen kunnen soms over ADHD heen groeien,
volwassenen komen er nooit meer vanaf. Een
grootschalig onderzoek naar ouderen met ADHD leverde
nieuwe inzichten en behandelingen op. „Veelgehoorde
reactie: had ik dit veertig jaar geleden maar geweten.''
Bij ADHD denk je vaak aan kinderen,
maar in Nederland lijdt 3 tot 5 procent van
de volwassenen aan de stoornis. Dat bete
kent dat vijf op de honderd volwassenen
onrustig, chaotisch, impulsief en snel afge
leid zijn. ,,Dat is heel lastig als je een baan
hebt en een gezin met kinderen'', zegt psy
chiater Sandra Kooij, hoofd van de afdeling
'ADHD bij volwassenen' bij PsyQin Den
Haag. ,,Wat veel mensen ook niet weten, is
dat ADHD veelvuldig voorkomt bij oude
ren: drie op de honderd 60-plussers heeft
ADHD. Kinderen groeien er soms nog over
heen, al naar gelang de hoogte van het IQen
de mate van steun en begrip in de omge
ving. D e kans dat dat bij volwassenen ge
beurt, is nihil. Die komen er niet meer
vanaf.''
Pas sinds eind jaren 90 is ADHD een
bekend begip in de volwassenenzorg. Daar
voor werden alle volwassenen verkeerd
behandeld, zegt Kooij. Bij volwassenen gaat
ADHD net als bij kinderen gepaard met
andere stoornissen: slaapstoornissen,
depressie, verslaving, autisme. Kooij: ,,Bij
kinderen leidt dit vaak tot onderpresteren
op school. Volwassenen krijgen problemen
op het werk, relatieproblemen. Ook zijn ze
verslavingsgevoeliger en vaker depressief."
80 procent van de volwassenen heeft chro-
nisch slaaptekort en, heel opvallend, zij
hebben een verhoogde kans op overlijden.
Uit onderzoek is gebleken dat ADHD 'ers
vier keer zoveel ongelukken en twee keer
zo veel dodelijke ongelukken hebben.
In 2015 deed Kooij samen met het Am
sterdamse VUMc een grootschalig onder
zoek naar ouderen met ADHD, 'het eerste
in Nederland en in de wereld'. Inmiddels
heeft PsyQruim 150 ouderen in behande
ling. Kooij: ,,Vaak komen ze bij ons via hun
kleinkinderen. ADHD is een erfelijke aan
doening. Ze zien dat hun kleinkinderen
enorm opknappen van behandeling en
hebben zoiets van: dat wil ik ook. Veelge
hoorde reactie is: had ik dit veertig jaar ge
leden maar geweten. Ouderen gaan bij ons
vaak door een rouwperiode heen omdat ze
ineens inzien hoe het hun leven heeft be
heerst. We onderzoeken nu welke behan
deling het geschiktst is voor ouderen.''
Hoewel ook Kooij alleen gelooft in medi
cijnen in combinatie met psychische be
handeling, is zij niet bang pillen voor te
schrijven. ,,Het is een hele stap om te begin
nen met medicijnen en dat moet je goed
monitoren, maar pillen zijn in 70 procent
van de gevallen zeer effectief- en dat is heel
hoog in vergelijking met andere aandoe
ningen. Je ziet mensen er van opknappen.
16
ADHD voor
gevorderden
TEKST MACHTELD VAN HULTEN FOTO'S JITSKE SCHOLS